12 februari 2014

De normale kerk

Naast de talloze pogingen om de kerk te definiëren begin ik me af te vragen of er ook plaats is voor "de normale kerk."
Eerder somde ik een aantal pogingen om de kerk opnieuw te definiëren op. In slechts een aantal minuten Googelen vond ik onder andere de Hybride, Organische, Transformerende, Essentiële, Totale, Verticale, Eenvoudige, Emotioneel Gezonde, Rusteloze, Plakkerige, Diepe, Brede, gevaarlijke, Nul, Wow, Her, Moeite Waard Om Voor Op Te Staan, doelgerichte en naar Buiten Gerichte Kerk aan.
Onlangs sprak een vader van een aantal opgroeiende tieners me aan. Met veel moeite had hij zijn tieners kunnen vermurwen om ter kerke te gaan. Met passie liet hij me weten dat de kerk een volledige generatie over het hoofd ziet door stug vast te houden aan de beproefde liturgie van 45 minuten "worship" en een 30 tot 45 minuten durende monoloog van een man in pak (of zonder pak; de monoloog blijft echter staan). Na de dienst verandert de sfeer meteen. Jongeren, ouderen en nog ouderen zitten of staan rond de tafeltjes in de sociale ruimte, hun speculaasjes dopend in de hete koffie en vrijuit keuvelend over van alles en nog wat.
Een klassieke denkfout is om de tijd na de dienst te degraderen tot "na de dienst" impliciet die tijd devaluerend tot "mindere" tijd.
Het probleem ligt niet perse bij de leaders van de gemeente. Over het algemeen staan zij best wel open voor vernieuwing en verandering. Ze dienen echter niet slechts de belangen van jongeren en verontrusten in het oog te houden; ook die van ouderen, die wellicht meer hechten aan traditie en voorspelbaarheid, zijn belangrijk.
Alle pogingen ten spijt, ik geloof niet dat het opnieuw definiëren van wat de kerk is of een hippere liturgie veel zoden aan de dijk zet. Het nieuwe hip wordt al snel de oude traditie.
Jaren geleden kwamen een jaar lang iedere week 15 jongeren en 4 coaches bijeen om de relevantie van het geloof te onderzoeken en de link met het echte leven te leggen. Voor een aantal van die jongeren leidde dat jaar tot een belangrijke doorbraak in hun (geloofs)leven. Een aantal van die jongeren had zelfs van hun ouders toestemming gekregen om niet mee te hoeven naar de zondagdienst zolang ze maar de woensdagavond meemaakten. Cool!
De "normale" kerk behoor niet exclusief de zondag toe. De zondag is een dag waarop veel gelovigen prefereren om samen met lotgenoten een poosje te zingen en naar een meer of minder relevante boodschap te luisteren (met daarna koffie, thee en limonade). De "normale" kerk functioneert op talloze manieren en in vele vormen. Die jongeren, waar zo hard voor wordt gebeden, willen best wel nadenken over wat dat geloof nu precies inhoudt en betekent. Ze hebben echter wel hun tijd nodig en het is hun heel wat waard als ze gedurende die tijd worden vergezeld door mannen en vrouwen die met hen optrekken. Niet oordelend, stigmatiserend, of prekend maar door zelf een leven te leiden dat de juiste richting op wijst. Ik pleit ervoor om meer van deze "vrijplaatsen" te creëren. Dat lijkt me "normaal."
Tenslotte denk ik dat niet alleen jongeren er bij gebaat zijn. Ik spreek regelmatig gelovigen die deel uitmaken van een (naar mijn gevoel groeiende) groep die verlangt naar meer "normaal." Onlangs nog sprak ik iemand die al twee jaar niet meer naar zijn (grote) kerk is geweest. Niemand die iets heeft gevraagd of zelfs maar contact heeft gezocht. Da's niet normaal.