31 december 2010

Nooit terugkijken!

Ik hoor en lees iemanden zeggen dat het verleden er niet toe doet. Alleen het heden en de toekomst zouden van belang zijn. Je vindt de "niet terugkijkers" in het literalistenkamp die ergens in de Bijbel vier woorden op een rij hebben gevonden die samen "het oude is voorbij" lezen. De vier woorden die direct daarop volgen, "het nieuwe is gekomen," is de ultieme bevestiging dat alles wat voor de laatste oogknipper plaatsvond historie is. Ik zie dan het beeld voor me van iemand die door het leven wandelt met een heel groot gummmetje op z'n rug dat de grond raakt en alle sporen meteen uitwist.
Zonder verleden zou ik niet kunnen zijn. Mij bestaan zou geen enkele betekenis hebben als alles achter mij volmaakt leeg is. Zo leeg dat zelfs al zou je erin willen vissen, dat onmogelijk is omdat er niets te vissen valt. Water weg, vissen weg. En de rest.
Ons verleden bepaalt wie we vandaag zijn. Alles wat ik hoor, zie, voel, denk, vind krijgt betekenis juist omdat ik een verleden heb. Door mijn verleden kan ik zaken duiden. Zonder verleden zou ik meteen uitgeduid zijn.
Eenendertig december is de laatste dag van een enerverend jaar. Wat was er zo enerverend aan?
  • Martha en ik willen Christus volgen en vragen ons af wat dat nu precies betekent. Het collectieve verleden van de kerk heeft het volgen van Christus gereduceerd tot dogma's en one-liners. In ons zoeken naar autenthiek volgelingschap zijn we tot de conclusie dat dit niet niet bestaat. Omdat we een een hele dikke bril dragen met een montuur dat bestaat uit een verleden, een taal, een cultuur en ook nog eens persoonlijke trauma's enz., vindt ons volgen van Christus vooral plaats zoals dat geduid wordt door de groep mensen waar ik het meest mee rondhang. Als ik een tijdje met superoverwinningsmensen optrek krijg ik zelf ook superoverwinningstrekjes. Kom ik om de een of andere mysterieuze wijze terecht bij een groep Melancholieken, Joodse Feesten Fanaten, Spoedige Wederkomst Verwachters, Koninkrijk Kan en Moet Nu-ers dan is de kans groot dat mijn brilletje ook wat donkerder, feestelijker, wolkeriger, mogelijker kleurt. We worden meer bepaald door onze omgeving en verleden dan we beseffen.
  • Martha en ik hebben ontdekt dat we weinig schade aanrichten als we ons richten op de twee grote geboden: God liefhebben boven alles en de naaste als onszelf. Jezus zegt dat in deze twee geboden de hele wet samengevat. Lekker makkelijk; twee dingetjes maar. Ik vind dat Martha dit veel beter doet dan ik. Voor haar staat dienen, geven en helpen bovenaan; haar liefde voor mensen vertaalt zich vooral praktisch. Ik hobbel daar een beetje achteraan en hoop een beetje in het applaus voor haar te kunnen delen. Mijn dienen, geven en helpen komt nogal houterig over. dat kot omdat het dat is: houterig.
  • In het begin van het jaar maakte ik me vooral zorgen over het ontbreken van gevoel en passie in mijn leven. Onbewogen kan ik grote gebeurtenissen aanhoren. Geen gevoel, geen menig, gewoon, niets. Of misschien toch iets: onverschilligheid. Dat vond ik nou erg (maar dat kan niet want als je eerst zegt niets te voelen om vervolgens te zeggen dat je dat heel erg vond). Het heeft alles te maken met dromen die niet uitkomen en dit jaar heb ik het script zoals dat in mijn hart en hoofd bestond moeten herschrijven waarbij het eind niet langer vaststaat. Status: gevoel komt terug!

Dit zijn maar enkele voorbeelden. Maar stel je nu eens voor dat ik het verleden niet zou mogen gebruiken omdat het er niet meer toe doet. Is het niet zo dat het verleden het heden rijker maakt. En voller? En dat zelfs pijn hierin een bijdrage levert?

Ik wens iedereen een rijk, vol 2011 toe waarin Christus centraal staat. Als Hij centraal staat, dragen wij vrucht en wordt God, de vader gereed. Met andere woorden, dan leven we in de juiste verhouding tot God, elkaar en de wereld. En dat is best wel vol. Hebben we iets heel moois om naar uit te zien: een mooi vorig jaar.


PS 1. De Taizé groep blijft groeien. De twee Oekraïners blijken ook nog eens hun vriendjes meegenomen te hebben die nu 's-avonds bij ons op de bank hangen totdat iemand besluit dat het toch wel laat begint te worden. Stand: vier slapers, twee aanhang.

PS 2. Hieronder: Statieportret van onze kleindochter Lente. Vannacht blijft ze bij opa en oma logeren. En, opa, die had "gezworen" om nooit op z'n kleinkinderen te passen vindt het zelfs leuk en komt daar publiekelijk voor uit.



29 december 2010

Tussen crucifix en helemaal niets

Om 21.45 werden we gebeld, "of we er misschien nog twee konden hebben?" "Er" staat dan voor Taizé bezoekers. Omdat ik de telefoon opnam moest ik een besluit nemen en dacht bij mezelf WWMD: What Would Martha Do? Daar is niet zo heel veel denkwerk voor nodig en zodoende werden tien minuten later twee jonge dames uit Kiev afgeleverd. De teller staat nu op vier: Een katholiek echtpaar uit Kroatië en twee vriendinnen uit Kiev die lid zijn van een Joodse gemeente aldaar. We hebben dus de wereld tussen crucifix en een lege plek aan de muur in huis gehaald (voor de messias belijdende Joden in Kiev schijnt volgens "Kate" (Jekatharina schijnt moeilijker te onthouden te zijn) zelfs een leeg kruis al te ver te gaan; bij twijfel, geen afbeeldingen.
Na 48 uur in de bus waren de dames wel toe aan een verkwikkende douche en een mok thee. Het echtpaar uit Kroatië had maar een dag in de bus hoeven zitten, dus dat mocht als laatste onder de douche.
We gaan er makkelijk aan voorbij maar eigenlijk is het best wel uniek dat de jongere generatie gelovigen, die talloze stromingen vertegenwoordigen waarvan sommigen in vroegere tijden elkaar naar het leven stonden, nu bij elkaar op de thee komt. De geschiedenis lijkt hen niet zo te hebben verwond dat ze wrok koesteren. Het voelt alsof ze bewust de geschiedenis van zich af laten glijden. Omwille van het kruis. Omwille van Christus.
Dat stemt hoopvol. Tussen Crucifix en een lege muur vindt men Christus!

28 december 2010

Mission 2010 & Taizé

Vandaag loopt ons huis vol met Taizé bezoekers die een slaapplek nodig hebben. Nou ja, vol. Drie man blijft hier tot zaterdag pitten. Als ik mijn kantoor had willen opofferen, zouden het vijf slapers zijn. Dat soort dingen regelt Martha. Elke gelegenheid om een nood te lenigen grijpt ze zonder al teveel na te denken aan. Zo verleenden we gastvrijheid aan een student uit de Ukraine, die niemand echt kende en eerder dit jaar aan een studente uit Spanje. Martha snapt niet dat mensen niet meteen klaarstaan om te helpen. Dat doe je toch gewoon. Deze karaktertrek roept in mij bewondering en respect op. En een beetje jaloezie maar vooral veel verliefdheid!
Over een paar minuten vetrek ik naar Amsterdam waar een andere conferentie begint: Mission 2010. Een wat ander karakter dan de Taizé conferentie. We hopen en bidden dat vanuit deze conferentie een nieuwue generatie zendingswerkers voortkomt die bereid is om verder te gaan dan een half jaar in de rimboe; mannen en vrouwen die hun hele leven willen toewijden aan het doorgeven van de allerbelangrijkste boodschap die de mens ooit te horen zal krijgen: Jezus; Immanuel, hetgeen betekent: God met ons.

27 december 2010

Haat of applaus

Eer, erkenning en waardering ontvangt iemand wanneer hij/zij een opmerkelijke prestatie levert in een systeem waarbinnen deze als beloning voor een geleverde prestatie worden gegeven. Een topsporter valt eer, erkenning en waardering ten deel wanneer hij/zij binnen de gemaakte afspraken over hoe een uitzonderlijke prestatie geleverd moet worden, als eerste, tweede of derde aantikt. Plaats iemand zich buiten het systeem, bijvoorbeeld middels vermeend cocaïnegebruik of het uitrijden van een race op de verkeerde baan, is hoon, teleurstelling en niet zelden degradatie zijn of haar deel.
Als Jezus zegt dat zijn volgelingen kunnen weten dat ze de wereld (nog) toebehoren als de wereld hen liefheeft als een van haarzelf (Johannes 15). Zo verklaart Jezus de haat van de wereld voor Zijn volgelingen. Zolang ik binnen de geldende normen van de wereld meedraai kan ik rekenen op haar erkenning, eer en waardering. Zolang ik eer, erkenning en waardering binnen het systeem zoek en mijn betrokkenheid bij, en liefde voor iets of iemand hierdoor wordt bepaald, kan ik op een stil applaus rekenen: ik doe "normaal." Maar wanneer ik mijn betrokkenheid bij, en liefde voor een zaak of een persoon laat bepalen door een andere bron, zal dat als "niet normaal" worden bestempeld met alle mogelijke gevolgen van dien. Binnen het wereldlijke systeem heerst een vorm van co-dependency. Het geven en nemen binnen dat systeem houden elkaar tot op zeker hoogte in stand en trekken elkaar langzaam maar zeker naar beneden (een voorbeeld zijn de woekerpolissen). Plaats je jezelf bewust buiten dat systeem, dan is er voor de wereld niets meer te halen en wordt je buiten spel geplaatst. Dit karakteriseert het leven van Jezus. Bij hem viel door de wereld niets te halen. Hij kwam om te geven zonder ook maar iets terug te ontvangen. En dat brengt het systeem uit balans. Het systeem bepaalde niet wie hij was of wat hij deed. Dat werd door een andere bron bepaald: de liefde van de Vader. En daar staat een mens pas voor open als het heersende systeem faalt; als er niets meer te geven is en alles is genomen. Dan is het "systeem" van Jezus; het koninkrijk van God, werkelijk een verademing. dat hoef ik alleen maar te ontvangen.

26 december 2010

Ik kan niets

"Los van mij zijn jullie tot niets in staat." Opmerkelijke woorden van Jezus, die onaangenaam kunnen steken. Dit soort uitspraken moet je vooral tegen een Nederlander doen; die somt meteen eindeloze lijsten op waaruit blijkt dat hij/zij wel degelijk tot iets in staat is zonder Jezus. Als kleine kinderen die trots aan hun ouders laten zien wat ze allemaal al zelfstandig kunnen, wordt het gewonnen terrein van onze onafhankelijkheid en zelfstandigheid verdedigd. En dat tegen beter weten in. Er hoeft maar een heel klein bloedpropje ergens dwars te zitten en het is einde verhaal. Je hoeft maar een keer ongelukkig ten val te komen en je brengt de rest van je leven, omringt door mantelzorgers en specialisten door in een rolstoel.
Maar goed, dit soort scenario's buiten beschouwing gelaten; als mensen zijn we toch tot heel veel in staat? En het lijkt toch dat we dat allemaal op eigen kracht doen? Technologische ontwikkelingen, astronomische, biologische, natuurkundige en andere inzichten en kennis; we zijn toch aardig knap bezig. En we kennen genoeg voorbeelden van mensen die zonder Jezus toch een aardig eind komen en toch echt wel "iets" hebben gedaan en doen?

In deze overbekende verhandelingen van Jezus over de wijnstok en de ranken gaat het over "vrucht dragen." Om vruchtbaar te zijn voor God is het noodzakelijk om als een rank ingeplugd te zijn in de wijnstok zodat Zijn leven mijn leven kan binnenkomen. Die vrucht waar Jezus het over heeft koppelt hij aan de eer van God. Waarom zou iemand zich druk maken over vrucht dragen? Wel, omdat de eer van God op het spel staat. De verbinding tussen vrucht in mijn leven en de eer van God is Jezus. In Christus kom ik tot mijn bestemming en God tot zijn doel.
Maar er is meer. Voor degenen die dit Jezus gedoe en vrucht dragen allemaal veel te geestelijk en esoterisch klinkt is er nog de algemene waarheid dat de hele schepping door zijn woord in stand wordt gehouden. De stoel waarop ik zit, de bomen die CO2 opnemen en O2 uitstoten, de aarde die haar vastgestelde omwentelingen maakt: als God even zijn adem zou inhouden zou het allemaal gereduceerd worden tot stof. In deze zin is het voor iedereen waar dat we zonder Hem tot niets in staat zijn. Vanmorgen werden we wakker, zetten koffie en thee, keken we naar buiten en zagen dat het best wel eens een mooie dag zou kunnen worden, maakten we plannen (of voerden reeds gemaakte plannen uit) en ga zo maar door. Zonder Hem zou niets van dit alles gebeuren. Daarom is het slim om ieder ademtocht een gebed te doen zijn. Adem in: Heer wat een wonder. Adem uit: Heer wat een voorrecht. Adem inhouden: Zonder lucht ben ik verloren, zonder U ben en kan ik niets.

25 december 2010

Kwijlen en poepen

Martha en ik hebben een kleindochter, Lente. Zonder daarvoor al te veel te hebben geoefend heeft ze een aantal vaardigheden onder de knie: huilen, drinken, lachen, poepen, plassen, boeren en kwijlen. Ze doet al die dingen zonder enige gêne of verontschuldiging. Als het poepen wat moeilijk gaat, worden enkele vaardigheden tegelijk beoefend. Alle omstanders vergeven haar bij voorbaat. Ze handelt namelijk overeenkomstig haar levensfase en taak. Die taak wordt tot nu toe zeer naar de tevredenheid van ouders en omstanders uitgevoerd en, waar nodig aangemoedigd. Een rood, inspannend gezicht, wat vaak duidt op activiteiten aan het eind van het darmkanaalkan rekenen op goedkeurende aanmoedigingen: "goed zo," en "ja, toe maar." Dat soort aanmoedigingen zie ik mezelf nog niet bezigen in de toiletgroepen op Schiphol of andere openbare gebouwen waar hoognodigen zich bevrijden van ongemak. Ik denk het echter vaak wel als ik vanachter gesloten deuren (of half open systemen zoals in de VS) bevrijdende geluiden hoor komen: "Ja, toe maar," "heel knap," of "nou, dat was een goeie."
Als Lente zich overeenkomstig de ontwikkelingstheorien en verwachtingen doorgroeit, wordt ze, na verloop van tijd geacht om zich zelfstandig voort te bewegen en een gezonde gêne te ontwikkelen die ertoe leidt dat ze voor de basishandelingen die in de eerste maanden van haar leven publiekelijk uitgevoerd werden, meer de beslotenheid opzoekt.

Waar wil ik heen met deze Blog? Het lijkt erop dat ons verworven recht op zelfbeschikking een aantal bijwerkingen kent, waaronder regressie. Komplete volksstammen menen dat het recht op zelfbeschikking en de aanmoediging om "je ding te vinden en te doen," en "je individualiteit uit te drukken," ook inhoudt dat je naar behoeven poept, piest, kwijlt, en ander primair gedrag vertoont, ongeacht waar je bent en wie er dan ook om je heen is.
In een stiltecoupé in de trein sprak mijn achterbuurman zijn buurman aan die de gansche coupé meende te moeten laten delen in zijn luide kant van een dialoog die over de telefoon werd gevoerd. Mijn achterbuurman attendeerde zijn buurman op het feit dat we ons in een stiltecoupé bevonden en stelde voor dat zijn buurman een plek op zocht waar hij ongestoord in z'n eigen kleien wereldje verder kon leven. De reactie van de beller was ongemeen fel. Alle poep, pies, kwijl en gejammer werd over mijn achterbuurman uitgestort. Na zijn behoeftes te hebben gedaan besloot de belelr toch in te binden. Hij zal zich goed hebben gevoeld: hij kon even zijn primitieve dingetje doen.

Kerst; Christus. Wat zou de wereld er anders uitzien als men zou ontdekken dat Christus ons terug kan brengen tot onze ware levenstaak; ons in kan pluggen in de oorspronkelijke, door God ontworpen bestemming. Vrede met elkaar omdat we vrede met God hebben! Het is de boodschap van Kerst en ieder jaar spoeden mensen zich naar kerken, aula's en kathedralen om zichzelf eraan te herinneren dat Vrede op aarde, in de mensen een welbagen, in Christus mogelijk is. Maar voor velen is en blijft het een te ver van mijn bed show. Die kerkgang is aan te moedigen. Nog meer is het aan te moedigen dat mensen Christus uitnodigen om die vrede werkelijkheid te laten worden in hun eigen hart. Het kan! Het mag!

21 december 2010

Overlopen

Tot aan zijn dood leidde hij een relatief anoniem leven. Hij komt wel voor in het verhaal maar vooral als bladvulling. Dat verandert nadat zijn vriend Jezus hem uit de dood terughaalt. De bladvulling is nu in full-colour en op de voorpagina. Vanuit de omgeving trekken de Joden naar zijn woonplaats en huis om dit wonder met eigen ogen te kunnen zien.
Dat hij opstond uit de dood, kon hij niets aan doen. Dat overkwam hem, vond buiten zijn medeweten en/of goedkeuring plaats. Al snel moet hij voor zijn leven vrezen. Een beetje wrang om je leven terug te krijgen om het vervolgens te vrezen. Waarom besloot de geestelijke politie om Lazarus op hun "hit list" te zetten? Je kan iemand toch niet straffen omdat hij of zij opstaat uit de dood?
Het is een patroon dat we overal in de geschiedenis tegenkomen. Religieuze systemen, hoe voorzichtig en bedachtzaam ook geconstrueerd, hoezeer ook door de tand des tijds beproefd en ingebed in de cultuur en de gewoontes van de mensen, moeten wijken voor een betere werkelijkheid. Het Joodse religieuze systeem kon niet doen wat Jezus doet: boven de dood staan. Religieuze systemen beogen het leven hier en nu betekenis te geven, te ordenen en dragelijk te maken door het in te bedden in hoop op iets beters. Maar geen enkel systeem is sterker dan de dood.
Door Lazarus uit de dood op te wekken demonstreert Jezus dat Zijn weg de weg tot het leven is. Het leven dat Hij aanbiedt neemt de grens tussen leven en dood weg; de weg loopt door!
Het getuigenis van Lazarus' opstanding doet veel Joden besluiten om over te lopen naar Jezus. En dan komen de bestaande, door de eeuwen beproefde methodes, gebruiken en systemen in opstand. Ze wankelen en beginnen te scheuren. Geconfronteerd met de kracht en de werkelijkheid van Jezus besluit de vanzelfsprekend geachte achterban om voor zichzelf te gaan nadenken en keuzes te maken. De woede van de geestelijke oligarchie is begrijpelijk. Met het wankelen van het systeem, wankelt ook hun positie en status. Daarom moet Jezus weg. Daarom moet Lazarus weg.
Het is overal en altijd hetzelfde. Daar waar mensen geconfronteerd worden met de werkelijkheid van Jezus, en die werkelijkheid tot in het diepst van hun vezels gaan ervaren, reageren systemen, religies, tradities en omgeving met ongeloof en, niet zelden, een diepe haat die kan uitmonden in moord en doodslag.
Dit verhaal in Johannes 12 deed me vanmorgen afvragen hoe het staat met mijn getuigenis. Zien mensen om me heen de werkelijkheid en de kracht van Christus? Is mijn leven een richtingaanwijzer die mensen doet overlopen van hun oude vertrouwde en falende systeem naar de Weg? Of zien mensen niets? Of, nog erger, ben ik misschien een obstakel voor anderen?
Melancholische bui? Nee, niet echt. Meer een "reality check." Want ook "opstaan uit de dood" kan gewoontjes worden. En dat is het niet en dat mag het niet en nooit zijn. God verhoede!

Vincent van Gogh, de opstanding van Lazarus

19 december 2010

Afvegen met heur haar

Wat bezielt iemand om publiekelijk iemands voeten te zalven met een zeer kostbare substantie en die voeten vervolgens af te drogen met heur haar. Maria is om deze daad geloofd en bekritiseerd. De kritieke komt vooral uit de hoek van hen die zeer meer zorgen maken om de financiële gevolgen van zo'n absurde daad (Jezus had haar toch aan kunnen sporen om goedkope olie van een drogisterijketen te nemen omdat het toch om de symboliek achter de daad gaat; dat mag gerust goedkoper). Mensen die alles in investeringen en opbrengsten vertalen zien door hun blindheid het grotere plaatje niet meer. De lof komt uit de hoek van hen die het wel begrijpen.

Ik denk dat alleen Jezus in de gaten had wat die Maria deed en de Bijbelcommentatoren haakten daar later op in en hebben daar allerlei geestelijke wetten, principes en gedachten uit gedistilleerd.Wanneer doet iemand zoiets? Maria zou dweperij verweten kunnen worden. Of weggezet kunnen worden als een obsessieve fan. Of iemand die graag indruk maakt op het publiek. Om een dergelijke daad te verrichten vanuit een zuiver motief van toewijding vraagt nogal wat. Jezus laat haar begaan. Waarom? Omdat Hij ziet dat zij, als een van de weinigen, in de gaten heeft wie Jezus werkelijk is. En daar waar een mens tot dat inzicht komt en besluit om Hem te volgen, wordt al het andere betrekkelijk. In Hem verlies ik mezelf, om mezelf weer terug te vinden. In Hem verlies ik alles omdat ik niets daarvan kan meenemen.

Bijgaand een plaatje van onze tuin na een aardige sneeuwbui.

15 december 2010

Nette pakken

Vannacht kon ik niet slapen. Het was te warm. Zweten in bed is nooit lekker. Het duurt wel even voordat je dan weer afgekoeld bent. Hoe dan ook, ik moest denken aan fondswerving en hoezeer geld gekke dingen met ons doet. Iemand die veel heeft, kan zich veel veroorloven. Een miljonair kan zich excentriek gedragen omdat hij niet afhankelijk is van anderen. De ander, die bijvoorbeeld iets van de rijke man wil, zal ver gaan om zoveel mogelijk naar de pijpen van de excentriekeling te dansen. Hoe groter de (financiële) afstand of afhankelijkheid, hoe groter de aanpassing aan de vragende kant. Sta je echter op een ongeveer gelijk financieel niveau, dan kunnen beide partijen weer gewoon zichzelf zijn. Ik moest hier aan denken toen ik onlangs een foto zag van een aantal collega's van me in mooi pakken en strakke dassen. Nooit eerder zagen ze er zo mooi uit. Maar ja, het ging hier dan ook niet om de verjaardag van de koningin, een begrafenis, een bruiloft, of een kerkdienst; het ging hier om potentieel geld. Misschien dat ik om die reden vijf gangen diners en mooie speeches mis. Ik kan het namelijk niet. Het voelt zo hypocriet. Ik denk dat ik daarom niet in fondswerving zit. Een trui en spijkerbroek levert minder op? Denk ik. Ik denk dat ik hierover nadacht toen ik niet kon slapen. Maar het ook zijn dat ik sliep en het alleen maar droomde.
Vandaag bidden en praten. Vroeg in de middag weer naar Liverpool om tegen de avond naar A'dam te vliegen.Gelukkig geen slecht weer vandaag.


14 december 2010

Bijna absoluut

Het overkomt me eigenlijk nooit, negen uur onafgebroken slaap. Het moet wel de stilte zijn. En dat op een plek die niet geassocieerd wordt met stilte: een hotel langs de drukke verkeersader M6. Voor negentien pond per nacht heb je een bed, een bank, een buro, een tevee, douche, toilet en een waterkoker. Een kamer aan de achterkant is schuldig aan de welkome stilte. Ik klaag niet, helemaal niet. Integendeel. Ik prijs mezelf gelukkig. Wat een nacht. Nu, na het eten van mijn Max Havelaar banaan (zat nog in mijn tas) en een mok English Breakfast Tea (ja, met melk) ben ik er helemaal klaar voor. Door naar Carlisle. Twee appraisals, een vergadering die de hele middag duurt en dan een avondje hangen met een vriend. Wordt een mooie dag. Gisterenavond gesnackt langs de weg. Nooit doen. Wat was dat erg. De eieren waren okay, maar de ham en vooral de patat was een aanfluiting, een schande en een smet op het toch al grauwe blazoen van Britse Cuisine.

13 december 2010

De naakte waarheid

De jongeren druppelen langzaam binnen. In kleine groepjes klonteren ze samen. Zo staat er een tiental groepjes verspreide door de zaal, wachtend op wat komen gaat, onderwijl broodjes kroket, frikandel of hamburger etend. Die zijn gratis; service van de zaak. Ik laat mijn idee om na afloop even langs de Mac varen en val aan: twee broodjes kroket en een losse frikandel met dubbele mayonaise: die calorieën neemt niemand me meer af!
Tien minuten na de geplande aanvangstijd kondigt de band het officiële begin van het programma aan. Verfrissend zijn de twee capabele akoestische -, en elektrische gitaar spelende jonge dames. Na een standaard programmaatje van een aantal upbeat en vervolgens downbeat (ofwel de tragere, aanbiddingssfeerachtige) liedjes krijg ik het woord. Het thema is "De Naakte Waarheid." Vorige week schreef ik een Blog over "Gelovige Jezusdoders." Dat was de strekking van mijn verhaal van deze avond. De gelovige Joden ergerden zich aan Jezus en zochten een gelegenheid om Hem te doden. Dat is eigenlijk te bizar voor woorden en logische gezien een contradictio in terminus; een fan dood zijn idool toch niet? Het verhaal leert ons dat een geloofsbelijdenis op zich heel mooi kan klinken maar als het leven niet de muziek maakt die bij die belijdenis hoort, is het maar een holle klank.
Door een kleven te observeren komt men erachter welke 'vader' er achter dat leven staat (Johannes 10 vanaf vers 31). Zoals Jezus maar een ding verlangde: de wil en het werk van de Vader doen, zo legt Hij aan de Joden uit dat iedereen doet wat zijn 'vader' hem influistert. De 'vader' kan worden gezien als datgene waar we alle waarde in ons leven aan hechten. Dat wat ik doe wanneer ik er niet voor wordt betaald of wanneer ik het niet hoef te doen, laat zien wie er aan de touwtjes in mijn leven trekt. Die geloofsbelijdenis heeft alleen maar waarde als de uitwerking ervan in de praktijk van mijn leven is te zien.
Alle meningen en overtuigingen die ik in deze Blogs opschrijf kunnen lege woorden zijn. Pas als iemand de tijd neemt om mijn leven te observeren en de vrucht van die woorden kan waarnemen, pas dan kan er een tekening van mijn leven worden gemaakt.
Dat is wat Jezus bedoelt als Hij zegt: "als je dan niet in mij gelooft, geloof dan in de werken die ik doen." Hij weet dat die werken allemaal zullen terugverwijzen naar de vader. Zijn Vader.
De naakte waarheid is niet in boeken te vinden maar in de confrontatie met die waarheid. Die waarheid, Christus, is confronterend en soms ook irritant maar wel bevrijdend. Naakter dan dat kan het niet worden.
Vandaag naar Engeland. Om 09.20 vliegen naar Liverpool en dan een volle agenda afwerken tot woensdagavond. Een aantal appraisals met stafwerkers (of 'reviews' of 'evaluaties') en de maandelijkse vergadering van onze "international operations group, " het team van afdelingshoofden dat onze internationale directeur bijstaat in het uitvoeren van zijn taak. Zo'n vergadering duurt een uur of drie vier en het leuke ervan is de variatie; "never a dull moment."
Ik ga douchen en wandel naar het Centraal Station. De Fyra moet rijden (geplande aankomst Schiphol is 08.23). Zoals gewoonlijk is alles scherp gepland en eigenlijk werkt dat altijd wel. Behalve als de Fyra niet rijdt, dan mis ik mijn vliegtuig. En dat is ook een soort van naakte waarheid. Ik heb er zin in en voel me een ongelooflijk bevoorrecht (en gelukkig) mens.

12 december 2010

Een vriend die de weg kwijt is

Een vriend kwam op bezoek en was duidelijk de weg kwijt. De chemiehuishouding in z'n hoofd doet niet wat deze bij "normale" mensen doet. Martha en ik waren en zij er behoorlijk door van streek. Er is zo weinig dat je kunt doen. Ik heb noch de vrijmoedigheid, noch het geloof om onze vriend "beter te bidden." Het gaat om iets structureels. Ik moest denken aan een vraag van een oude mevrouw die vertelde over haar Godvrezende buurman die z'n hele leven lang een voorbeeld en een getuigenis is geweest voor en in zijn omgeving. Nu zit hij in een verzorgingstehuis en is ook de weg kwijt. De chemie in z'n hoofd heeft hem veranderd in een "ouwe snoeperd" die de hele dag, zonder enige gene, seksueel getinte opmerkingen maakt naar alles wat vrouw is en in zijn buurt komt.

Het is Goed Nieuws dat we verlost en verzoend worden door genade en niet door chemische balans of onbalans in onze hersenen, of, hoe goed wij het allemaal voor elkaar denken te hebben. Want als het daarvan af zou hangen, zou er voor niemand ook maar enige hoop zijn!
Over vijf minuten vertrek ik naar Eindhoven. Om te "preken" over triomf en tragedie: wat is het? Ik doe dit in het besef dat het woord genade boven mijn leven hangt! En in het besef dat op een dag "I might loose it."

10 december 2010

Zelfzalving of...

De afgelopen week was er in "opgelicht" een lange documentaire over financiële piramide constructies, opgezet door christenen, die veel geld zouden kunnen opleveren voor de bedenkers en de eerste generatie beleggers. Het principe is eenvoudig. Je start een fonds en belooft een onmogelijk hoog rendement, bijvoorbeeld 15 of zelfs 20%. Bij velen begint dan de interne kassa te rinkelen en gegrepen door de geldkoorts vertrouwt men de spaarcentjes toe aan de o zo betrouwbare broeder, een gezalfde des Heren, die onmogelijk misbruik van mensen zou maken. Zo'n aardige man. Of vrouw. De ellende is na verloop van tijd niet te overzien. De eerste generatie wordt betaald uit wat de volgende generaties inleggen maar al heel snel wordt de groep zo groot dat onvoldoende nieuwe beleggers aan te slepen zijn: de piramide stort in elkaar en iedereen, behalve de eerste generaties kunnen naar hun geld fluiten. Niet alleen geen rendement, maar ook de inleg is weg. Voor altijd.
Beleggen in christelijke projecten is net zo risicovol als "gewoon" beleggen. 
Weet je wat het ergste is als christenen dit soort constructies bedenken: er wordt misbruik gemaakt van het aanwezige vertrouwen. Het gevoel van verraad is uiteindelijk des te groter.
Als je de levens van dergelijke initiatiefnemers beschouwt zie je een patroon: door hun sterke gevoel, of overtuiging, van zalving door de Heer, meent men oprecht dat de Heer dit project gaat zegenen. Het is een vorm van naïviteit en het kan niet anders dan dat het geloof en vertrouwen van deze personen in God ook een lelijke knauw krijgt.
Veronderstellend dat men alleen verantwoording aan God schuldig is wordt iedere verticale vorm van verantwoording afleggen gezien als gebrek aan vertrouwen. Toch, en dat geldt voor ieder mens, is een verticale verantwoordingsstructuur van groot belang. Het afleggen van verantwoording aan anderen en het openstaan voor kritiek, bijsturing en advies houdt ons enigszins in balans. Die structuren moeten we bewust opzoeken en een plek geven in ons leven. Voor de rest moeten we de nodige afstand en reserve in acht nemen bij iedere (zelf)gezalfde leider, die niet transparant is in zijn communicatie. Je kunt er de klok op gelijkstellen dat het vroeger of later fout afloopt en de piramide van 's-mans leven in elkaar stort.
"Heer, wees ons genadig, vergeef ons onze hebzucht en transformeer deze in een houding van geven. Vergeef ons als we veel geld verwarren met Uw zegen. We wete namelijk zo goed dat die zogenaamde zegen al snel veranderd in een vloek."

1000 blogs

Toen ik in Maart 2007 begon met het schrijven van Blogs zou ik dat drie weken doen. Een aantal mensen had gevraagd hoe ze concreet voor me konden bidden als ik ergens op de wereld een spreekrondje deed. dagelijks schreef ik over het wel, wee en alles wat daartussen zat. na drie weken ben ik gewoon maar doorgegaan en vandaag, ruim drie en een half jaar verder, schrijf ik mijn duizendste blog. Voor mij is schrijven een effectieve manier van het omzetten van ervaringen en gedachten in potentieel leren. Normaal gesproken glijden de dingen van het leven voorbij. Door terug te denken aan de vorige dag(en) en hierover te schrijven verankeren gedachten en ervaringen zich wat meer vooraan in mijn geheugen. Ook helpt het mij om me op zaken voor te bereiden. Een thema dat door kerken of groepen wordt opgegeven wordt middels een Blog "in de week" gezet. Door gewoon maar te beginnen met schrijven ontstaan gedachten.
Terugbladerend kom ik best wel wat onzin tegen. Af en toe ook wat minder onzin. Gemopper, dankbaarheid, vragen en sterke meningen staan op deze manier in de etalage van mijn leven. Af en toe vraag ik me af of het wel zo slim is om te Bloggen. Ik ben best wel geneigd om veel van mezelf weg te geven. Veel, maar niet alles. Daarvoor (dat andere, meer intiemere) heb ik een ander dagboek waarin ik nog ouderwets met vulpen schrijf, iedere dag een bladzijde. Ik ben een beetje een vulpenfreak. Verzamel deze ook. Mijn favoriete zijn mijn drie "Watermannen." Drie verschillende kleuren inkt die ik nog ouderwets vanuit een inktpot de vulling inzuig. Waterman bevalt me beter dan Parker. Maar mijn vergelijkingsmateriaal is niet zo uitgebreid. De dure Cross kan ik niet betalen en weet dus niet hoe die schrijft. En de "unieke, kwalitatief hoogwaardige pennenset, bestaande uit niet één, ook niet twee, maar zelfs VIJF items, die TellSell aanbiedt voor een paar euro; daar begin ik helemaal niet aan. dat vertrouw ik bij voorbaat al niet.
De laatste zes, zeven regels zijn van die onzin zinnen waar niemand gelukkiger of ongelukkiger van wordt. Toch; niemand wist dit nog; dat van die vulpennen. Behalve U, beste bloglezer, die tot aan dit punt heeft volgehouden.
Samenvatting van duizend Blogs: Ik ben een zeer gelukkig mens die zijn werk, privé en huwelijk als bijzonder ervaart en er veel genoegen aan beleeft. Af en toe mopperend, kritisch maar tegelijk voortdurend zoekend naar hoe dingen beter kunnen. En, het is gewoon leuk om te weten dat vrienden meelezen. Het is net zoiets als spreken voor een groep: altijd leuk als mensen willen luisteren.

07 december 2010

Gelovige Jezusdoders

Lees hier onze nieuwsbrief.

Stel je voor dat je een toegewijde gelovige bent en de baas van dat geloof zegt iets waar je het niet mee eens bent. Een aantal vrienden kan er ook niet echt om lachen en samen besluit je om een gelegenheid te zoeken waarbij de baas de laan uit wordt gestuurd, of geëlimineerd. Wat deed de baas nu precies verkeerd? Hij kwam aan datgene wat voor de toegewijde gelovigen heilig was: hun religie en hun tradities; de valse zekerheid dat ze het op de door de eeuwen beproefde manier wel zouden redden.
Een beetje zoals Ajax. De Ajacieden spelen het spel op hun manier. Dat doen ze al jaren (volgens een xpert die dat op teevee mocht komen vertellen). Als de ingekochte coach hen niet naar de overwinning leidt wordt deze aan de kant gezet, of houdt de eer aan zichzelf (dat is de betere optie omdat de spelers dan kunnen zeggen dat het z'n eigen keus was). Cruijff heeft waarschijnlijk gelijk, de coach vervangen gaat het probleem niet verhelpen; het systeem is ondeugdelijk.
Een wat zwakke vergelijking? Waarschijnlijk wel maar hier moest ik aan denken toen ik zojuist Johannes 8 las (het verhaal waar de gelovige Joden een gelegenheid zoeken om Jezus uit de weg te ruimen) en terugdacht aan het nieuws van gisterenavond. Meestal zap ik sportnieuws door maar ik zat pistachenootjes te eten en de afstandsbediening lag zo ver weg dat ik me had moeten bewegen om deze te pakken.
Kom niet aan mijn spel! Op het moment dat Jezus begint te schudden aan de boom van tradities, gewoontes, status quo, zekerheden, religie, denominaties en/of Bijbelvertalingen (ook een actuele; er zijn er die niet alleen geloven dat het Woord van God is geïnspireerd maar ook bepaalde vertalingen), wordt de mens nerveus, bang, grof, of zelfs gewelddadig. Op fora zie je iets van die nervositeit en angstig vasthouden aan religieuze stokpaardjes. En het zegt allemaal zo weinig. Wat wel iets zegt is de vrucht. Daaraan herkent iemand een boom. En daar was het Jezus om te doen: "Als God uw vader was, zou u mij liefhebben." Dat liefhebben mondt uit in toewijding en overgave aan Hem en niet aan een leer(stelling). Ik vraag me wel eens af of er ook moderne Jezusdoders zijn; mannen en vrouwen die het liefhebben aan de kant zetten omwille van een leer(stelling)? Ik vraag dit, omdat ik in mezelf een potentiële Jezusdoder herken. Over het algemeen kan ik wel wat hebben maar er zijn onderdelen op het geloofs-, en levensterrein die, zodra iemand eraan begint te schudden, me het liefhebben als sneeuw voor de zon doen vergeten en mij kunnen doen veranderen in een wolf met scherpe tanden. Dus laat ik maar voor mezelf spreken en ervan uitgaan dat alleen ik dat potentieel in me heb en U, beste bloglezer, zich hierin totaal niet herkent. Dat zou bemoedigend zijn.

06 december 2010

Leven van giften

Lees hier onze nieuwsbrief.

Gisteren had ik na de dienst een kort gesprek met een vriend van me die zich afvroeg of "de zendelingen" die door kerken en individuen financieel ondersteund worden, wel effectief bezig zijn. Welk verschil bestaat er tussen mensen die "voor God" werken en een "gewone" baan hebben? De aanhalingstekens zijn van belang omdat dit "normaal evangelisch jargon" (NEJ) is maar waarvoor een gezonde Bijbelse onderbouwing niet te vinden is. Bestaat er vanuit Gods oogpunt zoiets als een normale baan? Of een "full time baan in het koninkrijk?" Het verschil is vrijwel altijd te vinden in de bron van inkomsten. Mensen die van giften leven zouden "voor God werken" omdat ze op hem vertrouwen voor hun inkomsten. Maar dat doen de "normale baan mensen" toch ook? Niets is zo onzeker als een "vast inkomen."
Maar goed, terug naar het dilemma. Zeer regelmatig word ik bevangen door grote twijfel. Al 23 jaar leven wij van giften en dat brengt een verantwoordelijkheid met zich mee. Iedereen kan z'n euro's maar een keer uitgeven en ik wil zo graag dat de investering die anderen in ons doen "koninkrijksrendement" oplevert. Het leven van giften kan ook voor lief worden genomen: "Ach, God heeft vorig jaar voor ons gezorgd en zal dat heus dit jaar ook wel doen." Veel gevers zijn trouwe gevers en haken ook niet zomaar af. We schrijven trouw onze brieven waarin we voor een deel verantwoordelijkheid afleggen aan onze "financiële partners," en we hobbelen gewoon door. Ik ken ze persoonlijk: doorhobbelaars die al jaren geleden een "normale baan" hadden moeten zoeken. Maar ze kunnen niets anders. Ze zijn vergroeid met de organisatie en de organisatie laat ze niet zomaar vallen, uit coulance of mededogen.
Volgende week heb ik met een aantal stafmedewerkers een jaarlijkse appraisal, of evaluatie. Een van de vragen waar we op ingaan en waar de stafmedewerker zich op moet voorbereiden is die van "effectiviteit:" Wat geloof je dat je roeping is? Hoe effectief ben je in de uitvoering ervan? Hoe zit het met je financiële ondersteuning? Als je nu ontslagen zou worden, of de organisatie doekt zichzelf op, wat zou je gaan doen? Wat zijn je kansen en mogelijkheden buiten de organisatie? 
Waarom dit soort vragen? Juist omdat die vraag van mijn vriend van groot belang is en ik wil voorkomen dat de mensen waar ik leiding aan geef bij de organisatie blijven omdat ze geen enkel ander kunstje kunnen. Niet dat dit het geval zou zijn, maar ik wil de vinger aan de pols houden. En ik hoop dat anderen dat ook bij mij doen. In mijn nieuwe rol heb ik bedongen dat ik kan blijven doen waarvan ik geloof dat God mij heeft geroepen en heeft toegerust: het Goede Nieuws doorvertellen en mijn medemens oproepen tot navolging van Christus, en dat minimaal 100 dagen per jaar. Ik kan niet leven met de gedachte dat ik op een plek kom waar ik alleen maar leiding geef en de directe interactie met onze doelgroep moet missen. De vertwijfeling slaat nog regelmatig toe. Leven van giften is "niet leuk." Misschien is het de trotse calvinist in mij die zegt dat het beter is om met eigen handen een inkomen te verwerken in plaats van uit de hand van anderen te leven. Toch ga ik met frisse moed het nieuw jaar in. In het geloof en vertrouwen dat Gods hand en zegen op mij en Martha rust.

04 december 2010

Passieloze preken en preekloze passie

Lees hier onze nieuwsbrief.

In je werk moet je gelijkmatig zijn, emotioneel neutraal; gewoon je ding doen en je klanten niet vermoeien met persoonlijke gevoelens en overtuigingen. Privé en werk moet je scheiden. De profeet Eliza zou aan deze verwachting niet kunnen voldoen. In 2 Koningen 8 vinden we hem in tranen. Hij voorziet dat de man die hem bezoekt, koning van Israël gaat worden en voorziet ook dat deze man gruwelijk geweld gaat gebruiken. Hij voorziet kinderen die te pletter geslagen worden en zwangere vrouwen wier buiken worden opengereten. Zo'n boodschap kun je niet als een zakelijke mededeling brengen. Dat raakt je als persoon. Ik vind het mooi om iets van Eliza als persoon te zien. Het doet je realiseren dat de boodschapper van God geen machine is, maar een mens van vlees en bloed. Dat vlees en bloed mag best gezien worden. De scheiding van privé en zakelijk is kunstmatig. Alleen gewetenloze mannen en vrouwen lijken met een strikte scheiding te kunnen leven (zie programma's zoals Radar en Opgelicht). Onze persoon is altijd verweven met dat wat we doen en dat mogen we best laten zien. Er zijn er ook die juist strategisch gebruik maken van emotie. Tranen als techniek, zou je dat kunnen noemen. Dat is een kunstje geworden. met name waar het gaat om fondsenwervende activiteiten wordt vooral ingespeeld op ons gevoel. Zielige beelden en betrokken presentatoren gaan goed samen. Iemand in beeld die zijn of haar emoties de vrije loop laat, maakt mooie teevee. Emoteevee heet dat geloof ik in vaktermen. Waarom? Kan het zijn dat velen juist de verbinding tussen zaak en privé missen? Eliza kon de twee niet scheiden en dat maakte hem als boodschapper authentiek. Een gezonde balans tussen de twee levert denk ik de echtheid op die we graag in onszelf en anderen zien. In de kerk vindt je het ook: passieloze preken en preekloze passie. Het eerste doet je in slaap vallen en het tweede sleept je mee in het doen van dingen die je "normaal" nooit zou doen. Wat we nodig hebben zijn gepassioneerde preken: èn een helder, verantwoord verhaal, èn persoonlijke betrokkenheid. Met iets anders dan dat wil ik liever niets te maken hebben.

03 december 2010

Inlezing

Het verbaast me vaak hoeveel men in een verhaal kan lezen. De arbeider die z'n geleende bijl in het water ziet verdwijnen waarop Eliza een wonder verricht en de bijl naar de oppervlakte doet stijgen, is daar een voorbeeld van.
De feiten zijn simpel. Man leent bijl. Die bijl was iemand anders' broodwinning en het verlies van zo'n bijl zou stevige gevolgen hebben voor de eigenaar. Die had geen ijzerwarenhandel om de hoek waar hij voor een habbekrats even een nieuwe kon kopen. Gereedschap was zeer kostbaar en werd gekoesterd. Heel anders is het in onze maatschappij die is ingericht op een korte levensduur van apparaten, werktuigen, roerende en onroerende goederen (een modern, goedkoop huis in de VS gaat bijvoorbeeld maar een jaar of dertig mee en de meeste "TellSell" producten die worden gekocht blijven of in de doos of worden na eenmaal te zijn gebruikt op Marktplaats doorverkocht). "Waaibomenhout" lijkt de norm te zijn. Twee bijlen voor de prijs van één; wie wil daar geen gebruik van maken?

Een uitlegger leest "zes wetten" in de korte paragraaf. De wet van associatie, vermenigvuldiging, natuur, geestelijk herstel, geestelijke verzoening en herstel. Heel knap gevonden maar het heeft zo bar weinig met het verhaal te maken dat je haren er een beetje van overeind gaan staan en je wenkbrauwen de neiging hebben om in een permanente frons te blijven hangen. De bijl wordt met een hoop lucht gevuld. Dit soort "inlezing" durf ik best wel waaibomenhouten theologie te noemen. De feiten worden genegeerd, de context vergeten en men floept meteen naar een wazige geestelijke uitleg en abstracte toepassing.

De geleende nieuw vrachtwagen waar mijn vriend jarenlang voor gespaard heeft wordt door mij total-loss gereden. De verzekering blijkt de schade niet te dekken (mijn rijbewijs was verlopen) en ik heb geen rooie cent om mijn vriend schadeloos te stellen. Mijn vriend kan z'n werk niet meer doen en omdat hij al aan zijn plafond zat met de hoogte van de afbetalingen, krijgt hij geen nieuwe lening bij de bank. Dit is het soort achtergrond waartegen we een dergelijk verhaal moeten lezen. Maar goed, ook mijn andere vriend die mij had gevraagd om te helpen bij de bouw van zijn nieuwe huis, voelt zich nu ook schuldig. Hij had mij gevraagd te helpen, ik heb toen die vrachtwagen geleend; om hem te helpen. Wat gaat hij doen?

Ik kan me zo voorstellen dat, toen de bijl eenmaal aan de oppervlakte verscheen, de dankbaarheid en geruststelling enorm was. De bijllener kon met een dankbaar hart weer verder.
God werkt in praktische zaken. Net zo goed als in geestelijke zaken. Dit soort wonderen doet je beseffen dat niets voor God te klein is om bij betrokken te raken. Wat ik me niet kan voorstellen is dat opdrachtgever, bijllener en bijluitlener en overige betrokkenen en geïnteresseerden na afloop in een kringetje zijn gaan zitten om de zes genoemde wetten uit het gebeuren te kristalliseren. Wat eerder voor de hand licht is dat ze God de eer gaven en zich verbaasden om Zijn zorg om het kleine. Zo'n grote God hebben wij! (2 Koningen 6).


02 december 2010

Corruptie in de kerk

Wat doet het mogelijke vooruitzicht op klein of groot geld met mensen? Door de bank genomen kan gesteld worden dat het, net zoals 'macht,' de neiging heeft om de mens te corrumperen. Het Olympisch comité, de beheerders van pensioenfondsen, NGO's, regeringsleiders, maar ook leiders van sommige grote kerken of denominaties, of opleidingsinsituten; ze worden met argusogen aangekeken. Het Olympisch comité is inmiddels zo in opspraak geraakt dat je hoopt dat de Olympische kwelling aan Nederland voorbij gaat. Alles wat wie dan ook die verbonden is aan dat comité in het openbaar zegt, wordt bij voorbaat te licht bevonden. Eenmaal besmet is het beter om de boel op te doeken. Van dit soort blaam kom je namelijk niet zomaar af.
Gehazi, de persoonlijke assistent van Eliza, reist de genezen Naäman na om hem te zeggen dat z'n baas zich heeft bedacht en toch graag een beloning wil. Dat doet Gehazi in het geniep omdat hij allang weet dat dit soort jagen op geld het daglicht niet kan verdragen.
"Was het de tijd wel om geld aan te nemen en je daarmee kleren, olijfgaarden, wijngaarden, schapen, runderen, slaven en slavinnen aan te schaffen?" is de reactie van Eliza, die de schimmige praktijken van Gehazi doorhad. De gecorrumpeerde Gehazi mag vervolgens z'n leven voortzetten met de huidziekte die Naäman kwelde. Weg baan, weg reputatie, weg gezondheid, weg toekomst en weg genieten van een onbezorgde oude dag. Tja, hij had pech. Hij werd gepakt. Geld en het najagen van meer geld verziekt het hart en sleept de hele samenleving in de gevolgen ervan mee.
Wie kent ze; de mannen en vrouwen die met karakter, zelfdiscipline en integriteit met geld en macht weten om te gaan? Ze zijn er wel, al zul je ze met een zaklamp moeten zoeken.
Dit beantwoord ook de vraag waarom ik niet rijk ben. Ik weet bijna zeker dat ik er niet goed mee om zou kunnen gaan. Paulus roept de volgelingen van Jezus op om zijn voorbeeld te volgen: "als we voedsel en onderdak hebben, moet dat ons genoeg zijn." Voedsel en onderdak, dat hebben we. We hebben zelfs kaas op onze boterham, een flesje wijn bij de pasta, een kalkoen met Kerst en onze kleerkasten bevatten zoveel kleding dat we zelfs setjes kunnen maken of kunnen combineren. Ik heb zelfs meer dan 20 paar sokken. Heel dun, dun, dikker en veel dikker tot aan de met de door mijn schoonmoeder handgebreide echte wollen Noorse sokken (die draag ik vandaag en ik heb zelfs twee paar van). En dat zijn alleen nog maar de sokken. Met andere woorden: ik ben stinkend rijk. In de ogen van honderden miljoenen die in krotten leven, of helemaal geen huis hebben, ben ik een miljonair.
Ik bid vaak een eenvoudig gebed: Heer, houdt u mij klein en afhankelijk, ruimhartig en gul en bewaar me voor corruptie.

Pieter Fransz. de Grebber, 1637, "Eliza weigert het geschenk van Naäman." Te vinden in het Frans Hals Museum te Haarlem. Eliza's persoonlijke assistent gaat later achter Naäman aan om te melden dat "zijn baas zich heeft bedacht." Deze zelfverrijking leidt uiteindelijk tot Gehazi's ziekte.

01 december 2010

Dodelijk ziek

Ook profeten sterven. Iemand kan nog zo dicht bij God leven en door God gebruikt worden, eenzelfde einde treft ons allemaal. In telegramstijl wordt medegedeeld dat Eliza dodelijk ziek is (2 Kon. 13:14). Vier woorden. Daar moeten we het mee doen. Kort daarop sterft de man van God. Toch heeft zijn leven nog betekenis na zijn dood. Een overleden man wordt in het graf van Eliza gelegd en komt tot leven nadat hij in aanraking komt met het dode lichaam van de profeet. Dat is 'cool.' Een leven dat invloed en betekenis heeft, zelfs nadat het leven hier op aarde is afgelopen, is denk ik zo'n beetje de mooiste erfenis die iemand na kan laten.
Ik bedacht dat ik dat wel zou kunnen wensen maar dat pas na mijn dood duidelijk zal worden welke 'voetafdruk' ik achter heb gelaten.
De meeste mentors in mijn leven zijn dood. Toen ik pas nadacht over de vraag waarom met name oude, dode mentors mij inspireren, realiseerde ik me dat dit te maken heeft met teleurstelling. Levende mentors kunnen en zullen mij teleurstellen. Dode niet. Die kunnen niets meer verkeerd doen. En wat ze verkeerd deden, is of niet bekend, of is in de biografieën weggelaten. Mij best. Ik doe het er toch maar mee.

30 november 2010

Op strooptocht buitgemaakt

Het zal je toch overkomen. Ben je net gezellig met je familie je verjaardag aan het vieren, komt er een bende de wijk binnen die categorisch de mannen afslacht en na afloop van de slachtpartij een flink aantal jonge vrouwen als buit meeneemt. Je dacht veilig te zijn en te kunnen vertrouwen op de beloften van God (die toch voor ons zou strijden). Ontworteld en getraumatiseerd wordt je het hol van de vijand binnengevoerd waar je als sinterklaascadeau aan de vrouw van een van de leiders wordt gegeven. Al met al heb je een aantal redenen om je geloof vaarwel te zeggen en van binnenuit weg te gaan kwijnen. Deze jongedame doet niets van dit alles. Als ze er achter komt dat de baas (ja, de man die haar op zijn strooptocht buitmaakte) een huidaandoening heeft, adviseert ze hem om eens bij de profeet Eliza langs te gaan: die zal hem vast en zeker beter maken. Door haar optreden en houding hebben we het verhaal van de genezing van Naäman in onze Bijbels staan. In onze beeldvorming zijn er drie hoofdrolspelers in dit verhaal: Naäman, Elisa en zijn knecht Gehazi (die er een slaatje uit probeert te slaan en ten slotte zelf met de huidziekte rond moet lopen). Te weinig horen we over de belangrijke en zelfs cruciale rol van deze jonge vrouw, die verder niet meer ten tonele verschijnt.
Is het niet zo dat de zichtbare lspelers alleen maar opvallen en hun werk in de spotlights kunnen doen omdat er een batterij aan helpers, assistenten en aanverwante taakvervullers omheen staat?
Zonder al die mannen en vrouwen die "gewoon" hun werk doen, vaak midden in de wereld staan, zou het werk van God nauwelijks vooruitgang boeken. Juist doordat mannen en vrouwen midden in de samenleving hun plaats innemen en op de juiste tijd verwijzen naar de Man uit Nazareth, groeit het werk van God. Ik ken heel wat mensen die zo graag "meer" zouden willen doen; vrijgesteld willen worden om zich helemaal aan de taak van het maken van discipelen van alle volken te geven. Ja, helaas is het zo dat de meeste kerken en gemeentes meer geïnteresseerd zijn in zelfinvestering en de investering in de groei van het koninkrijk buiten de grenzen van eigen kerk op z'n hoogst als sluitpost op de begroting een zeer bescheiden plaats krijgt.
dat is een kant van het verhaal. De andere kant is dat de plek die Gods mensen innemen in het arbeidsproces, net zo'n waardevolle schakel is in de keten van gebeurtenissen in het leven van de ander als het leven van dit op strooptocht buitgemaakte meisje dat had geleerd om het grotere verhaal in de gaten te blijven houden. Naar de mens gesproken bevond ze zich in een uitzichtloze situatie maar ze had blijkbaar geleerd dat er bij God altijd uitzicht is. En daarom was ze een bruikbaar instrument in Gods hand en lezen miljarden over haar. Ik ben benieuwd hoe ze heette. Ze had vast een naam. Maar we zagen haar maar even. Ze kwam het toneel op, wees de hoofdrolspelers de juiste richting, en weg was ze. Het was een te kort rolletje om haar naam in de aftiteling te noemen. Maar God weet beter. Hij kent haar en Hij weet hoe cruciaal haar rol was. vandaag wil ik stil staan bij de vele miljoenen die vandaag eventjes het toneel opkomen en naar de man van Nazareth wijzen. (2 Koningen 5).

De Nederlandse schilder Pieter de Grebber (1600-1652/3) geeft alle spelers een plek in zijn schilderij. Grappig om te zien hoe de karakters naar de 17e eeuw zijn vertaald.

29 november 2010

Ik zit op koor!

Waar in de wereld krijgen beginnende bandjes en solisten de gelegenheid om voor een gedwee publiek te spelen, dat zich als makke lammeren laat instrueren en de gegeven instructies nog opvolgt ook: staan, zitten, knielen, juichen (zij het wat aarzelend), in canon, beurtzang of combinatie daarvan? Dat podium staat in de vrijere kerken, en in toenemende mate in de meer traditionele.
Een vriend van me vertelde dat hij tegenwoordig een half uur, of drie kwartier na aanvang van de dienst ter kerke verschijnt en zo geruisloos mogelijk achter aansluit: "In de drie of vier liederen die dan nog op het programma staan, zeg ik zo'n beetje alles wat ik wilde zeggen."
Zingen is een belangrijke manier waarop mensen hun dank, spijt, blijdschap of droefheid kunnen uiten. Het is dan prettig als je dat met een paar honderd man samen kan doen. Samen blij, dankbaar, verdrietig of sorry. Maar er zijn andere vormen waarin deze gevoelens kunnen worden geuit en die vormen worden helaas te weinig gebezigd. De actieve participatie die zingen vraagt schept de illusie van saamhorigheid en je doet iets met elkaar. Stiltes zijn ongemakkelijk, je hoort je eigen ademhaling en wordt je bewust van de aanwezigheid van anderen. Een kuchje hier, een niesje daar, twee mensen verderop piept iemands ademhaling (nooit geweten dat hij astma had) en vijf mensen verderop vraagt een kind aan moeders wat er aan de hand is en waarom het allemaal zo lang duurt. Dat soort onprettige gewaarwordingen kunnen het beste dichtgesmeerd worden met geluid.
Gisteren viel het heel erg mee. Er stonden tien liederen op het programma (waarvan er een werd geschrapt omdat de spreker iets te lang doorging (30 i.p.v. de toegewezen 22 minuten). De band speelde goed en mooi, de leidende zangeres had een prachtige stem. geen overdreven presentatie tussen de liederen (waardoor sommigen het weer meer associeerden met een concert) en ze hadden er plezier in, hadden goed geoefend en namen genoegen met een bescheiden en dienende plaats. Petje af.
Muziek en zang zijn belangrijk in de Bijbel. Elisa profeteerde nadat hij in de ban was geraakt van harpspel (2 Koningen 3). Dat geeft dan meteen weer te denken: "hè, hoe kan dat nou dat de man van God eerst in een soort trance moest komen? Kan God zich niet zonder harp openbaren?" Ik laat dit laatste maar over aan de Bijbelgeleerden om uit te leggen.
Maar goed, waar wil ik naar toe met deze blog? Gisterenmiddag had ik familie over de vloer die regelmatig gefascineerd luistert naar de verhalen die Martha en ik vertellen over wat we meemaken en hoe we dingen doen in onze subcultuur. Verbaasd over het e.e.a. vroeg mijn aangetrouwde schoonzus (die de kerk zelf niet frequenteert): "als mensen dan zo graag willen zingen, waarom gaan ze dan niet op een koor?" Ik vond dat wel een goeie!
De slotsom is dat we er met elkaar iets van proberen te maken. Om het iedereen naar de zin te kunnen maken is uitgesloten. Maar daarvoor komen we ook niet bij elkaar. We komen bij elkaar om Hem alleen. En ik moet eerlijk zeggen als ik met die gezindheid een samenkomst bezoek, ik nog nooit teleurgesteld huiswaarts ben gekeerd.

28 november 2010

Hangjongeren verscheurd!

Een wel heel bijzonder verhaal is dat van een groep hangjongeren die de nieuwe profeet uitschelden voor kaalkop waarop Eliza de jongeren vervloekt en vervolgens 42 van die hangjongeren door twee berinnen worden verscheurd. Het is zo'n "de wereld draait door" clipje waarin je de verdere context niet te zien krijgt. Maar wat is de context? Hoe je het ook wendt of keert, het is en blijft een bizar verhaal dat niet echt bijdraagt aan positieve reclame voor God. Wat het waarschijnlijk wel deed is dat familie, vrienden en kennissen van de verscheurde jongeren wel twee keer nadenken voordat ze weer een profeet uitschelden. bevestigt een dergelijk "wonder" de naam en reputatie van de profeet? Vervult het de mensen met vrees of angst? Verontwaardiging?
Je kunt het verhaal gemakkelijk vergeestelijken: "spot niet met God," of, "blijf van Zijn gezalfde af." Welke uitleg je ook kiest, het blijft een bizar verhaal waarin iets van Gods onvoorspelbaarheid naar voren komt. Koningen en volwassenen krijgen de wacht aangezegd en de tijd om zich te bekeren en vaak laat God zich vermurwen. In dit verhaal is er verder geen interactie en ontbreekt de ruimte die er doorgaans wel is om tot inkeer te komen.

"Ins blaue hinein" verschijnen de twee berinnen en het is einde verhaal voor 42 kinderen.
Ik zou graag de hele film willen zien. Deze "trailer" van twee zinnen geeft onvoldoende informatie over de aanloop naar het gebeuren en wat er zich verder allemaal afspeelde.
Nu roept het alleen maar een hoop vragen op. Wist Eliza niet dat schelden geen zeer deed? Was het iets persoonlijks; vond hij het niet leuk dat hij z'n weelderige haardos al op jonge leeftijd was kwijtgeraakt en reageert Eliza misschien wat inpulsief? Hoe verhoudt de reactie van Eliza zich tot de eer en naam van God? Hoe zou Eliza zich hebben gevoeld toen hij die twee berinnen 42 kinderen zag verscheuren?
Je kan en mag zo'n verhaal nooit als een klinisch gebeuren lezen. Verklaringen die worden gegeven zijn dat meestal. Ontdaan van enige emotie en vragenstellerij wordt al snel verwezen naar de "God laat niet met zich spotten" variant. En dan zijn er de "numerologen" die inzoomen op betekenis van de getallen (42 is zo'n symbolisch getal).
Als dit vandaag in Overschie zou gebeuren (wees niet bang, ik heb al mijn haar nog) zou dat landelijk nieuws zijn en zou er heel wat uitgelegd moeten worden. het hele land zou maandenlang in de ban zijn van het gebeuren. Zou het ook tot de bekering van velen leiden?
Ik kom er niet uit. Morgen meer.

27 november 2010

Overgave: zin en onzin

De afgelopen week stond in het teken van "overgave." Drie gemeentes vroegen me om een (enthousiast) verhaal te houden over dit thema. Nu is dit een thema dat voortdurend de aandacht van de volgeling van Christus vraagt. We moeten "overgeven" en "vertrouwen." "God moet het werk doen, ik moet vooral niets zelf doen want ik kan ook niets," is de heersende gedachte. De grote uitdaging is dat voor een abstract begrip als "overgave" een duidelijk instructieboekje ontbreekt. Het beeld dat men heeft bij begrippen zoals "loslaten, overgeven en vertrouwen," beperkt zich tot subjectieve projecties in 's-mensen eigen verbeelding en kent dan ook een hoog abstractiegehalte. Omdat het ontbreekt aan tastbare en meetbare eigenschappen en men tegelijk een diepere, of hogere overgave nastreeft, is de behoefte aan een helder verhaal hierover groot. Heb ik daar dan zo'n helder verhaal over? Ik vrees van niet. De talloze voorbeelden uit de praktijk verhelderen de gedachte maar dragen niet bij aan een concrete vertaling naar het geestelijke leven. Van tandemparachutesprongen, via een te ondergane operatie waarbij men zich overgeeft aan de doktoren, tot aan het "op een stoel gaan zitten in het vertrouwen dat de stoel mijn gewicht kan dragen;" ik kan het nog steeds niet geestelijk "pakken." Voorbeelden helpen om de gedachte uit te leggen, maar schieten ook weer tekort. Op maandagochtend sta je er voor je gevoel weer helemaal alleen voor en het bruggetje tussen praktische voorbeelden en geestelijke toepassing kan mijn gewicht vaak niet dragen en stort, voordat ik de overkant haal, geluidloos uiteen.
In de toepassing van onze theologie aangaande deze begrippen gaat men te vaak voorbij aan het verzoenend werk van Christus. Er is iets fundamenteels veranderd in onze positie ten opzichte van God. Niet langer zijn we vijanden maar gezinsleden van God, Niet langer staan we als "krachten" tegenover elkaar maar worden we door dat werk van Christus opgetild tot op een plek waarin we oog in oog met God staan: "synergos", dat wil zeggen: samenwerkenden. Niet langer zijn we totaal onbekwaam maar, door de genade Gods, worden we toegerust tot dienstbetoon en authentieke "aanbidders."
In een van de opdrachten stond de instructie om uit te leggen dat we al onze keuzes horen over te geven aan God. Maar dat vind je niet terug in de Bijbel. Wij maken keuzes. Kleintjes, grote, en supergrote. Al die keuzes bepalen mede hoe de dag van morgen er uit zal zien. Niet God, maar ik zal met de gevolgen van die keuzes moeten leven. Van belang is dus dat we keuzes maken waarin die overgave tot uitdrukking komt. In het samenspel tussen God en mens mag de mens vertrouwen op het teamspel dat God heeft bedacht: de mens wikt, God beschikt. Ik vertrouw erop dat als ik een weloverwogen en goed geplaatste voorzet plaats, God er zal zijn om deze het doel in te schieten. Het alternatief is dat ik de andere spelers om me heen vergeet en als een solistische kip zonder kop alles zelf doe. Loslaten, vertrouwen en overgeven? Ja! In de volle verzekerdheid dat Hij zijn deel zal leveren (Spreuken 16:4). En dat is de kern van de overgave: een rotsvast vertrouwen dat ik niet in een diep gat zal vallen maar dat Hij er is en Zijn woord zal waarmaken.

25 november 2010

VIJFTIG Jaar!

Ik herinner me hoe ik me als zestienjarige op mijn Zundap met verhoogde benzinetank op de veerpont naar Lekkerkerk paniekerig afvroeg hoe oud ik zou worden. Het jaar 2000 leek toen zo ver weg dat ik vrijwel zeker wist dat ik dat magische jaartal nooit zou halen. Mijn toenmalige levensstijl droeg overigens niet constructief bij aan een mogelijke lange levensverwachting. De eeuwwisseling voltrok zich bijna een kwart eeuw daarna. Ik viel niet dood neer en nu zijn we weer tien jaar verder. Vijftig jaar. het klinkt oudachtig maar het voelt geenszins zo. Ik ben fitter dan ooit, heb ontzettend mooi werk, ben gelukkig met Martha, kinderen en kleinkind en prijs mezelf gelukkig met veel vrienden die het mogelijk maken dat ik mijn werk kan blijven doen. Gods trouw is overweldigend geweest en Hij zal trouw blijven.
Ook had ik nooit kunnen denken dat ik zo lang voor OM zou werken. Ik dacht dat dit na vijf jaar wel afgelopen zou zijn, maar dat is inmiddels bijna 24 jaar!
Het verhaal van Elia en Elisa heeft me de afgelopen dagen opnieuw geïnspireerd en uitgedaagd. Ik wil die mantel blijven dragen en zolang de Heer kracht en gezondheid geeft, en blijft voorzien in alle financiële middelen, hoop ik mijn werk bij OM nog lang te kunnen voortzetten.
Dankbaar en gelukkig!

24 november 2010

De jas op de grond

Elia wordt op spectaculaire wijze weggevoerd. In een wagen van vuur, getrokken door paarden van vuur stijgt Elia in een stormwind op naar de hemel. Slechts weinige aardlingen is zulk een dramatische overgang van het tijdelijke naar het eeuwige gegund!
Slechts een ding blijft achter: de mantel van Elia (zie vorige blog). Elia raapt de mantel op en gaat ermee aan de slag (2 Koningen 2).

Naast dat de mantel warmte biedt, is het ook een stuk gereedschap. Je kunt er bijvoorbeeld een droog pad in de rivier mee slaan.
Er zit in dit verhaal een mooie edoch enigszins tragische symboliek. Eerder zagen we dat Elia de jas om Elia heensloeg; een uitnodiging om als zijn helper, of protégé aan de slag te gaan. De overdracht van de mantel verloopt hier naadloos maar de kerkgeschiedenis kent ook voorbeelden van mantels die jaren ergens op de grond zijn blijven liggen. Een bediening, eens met elan en visie begonnen, komt tot stilstand omdat er niemand bleek te zijn die bereid was om de mantel op te pakken.
Ik was onlangs bij vrienden op bezoek die me vertelden dat ze nooit van giften zouden willen of kunnen leven. De onzekerheid van een leven uit geloof, of de gedachte dat men geassocieerd wordt met "handophouders," doet menigeen huiveren. De illusie van de door de baas gegarandeerde maandelijkse saldobijschrijving en een op te verwachten salarisgroei afgestemde hypotheek doet velen besluiten om de bedieningsmantel te laten liggen.
Goed, het doet er uiteindelijk niet zoveel toe hoe er in ons levensonderhoud wordt voorzien; een vast salaris of de wat onzekere geloofsoptie. Waar het om gaat is dat er een principiële keuze wordt gemaakt om ons leven in alle facetten in dienst van God te stellen. Die bedieningsmantel dient namelijk overal gedragen te worden. We dragen deze op ons werk, op school, in de straat waar we wonen, in onze gezinnen, en noem maar op. het vraagt om een haast eenzijdige kijkrichting: die van het koninkrijk. Er is namelijk ook maar een akker en dat is de hele wereld. Ongeacht waar we zijn of werken, dienen we Hem en zijn we representanten van Zijn koninkrijk. Dit neemt niet weg dat God mensen wil inschakelen in "buitengewone dienst;" die apart gezet worden om zich geheel aan de verkondiging en uitbreiding van Zijn werk wijden. Ik ken mensen die eerder in hun leven lang naar een op de grond liggende mantel hebben gestaard maar uiteindelijk doorliepen. Zonder uitzondering zijn er later gevoelens van spijt; een weemoedig heimwee naar wat wellicht had kunnen zijn.
Als je een mantel tegenkomt moet je niet al te lang na willen denken. Oprapen en aan de slag! Er staat meer op het spel dan onze vermeende zekerheden. Het eeuwige lot van miljoenen bijvoorbeeld.

22 november 2010

Bizarre roeping

Stel je voor, je bent aan het werk op het land en er loopt een gozer langs die z'n jas naar je toegooit. Je kent die man, hij staat bekend als een probleemschopper en de regering van het land heeft hem om die reden dan ook op de zwarte lijst gezet. Hij claimt in de naam van de God van Israël te spreken.
Affijn, je neemt de jas van hem aan, loopt nog even langs huis om paps en mams gedag te zeggen, zet je koeien en gereedschap te koop op Marktplaats en gaat vervolgens voor de man met de jas (die hij nu niet meer heeft?) werken.
Bizar verhaal.

Wat dacht Eliza (de jasaanpakker)? Vond hij het misschien stoer om met Elia (de jassengooier) op te trekken? Was hij z'n werk als landarbeider misschien zat en dacht hij dat een verandering van carrière goed zou zijn voor z'n verdere zelfontplooiing? Of zou het kunnen zijn dat hij dit gebeuren als een roeping van God ervaarde? Volgens de geschiedkundigen was die jassengooierij een symbolische actie die een uitnodiging inhield. We moeten ons voorstellen dat Elia geen uitgebreide garderobe had waarmee hij door het land trok. Er was nog geen H&M die wegwerpkleding naar de laatste modetrends ontwierp zodat je om de drie maanden wel van jas moet wisselen omdat de oude op is, of uit de mode. Z'n jas (ook wel mantel genoemd) was z'n kenmerk, of handelsmerk. Daaraan herkenden mensen de profeet. Door de jas van Elia aan te nemen, stemde Elia toe de opdracht om de spreekbuis van God te zijn, aan te nemen. De jas vertegenwoordigt het spreken van God. Dat spreken blijft bestaan; de jasdrager niet; die vergaat.
In december spreek ik op de conferentie Mission 2010: "Van Mokum tot Mumbay." Omdat de organisatoren twee weken geleden al een thema moesten hebben ben ik al vroeg aan de slag gegaan met nadenken en lezen en dacht dat dit verhaal een mooi uitgangspunt zou kunnen zijn voor de aftrap van de conferentie. Met name de eenvoud van het verhaal, hoe bizar ook, spreekt mij bijzonder aan. Over het werk van God en ons werk op zijn akker moeten we niet al te ingewikkeld willen doen. Het gaat om een fundamentele beslissing om ons leven in te willen zetten voor Hem. De jas is slechts een symbool, maar kenmerkt wel het werk van God. Mannen en vrouwen van God komen en gaan, maar de mantel blijft bestaan. Die moet worden doorgegeven. Maar wie durft hem aan te trekken? En dan moeten we daarbij niet denken dat we die mantel even een maandje aan kunnen trekken om ergens in de rimboe wc putten te graven voor mensen die dat heel goed zelf kunnen. Of een eenjarig, of tweejarig trainingsprogramma waar het meer om onze eigen vorming gaat. Of een 'actietje' in een exotisch oord waarna we naar huis terug kerken en "weer normaal gaan doen.". Dat mag nooit verward worden met het dragen van de mantel. Dat is voor het leven. Geen populaire uitnodiging in onze moderne tijd waarin het leven gelijkgesteld lijkt te zijn aan een aaneenschakeling van zoveel mogelijk en gevarieerde ervaringen en uitdagingen. We moeten weer terug durven naar één leven, één God, één taak! Bizar? Misschien.
Mogelijk? Jazeker!

20 november 2010

De lege stoel en de behoefte aan contact

De stoel naast me is leeg. Dat is een bonus als je een stukje moet vliegen. Zeker als je bedenkt dat de man naast me vanwege zijn postuur eigenlijk 1,2 stoelen nodig heeft om z'n brede lijf kwijt te kunnen. In Parijs moet er worden overgestapt op een ander toestel dat me naar Schiphol zal vliegen. Parijs (Charles de Gaulle) staat verder onderaan mijn lijst van favoriete vliegvelden. Waarom? Overstappen vraagt van de reiziger dat deze als het ware eerste het vliegveld verlaat en dan opnieuw het proces van inchecken en security moet doorlopen. Bizar. Bovendien is Charles de Gaulle een logistiek en esthetisch monster.
Eenmaal thuisgekomen vallen alle ongemakken weg en verdampt de misère van het intercontinentaal vliegen als een ochtendmist die door de zon wordt weggebrand. Thuis! Het hoogtepunt van drie weken. Nu lijkt het alsof zo'n reis alleen maar kommer en kwel is. Niets is minder waar. De Mentoring Clinic in Atlanta was een genot om te doen. Het geeft zoveel voldoening als het licht aangaat in de harten en breinen van mannen en vrouwen die wegen zoeken om effectief te investeren in de levens van anderen. De Mentoring Clinic is zo'n weg. Niet dat Mentoring iets nieuws is. Het is een model voor groei en transformatie dat we overal in de Bijbel tegenkomen als onderdeel van Gods ontwerp voor de mens. God is de God van ontwikkeling en transformatie. De mens is ontworpen om in relatie met anderen te leven. Zonder anderen om ons heen kunnen we niet tot groei en ontwikkeling komen.

De lege stoelen symboliseren het tegennatuurlijke verlangen om alleen gelaten te worden; om afstand te bewaren. Nu is dat natuurlijk niet zo heel erg op een trans-Atlantische vlucht maar als dat in het leven een patroon is, komen we echt iets tekort. Sociaal isolement maakt de mens echt niet gelukkiger. Integendeel, een mens in een sociaal isolement zal steeds meer "wild vlees" ontwikkelen. Niet langer in staat om zich op gezonde wijze te verhouden tot zijn medemens komt deze in een neerwaartse spiraal van ongezonde ontwikkeling (of gebrek daaraan) terecht waarvan het einde verder leegte en vereenzaming is; een van de vruchten van de geïndividualiseerde samenleving.
Misschien is dat de reden dat, als ik onderweg ben, het verlangen naar contact met familie, vrienden en kennissen juist zo sterk is. Ik heb anderen nodig. Met name mannen en vrouwen die mij goed kennen en mij durven te wijzen op tekortkomingen, zwakheden en blinde vlekken in mijn leven; die afremmen en aanmoedigen. Dat houdt het leven leefbaar en zelfs aangenaam.
Aanstaande donderdag word ik vijftig jaar. Als je in de buurt bent of woont, kom dan gerust op de koffie, thee of anderssoortige nattigheid. Er is vast nog wel een lege stoel die je kunt vullen!

17 november 2010

Nooit meer doen

Het was voor de deelnemers aan de advanced clinic niet eenvoudig om na een vijf dagen actiegerichte en sterk afwisselende training twee dagen lang te moeten zitten en luisteren naar een pratend hoofd. Paul heeft ongelooflijk veel ervaring en de te vertellen verhalen zijn eindeloos, maar je kunt zoveel meer overdragen als je de deelnemers actief bij de materie betrekt. Klassieke fout gemaakt! Les: Ga er nooit vanuit dat een goede schrijver ook wel goed zal kunnen communiceren.

Hoe dan ook, de clinics zitten erop en over een paar uur mag ik mijn koffer gaan pakken om vanavond via Parijs naar Amsterdam te vliegen.
Drie weken van huis is lang. Vind ik.
God is goed! Het idee van leren en voortgaande ontwikkeling is onderdeel van Zijn ontwerp. Eigenlijk zijn we nooit uitgeleerd. De kunst is om de ervaringen die we opdoen en de informatie die we in ons opnemen om te zetten in "leren," zodat het ons karakter verder kan vormen en we belangrijke levenslessen kunnen doorgeven aan een volgende generatie.
In een samenleving die steeds meer naar binnen gekeerd is, lijkt dit overdragen steeds minder te gebeuren. We kijken naar de competenties en vaardigheden als we iemand voor een taak of baan zoeken, maar gaan te gemakkelijk voorbij aan het karakter en het gedrag van de persoon. Het is zo belangrijk om altijd naar het hele plaatje te kijken. "Een 'fijne' man of vrouw als baas die verder niet competent is, is maar even leuk." "Een vaardige man of vrouw die het ontbreekt aan karakter, is een garantie voor veel verloop in personeel/team."

Vanmorgen 7 mijl in 52 minuten en 30 seconden gelopen. Pas nu ontdek ik dat als je lichter wordt, je blijkbaar ook wat sneller gaat lopen.

Hieronder: "mijn" team: de clinic facilitators. Van links naar rechts (Rick Hicks (USA): regioleider OM Canada, USA and Caribean, Jan den Ouden, Elke Hanssman (Duitsland): Team Life Development, Reinhold Titus (Zuid Afrika): Associate Director OM Zuid Afrika, Gord Abraham (Canada); voorganger baptistengemeente en voormalig leider OM Canada.

15 november 2010

Advanced Clinic

Zometeen begint onze "Advanced Mentoring Clinic." Twee dagen met Paul Stanley, co-auteur van Connecting (Ned: Iedereen een mentor). Ben benieuwd. Gisteren hebben we een paar uur met Paul onze materialen vergeleken om teveel overlap en herhaling te voorkomen.
Zaterdag een ouderwetse migraineaanval gehad. Ik ben er nu, na maanden experimenteren achtergekomen dat er een relatie is met "Voedsel Intake." Zaterdag de gehele dag spul gegeten dat kilo's aan gluten bevatte. En jawel, in de loop van de dag kwam de vijand diep vanuit de krochten naar de slapen aangemarcheerd. Gekukkig was de aanval van korte duur en kon ik het leger wegslapen.
De laatste maanden heb ik zoveel mogelijk gluten vermeden met als resultaat dat ik vrijwel geen hoofdpijn meer had (en tien kilo ben kwijtgeraakt). Ik vermoed dus een lichte glutenallergie. Dat verklaard ook de vermoeidheid die ik vaak ervaar. Geen gluten, geen rare vermoeidheidsverschijnsselen! In Amerika is er overal en altijd een overdaad aan snacks voorhanden; rijk aan gluten en suiker. Ik moet me aan rigide discipline onderwerpen om niet aan de suikerverslaving toe te geven. Dus overdag, fruit, wat bananen en 's-avonds een leuke maaltijd gaat uitstekend. Maar een enkele keer vreet ik gewoon teveel met als gevolg dat m'n lichaam tegen me zegt: "You're on your own, pal."
Ik ga een banaan eten!

12 november 2010

Uit de lucht geschoten

De "president" van de "association of baptists for world evangelism" neemt met zijn chefs deel aan de clinic. Het is bemoedigend om te zien hoe ze helemaal in de clinic opgaan en vastberaden zijn om dit in hun organgsatei in te gaan voeren. In zijn eerste week als "president" kreeg Michale het zo', 9 jaar geleden, meteen al flink voor z'n kiezen. In Peru werd een klein vliegtuig uit de lucht geschoten. Een moeder en kind vonden de dood. De piloot en de echtgenoot/vader overleefden de crash. Michael werd al snel opgebeld door (toen) president Bush, die hem vertelde dat de CIA met modder zou gaan gooien en de organisatie zou gaan koppelen aan drugshandel ("De CIA 'blew' it). Ze moesten wel omdat ze een grote fout hadden gemaakt. De CIA maakt geen fouten dus moet er een andere als schuldige worden aangewezen.
Juist deze week kwam in het nieuws dat de CIA toegeeft dat er toentertijd grote fouten zijn gemaakt toen de CIA de binnenlandse veiligheidsdienst van Peru verzocht had om het betreffende vliegtuig uit de lucht te knallen omdat er sterke vermoedens bestonden dat er drugs werden vervoerd.
Leuk, zo'n situatie in je eerste werkweek. Leuk, een nasleep die jaren doorettert.
En zo hebben we allemaal een verhaal te vertellen. Als dat verhaal tot leven komt lijkt het wel alsof ook de persoon een beetje verandert. We begrijpen de anderen een beetje beter en ons respect groeit.
Vandaag de laatste dag van de clinic. Ik hoef m'n nieuwe baptistenvrienden niet uit te zwaaien want ze blijven om ook de "advanced clinic" die maandag en dinsdag plaatsvindt, mee te maken.
Wat gezondheid betreft: nog wat snotterig maar verder lijkt het erop dat "all systems back online" zijn. Net naar huis gebeld en lekker met Martha bijgepraat. Ik mis haar!


10 november 2010

Een zaadje planten

Dit is wat men in "prais'a'thons" gebruikt om mensen te bewegen om geld te geven aan van alles en nog wat. "Het gaat ons niet om uw geld, het gaat ons erom om u in de gelegenheid te stellen om een zaadje te planten." Met andere woorden doe ik mezelf een dienst als ik geld geef aan domme en minder domme dingen. Vannacht kwam Jimmy Swaggart voorbij die zijn oude cedees aan de man probeert te brengen.
Het blijft me verbazen.
Maar ook dankbaar. Want... ook wij leven van giften en zien onze supporters als aandeelhouders die ons in staat stellen om ons werk te kunnen doen.
Ook wij moeten er voortdurend aan blijven werken om onze financiële ondersteuning op peil te houden. Dat is lastig. Voor iedere supporter die om wat voor reden dan ook afhaakt is het een uitdaging om nieuwe supporters te vinden.
Gevers, bedankt!

09 november 2010

Stemrust

De dokter heeft stemrust bevolen. Niet dat dat zoveel moeite kost want er komt toch geen geluid uit. Als ik echt moet spreken zal hij me prednison geven zodat ik een aantal uren geluid kan maken. Ik dacht het maar niet zover te moeten laten komen. Omdat we deze week met vijf man de Mentoring Clinic faciliteren kunnen mijn sessies makkelijk worden overgenomen door anderen.

Voorts: er is alle reden om zeer optimistisch te zijn omdat de God van alle leven ons in Jezus Christus een hoopvolle toekomst geeft. In Christus is verandering mogelijk. Niet na het overmaken van een som geld, zoals de tele-evangelisten beloven maar door geloof in Hem. Dat blijft me telkens weer verbazen!

Deelnemers en facilitators Mentoring Clinic Atlanta 2010

08 november 2010

Haalt'ie het of niet?

Over een uur beginnen we de Mentoring Clinic met 33 deelnemers. Het is meteen mijn "zwaarste" dag. Met pijnlijke longen en een raspende, nasale stem die een octaaf lager klinkt dan normaal hoop ik me toch door mijn sessies heen te kunnen navigeren. Als het niet gaat gooien we gewoon het programma om. Een collega herinnerde me eraan dat ik tijdens de Clinic eerder dit jaar op de Logos Hope, hetzelfde had. En ik maar denken dat het jaren geleden was dat ik verkouden was. Ik wijd de oorzaak aan het vliegen met relatief veel mensen die uren opgesloten zitten in een kleine ruimte en elkaars bacillen en "spray" mogen delen. Ik herinner me de keelschrapende Aziaat, die een week geleden naast me zat en geef hem de schuld.
Zo, dat is opgelost.
Nu aan de slag.
Vannacht, ik kon niet slapen, nog een aantal christelijke zenders bekeken en plaatsvervangende schaamte vulde mijn hart. De schaamteloosheid waarmee God voor het karretje van mensen gespannen wordt als ze geld geven aan een vaag doel, is godgeklaagd. In de naam van Jezus wordt mensen beloofd dat al hun schulden worden opgelost als ze nu eenmalig zoveel dollars geven. En mensen trappen erin. Het is echt verschrikkelijk. Ja, natuurlijk is God voor me, maar ik moet het bewijs ervoor "kopen." "Natuurlijk wil God de sluizen van de hemelen openen en je in alles zegenen en voorspoed geven en Hij zal dat doen als jij een offer brengt zodat Hij weet dat je het echt meent." Met een plastic glimlach en glad achterovergekamde haren paaien deze vieze, geldgierige mannetjes, geassisteerd door semi wulpse assistentes het volk dat geen hoop meer heeft en zich tegen beter weten in blij laat maken met een dode mus.
Ik kan me daar zo boos over maken.
Temidden van dit alles gaat God gewoon door. Met mij. Met ons. Met de gladde glippers. "Genade, zo oneindig groot. Dat ik die't niet verdien." Want, aan het eind van de dag zijn we denk ik allemaal glad en glibberig. Dus blijf ik vasthouden aan de genade.

05 november 2010

Miserabel

Tja, en dan word je wakker met een soort van griep. Een dubbele dosis pijnstillers houdt me momenteel voor de gek en helpt om van de drie pannenkoeken bij Burger King te genieten. Gisteren nog een goede en aangename tijd met mijn vriend Wim in San Diego doorgebracht. Er zijn van die vriendschappen waarbij je nooit om praatstof verlegen lijkt te zijn. Dit is er zo een en ik ben blij dat ik in de gelegenheid was om Wim op te zoeken. Vervolgens richting LA waar het verkeer, mild uitgedrukt, krankzinnig is. Nu heb ik aan het Kleinpolderplein al geen klagen, hier in LA heeft men wel erg veel auto's op de wereld losgelaten!
Ik dacht een aardige deal te hebben gemaakt bij het huren van een hotelkamer maar raakte even geïrriteerd dat ik ook nog eens 16 dollar moest betalen om m'n auto te parkeren!
De telefoon moet ik ook niet aanraken: Om een telefoontje te plegen binnen de US rekent het hotel 21 dollar voor een "operater assisted call," naast de gewone belkosten. Voor een internationaal belletje rekent men 31 dollar voor de verbinding, en vervolgens exorbitante kosten per minuut.
Ik heb Skype.
Ik ben een zeer interessant boek aan het lezen: "A geography of time," or "how every culture keeps time just a little bit differently." De schrijver stelt o.a. dat in de Westerse wereld de mens zich met twee dingen bezighoudt: produceren en consumeren. Als de mens niet produceert (werk) dan consumeert hij: goedereren, informatie, enz. Zelfs vrije tijd is een consumptieartikel geworden waarbij velen klaar staan om, tegen een fikse vergoeding, je te helpen om deze maximaal te benutten.
Dat consumeren ligt er hier zo dik bovenop dat je er bijna misselijk van wordt. Misschien daarom dat griepje? Niemand lijkt nog geïnteresseerd in de mens achter de consument. Men wil maar een ding: je geld!
Dat maakt het Evangelie des te relevanter. Christus heeft niets te koop of in de aanbieding. Hij heeft iets te geven: Leven. Doet Hij dat belangeloos? Nee! Het belang van Christus is dat Hij zijn liefde kwijt wil; uit wil delen. Wat krijgt Hij ervoor terug als de mens besluit om die liefde in otnvangst te nemen? Hij krijgt onze liefde terug. Niet om wat Hij in de aanbieding zou hebben of allemaal voor mij zou kunnen doen maar om wie Hij is.
En dat karakteriseert ware vriendschap. Twee partijen die met elkaar omgaan om wie de ander is.
Als ik daar aan denk verdwijnen alle miserabele gevoelens.
Ik ga naar Atlanta en neem deze gedachten mee het vliegtuig in. Misschien kan ik ze wel delen met de passagier naast me.