30 april 2009

Zieke Ellen

Onderweg naar Rotterdam Airport moesten we stoppen om Ellen even over te laten geven. Ze is ziek en dat is nu, acht uur later, nog niet veel beter. Zodra we na een uurtje vliegen en een uurtje "ondergrondsen" in Hammersmith aankwamen is ze gaan liggen en slapen. In het vliegtuig heeft ze nog dankbaar gebruik gemaakt van het kotszakje en we hebben er twee extra in de tas van Ellen gedaan.
Ze is nu net op en gaat wat thee drinken.
Over een uur vertrekken we naar Heathrow om via Parijs en Johannesburg naar Durban te gaan.
Ik hoop dat Ellen wat van de reis kan genieten.

29 april 2009

The day before

De dag voor een langere reis is nooit een prettige dag maar meer een die gekenmerkt wordt door een koortsachtig bijeenrapen van dingen die meemoeten, hier en daar periodes van zinloos en betekenisloos rondlopen, het verzamelen van aantekeningen en een rusteloos op een rij proberen te krijgen van waar, waarom en waarover ik spreek op de verschillende "evenementen" die geboekt zijn. Dat overzicht kreeg ik gisteren, dus van een flinke voorbereidingstijd kunnen we hier niet echt spreken.

Onderdeel van een van m'n opdrachten voor mijn studie was om een "review" te schrijven over "the 21 indispensable qualities of a leader" van John Maxwell, ook wel bekend als de leiderschapsgoeroe...

Ik lees het. Heel erg snel.Het zijn maar 155 bladzijden en elke hoofdstukje heeft eenzelfde format. Aan de hand van een uniek voorbeeld, meestal een glorieus succesverhaal en gelardeerd met twee of drie welddordachte aanhalingen van meestal dode mannen die wijze dingen hebben gezegd, wordt de na te streven kwaliteit neergezet. Vervolgens wordt het "vlees" eraan gehangen zodat het niet alleen maar een abstract idee blijft, met als sluitstuk een aantal stappen die zouden moeten helpen om te groeien in de onontbeerlijke kwaliteit.
En dat een en twintig keer. Een leuk boekje. Maar zo onbereikbaar.
Ik ben het bijna nergens mee oneens. Waar ik het wel mee oneens ben is de arbeidsethos die erachter zit: "Verantwoordelijke mensen werken omdat het van ze verwacht wordt. Maar hoog competente mensen gaan nog een stap verder. Ze verschijnen niet alleen lichamelijk maar staan altijd klaar, iedere dag - ongeacht hoe ze zich voelen, wat voor omstandigheden ze zich ook in mogen bevinden, of hoe moeilijk de taak die voor hen ligt ook is."
Conclusie: ik ben niet hoog competent en daarmee niet echt een leider. De omstandigheden kunnen namelijk veel belangrijker zijn dan welke visie of missie een bedrijf of organisatie heeft. Je gezin op een hogere plaats zetten dan werk en doelen maakt iemand "slechts' verantwoordelijk, maar zeker niet hoog competent?

En, 21 kwaliteiten is wel erg veel om tegelijk aan te werken.

28 april 2009

600

Ja, dit is mijn zeshonderdste blog. Vaak onzin geschreven maar toch ook wel serieus. De blog helpt me om zaken op een rij te zetten, stoom af te blazen, vragen te stellen die velen al veel eerder en beter hebben gesteld.
Om twee dingen te vieren heb ik ook wat weg te geven. Als je een van onderstaande foto's als bureaublad achtergrond, dubbelklik dan op de foto, dan rechtermuisklik en kies vervolgens om deze als bureaubladachtergrond op de slaan.

Wat valt er dan precies te vieren?

Ten eerste: m'n zeshonderste blog in precies twee jaar.
Ten tweede is Martha vandaag jarig. Ik ga voor haar koken. Dat wordt dus vis eten, want daar houdt ze van. Ik ga op jacht naar verse kabeljauw (die vind ik namelijk zelf ook lekker).


27 april 2009

Het schiet niet op

Sinds zaterdag hoofdpijn. Vanmorgen om vijf uur wakker en niets aan de hand. Fit, fris en helder! "Zal ik er uitgaan en een rondje hardlopen? Het is nog we errug vroeg." Dus, omdraaien en nog een uurtje slapen. Om 07.45 schrik ik wakker. M'n telefoon roept me op tot iets. O ja, de auto moet om 08.00 bij de APK boer zijn. M'n hoofd bonst maar ik moet eruit. Om twee over acht bij de APK boer. Achterremmen vervangen en een bus in de draagarm rechtsachter vervangen. Tsjakka, weer een paar honderd euro lichter.
Krantje lezen, ticket boeken voor Moniek die rond haar verjaardag een paar dagen thuis wil komen. Hotelletje zoeken in Friesland rond hemelvaart (samen met Martha een paar dagen weg). Gelukt! Een nacht in Oudega en een nacht in Aduard.
Morgen is mijn geliefde jarig. Ik heb al een cadeau gekocht. Gelukkig wist ze dit jaar wat ze wilde hebben. Normaal gesproken heeft ze geen idee want "ze heeft alles al."

Gedurende het weekend toch nog wat opdrachten voor mijn studie af kunnen werken maar er ligt nog een vrachtwagen vol opdrachten te wachten. Wat boeken gelezen die absoluut de moeite waard zijn.

Als antwoord op de Calvinistische doctrine dat alles uiteindelijk Gods wil is (en daar zijn nogal wat creatieve gedachtekronkels voor nodig om die doctrine te verdedigen; iets kan helemaal niet Gods wil zijn en toch niet buiten Zijn wil gebeuren. Probeer die maar eens te verdedigen). Gregory Boyd schreef een zeer geloofwaardige studie: God at War, waarin hij "warfare worldview" tegenover de alwetendheid (= absolute controle over ieder detail) van God.
Lees zelf maar.

Daarnaast nog wat bij het reformatorische antiquariaat besteld en in begonnen te lezen.

Alle drie boeken zijn zeer de moeite van het lezen waard. Volgenderwijs is een theologische studie over 'navolging' als ecclesiologisch motief waarin met name aandacht voor Bonhoeffer's gedachtengoed betreffende de thematiek.


Het drama van de menselijke vrijheid is een goede studie die bijdraagt aan het denken over de vraag hoe vrij de mens nu eigenlijk is.

Teksten uit de institutie helpt om wat dichter bij de bron van het Calvinistiche denken te studeren. Dat vind ik belangrijk omdat wat wij als "Calvinisme" waarderen niet perse betekent dat dit ook was wat Calvijn bedoelde.
De laatste drie boeken zijn voor een prikkie te koop bij Antiquariaat Muller.

25 april 2009

Off day

Lees onze meest recente nieuwsbrief

Vandaag een "off-day". Om 12.00 zat ik al m'n maximum pijnstillers en zojuist, na een poosje te hebben geslapen, is het gaan zakken. Omdat ik niets leukers kan bedenken heb ik wat foto's in de tuin gemaakt. Hieronder wat plaatjes. Her en der heb ik de werkelijkheid wat gepimpt:







24 april 2009

Ramp(je)

Lees onze meest recente nieuwsbrief

Volgende week geef ik een van mijn Life Direction Seminars in Zuid Afrika. Vanmorgen besloot ik de documenten te voorschijn te halen en werkboeken te maken.

Weg. Ze zijn weg.

Alle documenten, het Art-work, de werkboeken. Gewoon weg. Nergens meer te vinden. De folder "BE" op mijn harde schijf is helemaal leeg.
Omdat ik in het verleden heb geleerd hoe belangrijk het is om backups te maken maak ik regelmatig zelfs twee backups op twee externe harde schijven. Eens in de twee weken synchroniseer ik alle files. Nu ontdek ik dat ik al maandenlang een volmaakt lege BE werkmap heb gesynchroniseerd.
Ik heb wel hard copies van al het materiaal in het Nederlands, Engels en Spaans maar om dat allemaal te gaan scannen en bewerken in een nieuwe werkmap... daar heb ik geen tijd meer voor!

Zou het nu niet geweldig zijn om een secretaris of secretaresse, of zelfs een personal assistent te hebben die dat keurig voor elkaar krijgt. Maar, zoals al eerder in een blog aangegeven ben ik mijn eigen reisbureau, secretariaat, kantinemedewerker, assistent, chauffeur. Eigenlijk gewoon mens dus.

Ik ga nog even dieper graven want ik kan het me zo moeilijk voorstellen dat de BE werkmap is leeggelopen en dat alle documenten zich nu ergens in het elektronische 'niets' bevinden.


Albert van Loon "Niets nieuws"

23 april 2009

Molens

Lees onze meest recente nieuwsbrief

Vorige week zijn Martha en ik met een vriendin uit Zuid Afrika een middagje op stap geweest. De molens in Kinderdijk zijn dan altijd een dankbare plek om naar toe te gaan en leveren met een beetje inspanning al gauw wat mooie plaatjes op (klik op de foto's voor een grotere weergave):










22 april 2009

Doorbraak

Lees onze meest recente nieuwsbrief

Onlangs sprak ik iemand die op weg was naar een driedaagse internationale profetisch/apostolische conferentie. Wat dat precies is weet ik niet. Vanuit alle werelddelen kwam men naar Nederland. Een apostel werd voor de gelegenheid ingevlogen. Ik vroeg naar de verwachtingen. De mevrouw waar ik mee sprak zei dat ze verwachte dat God een "enorme doorbraak" zou geven. "Wat voor doorbraak bedoelt u precies en hoe groot is enorm?" vroeg ik. Het zou een doorbraak voor Nederland betreffen. Specifieker kon ze niet zijn dus ik liet het er maar bij.
Inmiddels ligt de conferentie al weer een poosje achter ons en ik heb met wat grotere interesse naar het journaal gekeken en de krant gelezen. Ook heb ik wat beter op mijn omgeving gelet om te zien of er ergens tekenen zouden zijn van een "enorme doorbraak". Of ik ben ongevoelig, of er is niets gebeurd.
Wat ik wel tegen de mevrouw zei toen ze me enigszins verbaasd aankeek als reactie op mijn klaarblijkelijk wat zure gezicht is dat ik nogal achterdochtig ben waar het gaat om grote uitspraken en hoog ingezette verwachtingen die blijkbaar inherent zijn aan de talloze kleine, middelgrote en forse christelijke conferenties die wereldwijd plaatsvinden.
Misschien bleef de "enorme doorbraak" uit door mijn ongeloof. Ik had namelijk ook nog gezegd dat de meeste conferenties niets meer zijn dan in-house parties voor de leden van de club en geen maatschappelijke, sociale, economische, politieke of geestelijke veranderingen tot gevolg hebben. Daar is namelijk wat anders voor nodig.

Jezus volgen in het dienen, liefhebben, geven, integriteit, eerlijkheid. Hem volgen in het niet claimen van je rechten of op je strepen gaan staan. Betrouwbaar zijn. Daarin wil ik vandaag een stukje verder groeien. Misschien is dat al een "enorme doorbraak".


20 april 2009

Als het een sport was

Als uitstellen een sport was, zou ik mezelf al lang geleden hebben gekwalificeerd voor het kampioenschap. Er zal vast wel een psychologische reden achter zitten. Waarom is de ene persoon in staat om systematisch en gedisciplineerd zijn leven, werk en studie in te richten en de ander wacht tot er zoveel druk is opgebouwd dat het onmogelijk wordt om ergens niet aan te beginnen.

Ik weet dat ik in goed gezelschap ben omdat de meeste mensen lachen als ik er met ze over praat. Onlangs, in een mentoringsessie waarbij ik door drie anderen 'gementord' werd, bracht ik het ter tafel als iets waarin ik verbetering wil zien. Nadat ik mijn verhaal had gedaan keken de drie mentors elkaar aan, schoten in de lach en zeiden dat zij de laatste personen waren waar ik hulp van zou kunnen verwachten.
Nu had ik dat trouwens express gedaan. Bij het samenstellen van de mentorgroepjes had ik mezelf drie mentors toegekend met eenzelfde temperament als ik en ging ervan uit dat het probleem van uitstellen deels inherent is aan dat temperament (In dit geval de I, Beinvloeder, Expressief, Otter, Sanguin).
Dat stelt enigzins gerust maar het helpt ook niet echt.
Het is ook verwarrend omdat het ook weer geen patroon is dat zich in alles, overal en altijd manifesteert. Bijvoorbeeld:
  • Bij het opstaan vouw ik altijd mijn pyjama op en leg deze onder m'n kussen. Het dekbed wordt keurig rechtgetrokken. Meteen.
  • Geen rommel in de auto. Die moet van binnen en buiten schoon zijn.
  • De afspraak voor het maken van de APK keuring is echter weer op het laatste moment.
  • Mijn werkkamer is altijd opgeruimd hoewel het stofzuigen en afstoffen weer wordt uitgesteld.
  • Als ik iets beloof te doen, doe ik het of direct (waardoor andere dingen blijven liggen) of op het laatste moment.
  • Iemand wil een afspraak maken. Ik doe dat het liefst meteen. Hier en nu in plaats van over twee maanden.
  • Scheren stel ik ook nooit uit. Naar de WC gaan weer wel.
  • Als ik aan een taak begin laat ik me gemakkelijk en eigenlijk ook wel weer graag afleiden.
Het probleem is ook dat creativiteit vrijwel zonder uitzondering onder druk ontstaat. Vorige week, bij de recruiting consultation, in Duitsland, stond ik plotseling voor het blok. Alles ging anders, ik was aan de beurt en wat ik volgens de agenda moest doen, was al gedaan. Verwachtingsvol keken de deelnemers me aan. Ik had misschien vijf seconden voordat mijn zwijgen zou worden uitgelegd als een "hij weet niet wat hij doet" signaal. Precies na vijf seconden begon ik het volgende agendapunt te introduceren. Aan het begin van de eerste zin wist ik nog niet hoe de zin zou eindigen. laat staan de paragraaf, of zelfs maar het idee dat ik nu aan het uiteenzeten was. Maar we denken sneller dan dat we spreken dus al sprekende ontstond het plan.
In de evaluaties stak deze groepsoefening met glas af tegen de andere agendapunten en we houden de oefening er nu officeel in. Hoeveel denkwerk ging daar nu in zitten?

Eigenlijk was deze blog een uitgebreide manier om tegen mezelf te zeggen dat ik vandaag keihard aan de slag moet met de opdrachten voor mijn studie omdat het anders niet goedkomt.
Maar, het schrijven van een blog is tegelijk een welkome afleiding om nog niet meteen te hoeven beginnen. En bovendien is het nu weer bijna koffietijd. Maar daarna... Ja, echt!

Lees deze blog eens. Herken jij dit?

18 april 2009

Acroniem

Lees onze meest recente nieuwsbrief

Schrijvers van "business achtige" boeken en sprekers gebruiken graag acroniemen. Ze doen dat omdat ze waarschijnlijk bang zijn dat je de belangrijkste punten van hun referaat vergeet. Ze geven je dan de eerste letters van de belangrijkste punten.
Het probleem is dat, als het acroniem op zichzelf al een bijzonder woord is, of het tegengestelde is van wat men tracht te communiceren, het kan het gebeuren dat de ontvanger van de boodschap alleen nog maar gericht is op het acroniem en niet meer naar de boodschap luistert. Een voorbeeld. De letters van "borstrok" zijn het acroniem voor de acht punten die essentieel zijn bij het leggen van een eerste contact met een potentiele klant:

Bepaal je uitgangspositie
Onderneem eerste stap
Reageer op de reactie van de potentiele klant op jouw eerste stap
Stel je vervolgstappen samen
Twijfel niet aan je bedoelingen. Je kan het!
Rust in de relatie (de boog kan niet altijd gespannen zijn)
Overspeel je hand niet
Kleef (blijf hangen)

Slaat nergens op. Helaas is dat maar al te vaak waar voor officiële boeken en praatjes.

Even terug naar de borstrok. Jongere lezers of boodschapontvangers die niet weten dat een borstrok een gebreid wollen onderhemd is, zullen bij het lezen van het woord "borstrok" fantasieën hebben van een rok die op borsthoogte dient te worden gefixeerd. Of men ziet een combinatie van borsten en rokken. Of een rok met daarop afgebeelde borsten. Helpt niet.

En dat allemaal omdat ik vanmorgen aan een borstrok dacht....

17 april 2009

Aanbiddingsleider vergeet waar hij is

Sexbierum, Frl. - Anne Stienstra, 35 jaar en aanbiddingsleider in de Evangelische Bijbel Open Gemeente (EBOM), sloot zijn ogen tijdens de aanbiddingsdienst van zondag jl. en vergat waar hij was. Het gevolg was, volgens ooggetuigen, dat hij 20 minuten lang hetzelfde acoord speelde waardoor het publiek zich nogal ongemakkelijk begon te voelen.
"Hij viel als het ware weg, maar hij had die brede glimlach op zijn gezicht, waardoor iedereen dacht dat Hij zich verblijdde in de tegenwoordigheid van God, " vertelde een ooggetuige.
Stienstra zelf zei na afloop van de dienst dat hij gedurende de aanbiddingsdienst dacht dat hij in zijn slaapkamer gitaar aan het spelen was.
"Normaal speel ik gedurende week urenlang gitaar in mijn slaapkamer," zegt hij. "Ik ben blij dat ik op een gegeven moment mijn ogen weer opendeed en me realiseerde dat ik in de kerk was."
Bezoekers begonnen halverwege het incident de samenkomst te verlaten. Nog meer bezoekers besloten hun biezen te pakken toen Anne op de melodie van Elton John's 'Lucy in the Sky with Diamonds' (LSD) met teksten en woorden begon te experimenteren en improviseren. Op dat moment waren zijn ogen nog gesloten.
"Ik liet hem zijn gang maar gaan," antwoordde dominee op de vraag waarom hij niet ingreep. "Ik neem mensen aan en vertrouw erop dat ze hun werk goed doen. Ik ben verrast dat hij vergat waar hij was, maar sommige gemeenteleden zijn erdoor gezegend."

naar Joel Kilpatrick, A field guide to Evangelicals and their habits (New York: Harper Collins, 2006), 71

16 april 2009

Kou

Ik had de weerberichten gechecked en besloot dat het wel mee zou vallen met de temperatuur in Engeland. Drieentwintig graden in Nederland; dat betekent dat het in Engeland ook wel zoiets zou zijn. Niet dus. Koud man! En mijn jas hangt thuis aan de kapstok. Ik vind het een sport om zo licht mogelijk te reizen maar nu betaal ik daar dus een prijs voor.
Verder zag ik een gifgroene auto. De bestuurder stapte uit. Hij droeg een poloshirt en dat poloshirt was gifgroen. Ik vroeg hem of hij de auto bij het shirt kado had gekregen en vond het een leuke grap. Gelukkig kon hij het wel waarderen. Voor hetzelfde geld word je in elkaar geslagen of neergestoken.
Vandaag gaan de besprekingen over mijn (mogelijke) nieuwe rol binnen OM door. Tot nu toe is het allemaal minder heftig dan ik had gedacht en als ik "Ja" zeg blijft er voldoende tijd over om door te gaan met internationale spreektoers.

15 april 2009

Ochtendgeluiden

Of ik nu voor dag en dauw een rondje hardloop of van huis naar het Centraal Station loop; de symfonie die de vogels uitvoeren om de nieuwe dag aan te kondigen geeft mij altijd een euforisch gevoel. Lente is de mooiste tijd van het jaar. Ik ben onderweg naar Engeland om besprekingen te voeren over het hoe, wat en wanneer van mijn mogelijke nieuwe taak in OM. Ik schrijf 'mogelijke' omdat er een aantal vragen beantwoord moet worden en de antwoorden op die vragen zullen bepalen of ik er ja of nee tegen zeg. Best wel spannend allemaal omdat ik er vanuit was gegaan dat ik me na mijn tijd bij de Brandaris helemaal zou gaan toeleggen op het spreken. Deze nieuwe uitdaging betekent een omschakeling in mijn hoofd en hart en met die omschakeling ben ik nu bezig. Ik noem het een serieuze verkenning en wil niet impulsief een besluit nemen. "Ja" betekent dat we een behoorlijk hectische fase van ons leven ingaan. "Nee" zou betekenen dat ik de mogelijkheid om alles wat ik in mijn leven, de kerk, OM, studies en het leven zelf te consolideren, voorbij laat gaan. En daar zou ik op termijn spijt van kunnen krijgen. Wat is de opdracht die God voor me heeft in mijn kleine leventje? Het leven is kort, over vijftig jaar zal niemand nog weten wie ik was of zelfs maar van mijn vroegere bestaan afweten. Hoe kan ik God en mijn medemens het beste dienen met de gaven en talenten die ik van Hem heb gekregen?
Martha is in dit denk- en beslissingsproces een geweldige positieve steun en aanmoediging. Een belangrijke vraag is wat zij wil; hoe zij zich verder wil ontwikkelen en inzetten. In deze fase van ons leven waarin de kinderen het nest verlaten, is het voor mij belangrijk dat zij de ruimte krijgt om haar dromen en idealen waar te maken en mijn eerste prioriteit is dat een nieuwe uitdaging voor mij geen belemmering voor haar wordt maar ook haar die ruimte geeft die zij nodig heeft.
De trein vertrekt uit den Haag HS. Ik hoor geen vogels meer maar ik weet dat ze er wel zijn. Zo is ook God in deze fase altijd aanwezig. Hij kijkt mee, moedigt aan maar laat de keuze aan ons,
Ik wens u, geachte lezer een goede dag toe.

13 april 2009

Vertaalde liefde

Liefde is een wollig gebeuren als het zich beperkt tot woorden. Met een liefdesverklaring kom je niet zo heel erg ver. Als ik zeg dat ik van je hou en je vervolgens negeer, in elkaar sla, de remmen van je auto doorzaag of je kinderen van je afneem dan was die liefdesverklaring helemaal nep.
Gods liefdesverklaring is niet zomaar een momentopname. Als God de mens Zijn liefde verklaart gaat Hij er ook iets mee doen. Het ultieme bewijs is dat Hij zijn zoon Jezus voor ons gaf maar ook in ons persoonlijke leven gaat Hij er mee aan de slag.
Toen de mens God de rug toekeerde nam God het besluit om te handelen naar Zijn wezen: Hij beantwoord het verraad van de mens met grenzeloze liefde. Hij kan zichzelf niet verloochenen.
Zijn liefdesverklaring was er al voordat de mens werd geschapen en zijn eigen weg ging.
Maar die verklaring krijgt pas betekenis als deze zichtbaar wordt. Hij had zich al voorgenomen om in een reddingsplan te voorzien dat mensen uitnodigt (geroepen), onbegrensd liefheeft (gekend), transformeert naar het beeld van Jezus, bij naam roept, een nieuwe status geeft en met hoogglans lak als een ster doet stralen.
Er is een ding dat God niet kan doen. Wat Hij de mens aanbiedt is een unilateraal aanbod. De mens kan nog altijd besluiten om dat aanbod naast zich neer te leggen. God kan en wil die keuze niet voor de mens maken. Maar wanneer iemand "ja" zegt tegen dit aanbod van God, kan hij/zij er ook van verzekerd zijn dat God het hele traject me hem/haar afreist, tot aan de horizon (de letterlijke betekenis van " tevoren bestemd").
En, nogmaals, dat is waar het Paulus om te doen is in dit gedeelte in de Romeinenbrief. Het interpreteren van geïsoleerde bijbelverzen is en blijft een gevaarlijke bezigheid. Waar Paulus bedoelt om de gelovigen te bemoedigen hebben we, door deze paar verzen uit de context te halen en onder de microscoop te leggen, de zaak geen goed gedaan en is God veelal verworden tot het karikatuur van een egoïstische, narcistische ijdeltuit die de mens alleen maar nodig heeft om zelf beter uit de verf te komen.
En dat laatste staat zover van het beeld van God dat de Bijbel ons laat zien

10 april 2009

Van tevoren gekend

"Van tevoren gekend, bestemd, geroepen, gerechtvaardigd en verheerlijkt". Dit is het rijtje zoals we dat in Romeinen 8:1-30 tegenkomen en is de inzet van een al eeuwen durende discussie over de vraag of God van tevoren sommigen er heeft uitgepikt om behouden te worden en anderen om verloren te gaan.
Ik wil eens kijken naar "tevoren gekend".
Ons begrip van kennen is vooral in de sfeer van het verstand en wordt dan ook als zodanig uitgelegd. Ik wil hier niet een uitvoerige en technische woordstudie doen want dan zou je meteen ophouden met lezen. Een eenvoudige en heldere uiteenzetting vindt je hier (in het Engels).
Het Bijbelse kennen, en in onze context van de 'uitverkiezing', gaat veel verder dan een verstandelijk en planmatig feitenspelletje.
De Bijbel geeft alle aanleiding om "van tevoren kennen" te vertalen als "van tevoren liefhebben", hetgeen duidt op een universele liefde zonder onderscheid te maken tussen ras, kleur, moraliteit of wat dan ook.
God heeft van tevoren besloten dat alle mensen het object zijn van Zijn liefde. Hij kan niet anders
want het is Zijn wezen, of aard.
Wat helpt om ons "kennen" begrip te vergroten: Jozef "had geen gemeenschap met haar (Maria), voordat zij een zoon gebaard had" (Mat. 1:25). Hier vinden we hetzelfde woord (in het Grieks) maar dan in negatieve zin. Oudere vertaling lezen dat Jozef 'haar niet kende...". Het "kennen" tussen Jozef en Maria werd pas geactiveerd nadat zij haar eerste zoon had gebaard.
Boeiend is Eugene Peterson's vertaling van de Romeinenpassage in "the Message". Ik zal proberen dit zo nauwgezet mogelijk te vertalen naar het Nederlands. Peterson's uitgangspunt is zonder twijfel een liefhebbende God:
"God wist vanaf het begin wat Hij deed. Toen al besloot Hij om de levens van hen die Hem liefhebben om te vormen in overeenstemming met het leven van zijn Zoon. De zoon loopt vooraan in de rij van herstelde mensen. We zien het oorspronkelijk bedoelde beeld van ons leven in Hem. Nadat God had besloten hoe zijn kinderen eruit zouden zien, volgde Hij dat op door mensen bij hun naam te roepen. Nadat Hij ze bij hun naam had geroepen, zette Hij ze op een stevig fundament met Zichzelf. En toen, nadat Hij ze stevig had neergezet, bleef Hij bij ze tot aan het het eind zodat Hij het werk dat Hij in hen begon volmaakt tot een einde bracht".

Bij het lezen en interpreteren van deze passage moeten we het grotere plaatje in de gaten blijven houden. Paulus schrijft tegen de achtergrond van mensen die lijden en dus het gevaar lopen om de moed te verliezen. "Hoop" staat centraal en met zijn woorden wakkert hij de hoop, een beter uitzicht aan.
God heeft niet alleen lief met woorden, maar zet dat om in actie. Allereerst door Zijn zoon te geven. Daar staan we trouwens vandaag extra bij stil; het lijden en de dood van Jezus. Die liefde wordt niet alleen geactiveerd door iets wat van buitenaf aan ons gebeurd maar dus ook door met ons een traject in te gaan waarvan de uitkomst vaststaat.

09 april 2009

Uitzicht(loos)


Dit plaatje is een foto van het uitzicht vanuit m'n hotelkamer in Duitsland. Een beetje teleurstellend. Ik legde dit plaatje naast de uitkomst van het boek dat ik onlangs las; "why I am not a calvinist". Het uitzicht is niet bijster aantrekkelijk. De meeste calvinisten vinden het maar moeilijk om consequent te zijn. Enerzijds van harte geloven in de uitverkiezing: de gedachte dat God voor de schepping al heeft bepaald wie er gered zouden worden. Die gedachte zou je kunnen afleiden uit de verzen in Romeinen 8. Anderzijds is de consequentie van die gedachte dat, als je daar echt in gelooft, je niet anders kan dan zeggen dat God ook van tevoren bepaald heeft wie er verloren zouden gaan. Een moderne, standvastige en consequente calvinist is John Piper:
"Ik wil het feit dat God mijn eigen zonen wellicht niet tot Zijn eigen zonen rekent niet negeren. En, hoewel ik denk dat ik mijn leven zou geven om mijn eigen zonen te redden, ik zou niet tegen Gods plan in opstand komen. Hij is God. Ik ben maar een mens. De pottenbakker heeft absolute rechten over de klei. Mijn recht is om te buigen voor Zijn nooit in twijfel te trekken karakter en geloven dat de Rechter vabn deze wereld altijd doet wat juist is." (How does a souvereign God love? The Reformed journal, april 1983, blz. 13).
Piper is geobsedeerd door "Gods heerlijkheid". Alles wat God doet, draagt bij tot Zijn heerlijkheid. Zelfs het naar de hel sturen van de niet uitverkorenen draagt bij aan Zijn heerlijkheid.
Er zijn tal van ontsnappingsclausules bedacht om het wat minder te doen klinken (het 'softdeterminisme' of compatibelisme bijvoorbeeld wat staat voor de vrijheid om keuzes te maken, maar deze keuzes zijn dan wel weer gedetermineerd; of toegestaan zoals de nog softere varianten suggereren).
Het probleem is de start. Als je begint met voorzienigheid stel je de vraag, "hoe drukt een soevereine God zijn liefde uit?" Als je uitgaat van Gods wezen waarbij het altijd en overal om Zijn liefde gaat, wordt de vraag anders: "Waarin komt de soevereiniteit van een volmaakt liefdevolle God tot uitdrukking?" Met deze kijkrichting lees en interpreteer je meteen al anders.
De Bijbel geeft overigens overweldigend veel aanleiding om God als volmaakt liefdevol te zien en Zijn soevereiniteit als ondergeschikt aan die liefde. En niet andersom.
Als de Bijbel zegt dat God de mens, alle mensen, liefheeft, dan heeft Hij deze oprecht en zonder onderscheid lief.
Wat mensen bij die liefde vandaan houdt is "de god van deze wereld die harten verblindt zodat ze Zijn liefde niet opmerken" (Paulus in 2 Korintiers) en niet een of andere voorbestemd onwrikbaar plan dat mensen het vermogen om te kiezen heeft ontnomen, zodat ze niet eens willen.

08 april 2009

Vergeetachtig

Vandaag is een belangrijk dag: de activatie van mijn nieuwe American Express Gold Card. Eens in de zoveel jaar moet dat. Vandaag is dus de dag.
De computer vraagt om mijn 15-cijferige nummer. Dat kan ik gewoon overtypen en de vrouw in de computer (of was het een man) vraagt nu om de datum van mijn moeder´s verjaardag. Meteen breekt het zweet me uit, maar mijn breinscanner is al op zoek en in no/time verschijnt er een viercijferige code op m´n virtuele netvlies. Maar is het de juiste code? Twijfel slaat toe. De tijd dringt. Nog vijf seconden. Weet ik het wel zeker? Of is dit de verjaardag van mijn zwager die een week eerder, of was het later, jarig is? Als het een foute code is zou ik wel eens met een echt levende persoon moeten praten! Ik neem een besluit en toets de vermeende juiste code in. De vrouw in de computer spreekt: "u wordt doorverbonden naar een van onze medewerkers". Fout dus! Een nieuwe stem verwelkomt me met de mededeling dat het kantoor gesloten is.
Nu zit ik mijn een niet actieve AE kaart. Over tien minuten gaat het kantoor open en kan ik de dag in, doorgaan met m'n leven, gerustgesteld dat ik een geactiveerde creditkaart op zak heb.
Mocht dat niet lukken, dan is er altijd nog de "van der Valk Visa kaart". Die is gratis als je er 500 euro per jaar mee uitgeeft.
Je went eraan. Aan die kaarten bedoel ik (hoewel ik nog nooit op krediet heb geleefd; betaal m'n rekeningen altijd op tijd en volledig). Dat drong gisteren tot me door toen een vriend me mailde dat het nog niet gemakkelijk was om een bepaald boek, dat ik hem had aanbevolen, te verkrijgen omdat voor bestellingen uit het buitenland een creditkaart vereist is.
Maar goed, een ding zit me dwars. Ik denk dat ik alles bij elkaar zo´n dertig tot veertig inlogcodes en wachtwoorden-pincodes moet onthouden. Dat ik er af en toe een vergeet is niet vreemd. Maar dat ik de verjaardag van mijn moeder zou kunnen vergeten.... Shame!

07 april 2009

Weer thuis

De consultation zit erop en ik ben bijna thuis. In een complexe organisatie als OM, werkzaam in meer dan honderd landen met honderden vacatures, is het een uitdaging om het internationale samenwerkingskarakter te bewaren. Het mobiliseren van vrijwilligers is een voortdurende uitdaging. Sommige velden moeten eerst de juiste mensen op de juiste plekken hebben om het werk verder te kunnen ontwikkelen. Het allerbelangrijkste in dit alles zijn de relaties tussen de leiders en vertegenwoordigers van de velden onderling. Het is voor mij bijvoorbeeld onmogelijk om de details van alle noden en vacatures van alle individuele velden te kennen. Het is eigenlijk vanzelfsprekend dat ik me richt op die plekken en die mensen die ik ken. Daarom is het leren kennen van medewerkers en situaties belangrijk. Investeren in relaties is cruciaal en in kader van wat we willen bereiken, een van de beste tijdsinvesteringen. Niet allen voor mij maar voor alle OM-ers.

06 april 2009

Recruiting Consultation


Mijn kamergenoot stelde me gerust, hij snurkt niet. De geluiden die ik de afgelopen twee nachten hoorde en die me uit m'n slaap hielden, noem ik dan ook 'snurkgeluiden' zodat ik mijn collega niet voor leugenaar hoef uit te maken. De recruiting concultation is nu een dag aan de gang. Het is een wat stille groep met collega's uit Duitsland, Amerika, Engelanf, Finland, Zweden, Italie, Chili en Zwitserland. Het gaat allemaal wat traag maar deze ontmoeting is een bekangrijke scakel in het proces om te komen tot een plan dat moet leiden tot
numerieke groei van de organisatie.

05 april 2009

Alles weten

Een van de grootste problemen in de discussie over de mate van vrijheid die we als mensen hebben is de aanname dat Gods alwetendheid en alomtegenwoordigheid automatische inhoudt dat Hij de toekomst in alle details kent. Alle bijbelgedeelten die suggereren dat de mens vrij is om keuzes te maken; een vrije wil heeft, moeten zodanig geïnterpreteerd worden dat ze binnen het vastgestelde model passen.
Je zou ook andersom kunnen beginnen. Neem alle verzen over de vrijheid om keuzes te maken en probeer daar alle verzen die anders suggereren binnen dat model te passen. Je blijft hoe dan ook met tegenstellingen zitten maar je leert wel om er vanuit een andere invalshoek naar te kijken.
De eerder door Peter gesuggereerde optie van het schaakspel waarvan de grootmeester alle mogelijk consequenties van alle mogelijke zetten kent en voorziet resulteert in een eindeloze kluwen van mogelijkheden. God geeft de mens de vrijheid om uit ontelbare mogelijkheiden te kiezen en Hij voorziet de gevolgen van ieder mogelijk scenario. Wat Hij niet zou weten is welke keuze de mens maakt. Ten diepste is dit een variant op het determinisme alleen wordt het hier voor God wat ingewikkelder (die heeft het wat drukker met het volgen van de ontelbare varianten die iedere keuze van ieder mens oplevert). Laat je fantasie even de vrije loop en probeer je de onmogelijk complexiteit van deze variant voor te stellen. Stel je voor dat Kain Abel niet had doodgeslagen. Abel is nu getrouwd en krijgt 27 kinderen. Een aantal van die kinderen trouwt met een partner die, als Abel wel was gedood, anders door een van Kain's kinderen geclaimd zou worden. Kain's kinderen moeten bij gebrek aan voldoende huwbare partners in de directe omgeving, naar Finland afreizen om daar te gaan shoppen.
Hele simpele keuzes leiden tot een totaal andere wereld. Uiteindelijk blijven alle scenario's indirect gedetermineerd.
God weet alles. Hij kan alles.
Sommige flauwerikken vragen of God ook ronde vierkantjes kan maken. Het antwoord is simpel. Hij kan dat niet omdat we met elkaar hebben afgesproken wat een vierkantje is en wat een cirkel is. Deze moeten aan voorwaarden voldoen om de naam vierkantje of cirkel te mogen dragen. Maakt dat God minder God?
God weet alles. Moet dat dan betekenen dat elk detail, elke mogelijke variant, elke ademtocht en gedachte van elk individu dat nu leeft en nog geboren gaat worden voor Hem als het ware al in het verleden ligt (tijd zou voor God geen factor van belang zijn)?
Of zou het zo kunnen zijn dat God alles weet van wat er redelijkerwijze te weten valt en dus een beperkte kennis van de toekomst heeft omdat deze mede afhangt van de keuzes die wij maken?
Ik snap dat dit weer nieuwe vragen oproept maar het is bijzonder interessant om het eens te verkennen.

04 april 2009

Afscheid

Ach, op dat determinisme kom ik nog wel weer eens terug. Het gaat er bij mij niet in dat wij allemaal pionnen zouden zijn in een groot kosmisch schaakspel. En ook al hebben we massaal onze rug naar God toegekeerd, Hij heeft ons niet gedumpt. Integendeel. Onze rebellie triggerde Zijn eindeloze liefde. We zijn, als Zijn schepselen belangrijk genoeg dat Hij het allerbelangrijkste voor ons gaf: Jezus Christus. Hij trekt ons op uit grote diepte en richt ons op tot grote hoogte. De psalmist roept het uit: "Wat is de mens dat Gij aan hem denkt. Toch hebt gij hem bijna goddelijk gemaakt".
Een volgeling van Jezus heeft geen enkele reden om zich teneergeslagen te voelen omdat God zijn of haar zelfbeeld, waar we toch allemaal al mee worstelen, nog eens flink de grond in zou stampen.
Prinsen, prinsessen, priesters, medearbeiders, zonen, dochters en zou zijn er nog meer titels die ons overkomen als we Hem volgen.

Goed, gisteren afscheid van Moniek genomen die volgende week met haar vriend naar Spanje vertrekt. Voorgoed? Wie zal het zeggen? Ze gaat daar werk zoeken en haar vriend wil gaan studeren en werken tegelijk. In ben benieuwd.

Vandaag naar Duitsland. Van morgen tot en met dinsdag leidt ik samen met twee collega's een 'recruiting consultation'. Dat is onderdeel van een groter plan dat we aan het ontwerpen zijn om te komen tot een strategie voor de werving van nieuwe werkers. We zitten nu in de 'luisterfase'. Wat leeft er in de kantoren, op de velden? Wat werkt hier? Wat werkt daar? Hoe komt dat? Wat zijn de obstakels? Wat zou een mogelijke oplossing zijn?

03 april 2009

Determinisme en vrijheid

Hoe vrij zijn we eigenlijk? Vrijheid is deels een illusie en deels een beleving. Zelf wijs ik het harde determinisme af maar ben me bewust dat er wel degelijk determinanten zijn die onze keuzes mede bepalen. Keuzes worden gemaakt in overeenstemming met ons wereldbeeld en onze waarden. Die worden beiden weer gevormd door onze opvoeding, cultuur en in de maatschappij heersende wereldbeelden en waarden. We wegen af binnen de kaders die we kennen. We zijn dus minder vrij dan we denken. Zelfs als die kaders in beweging komen door zich te verdiepen in andere wereldbeelden, normen, waarden en religies, we komen maar moeilijk af van de kaders die zich in onze vormende jaren diep in ons wezen hebben verankerd.
Het veranderen van een wereldbeeld is vrijwel onmogelijk. Zelfs het effect van een hersenspoeling is vaak tijdelijk.
Vanmogen las in in de Korinthebrief over de bedekking die het hart van de mens belemmert om de dingen van God te begrijpen. Die bedekking wordt pas weggenomen als met zich tot God keert.
Ik herinner me dat nog als de dag van gisteren. Er veranderde iets diep van binnen nadat ik me tot God keerde. Rationeel is het niet te verklaren. Ik weet dat de Bijbel niet langer een vreselijk saai en nauwelijks te begrijpen boek was, maar tot leven kwam. Het paste bij me. Ik kon met geestelijk ogen zien. De waas verdween en zaken werden helder.
Was ik nu vrij? Volgens de Bijbel is vrijheid een soort van roeping (Galaten 5). Die vrijheid heeft een doel. Niet om mij een onbegrensd leven te bieden maar om mij in staat te stellen om mijn medemens in liefde te dienen.
Ben ik nu helemaal vrij van mijn verleden?
Ik leef met diepe littekens die regelmatig pijnlijk oplichten. Ik blijf het product van mijn opvoeding maar daar dwars doorheen leeft en werkt nu Gods roeping. Ik hoef me niet langer te laten bepalen door mijn verleden maar leer elke dag een beetje meer om binnen de grenzen van Gods roeping te leven.
Het is geweldig om niet langer een leven te leiden waarbij alles om mij draait (mijn rechten, mijn behoeftes) maar om ondanks mezelf mijn naaste grotere prioriteit te geven. En dat is echte vrijheid.
Ik ben nog helemaal Jan maar er is iets losgemaakt door de Geest van God. Jezus kwam om ons los te maken van de wereld, de zonde en onszelf. Die losmaking drijft mij terug naar het hart van de Vader.
Een van de meest ingrijpende ervaringen die hiervan een gevolg is, is dat God mij uit de bagger van deze wereld optrekt tot iets heel bijzonders. Daarover morgen meer.

02 april 2009

Determinisme II

Zijn we nu wel of niet vrij om zelfstandig keuzes te maken? Als we niet vrij zijn, zijn we ook niet verantwoordelijk. Als we wel vrij zijn, zijn we ook verantwoordelijk. Sommigen zullen (en hebben dat ook gedaan) betwisten dat vrijheid een voorwaarde is om iemand verantwoordelijk te houden. Misschien wat kort door de bocht maar volgens mij kun je iemand wel dwingen om een ander dood te schieten maar dan nog heeft de gedwongene de vrijheid om te kiezen om het wel of niet te doen. De afweging van de consequenties van het een of het ander bepaalt dan de uiteindelijke keuze.

In de Westminster catechismus komen we de volgende artikelen tegen:
7. "De besluiten van God zijn Zijn eeuwig voornemen, overeenkomstig de raad van Zijn wil, waarbij Hij tot Zijn Eigen eer alles heeft voorbeschikt wat maar zou gebeuren."
De verwarring begint in artikel 13 waar we lezen: "Onze eerste ouders, overgelaten aan de vrijheid van hun eigen wil, vielen uit de staat waarin zij waren geschapen, door te zondigen tegen God."
Er zijn miljoenen christenen die geen enkel probleem lijken te hebben om met het leven in deze paradox. Of de samenstellers van de catechismus hebben dit niet voldoende doordacht of ik zoek dingen die er niet zijn. Het betekent dat God niet alleen eindverantwoordelijk is maar ook bedenker. En dat is mijns inziens volkomen in strijd met het beeld van een goede, liefhebbende God.

De grote J.I. Packer biedt de volgende oplossing aan:
Aanvaard het voor wat het is, en leer ermee leven. Weiger om de schijnbare tegenstelling als werkelijkheid te aanvaarden; schrijf de schijn van tegenstrijdigheid toe aan je beperkte bevattingsvermogen; denk aan de twee principes als, hoewel je het nu niet begrijpt, elkaar aanvullende begrippen en niet als strijdende rivalen.

Er zit een luchtje aan deze oplossing. Het is een gefabriceerde oplossing die noodzakelijk is om het determinisme te doen voortbestaan.

Of de mens is vrij, of niet.
Maar, wat is vrijheid? Morgen meer.

01 april 2009

Determinisme


Een van mijn grootste bezwaren tegen het calvinisme is dat het zo dicht tegen het determinisme aanschuurt, dat de twee zo'n beetje met elkaar vergroeid zijn. Determinisme is de leerstelling welke aanneemt dat niets bij toeval geschiedt, doch alles noodwendig gevolg is van bepaalde oorzaken, tevens, dat de wil niet vrij is, doch volledig wordt bepaald door in-en uitwendige factoren.
Veel christenen worstelen hiermee. Als God alles bestuurt, van tevoren bepaalt wie er wel en niet behouden worden en als zelfs het hart van de koningen als was in Zijn handen is, kan het niet anders of men komt in een gedachten- en geloofsconflict terecht. Christenen willen namelijk tegelijkertijd geloven dat de mens een vrije wil heeft.
Er is een ritsje bijbelverzen die, wanneer verkeerd (= niet in de context en buiten het OT kader) geïnterpreteerd, de lezer niet anders kunnen doen besluiten dan dat alles gedetermineerd is.
In het dagelijks taalgebruik kom je het veelvuldig tegen: "God heeft het zo geleid", "God heeft het gewild", God zal er wel zijn bedoeling mee hebben". Deze uitspraken getuigen van een wereldbeeld waarin alle details door God van te voren bedacht en in het heden uitgewerkt worden. De mens staat machteloos en kan niet anders dan alle gebeurtenissen in de wereld en eigen leven te interpreteren als een daad van Gods goedheid. Alle pijn, verdriet, rampen, onrecht en misbruik moeten worden omgebogen om zodoende te kunnen worden verzoend met het beeld van een liefhebbend God.

Vinden we het gek dat veel christenen in stilte worstelen.
God geeft pijn omdat Hij van ons houdt. De pijn helpt om betere mensen te worden. De pijn wordt gebruikt om ons murw te maken en ons op een punt van volkomen overgave te brengen.
Ik weet niet hoe het U, geachte lezer, vergaat. Maar iets ruikt niet helemaal fris in deze benadering. Christenen zijn in z'n algemeenheid dan ook niet erg succesvol om pijn en onrecht te verklaren.

In de hulpverlening kom je dit ook tegen met de volgende logica als gevolg:
1. Als we vrij zijn om te kiezen zijn we moreel verantwoordelijk voor onze daden
2. De mens is niet vrij maar gedetermineerd
Conclusie: De mens is niet verantwoordelijk.

De dilemma's zijn echt maar we mogen niet toestaan dat de leer van het determinisme de overheersende gedachte wordt in ons geloofsleven.
Ten diepste is de vraag of de mens nu wel of niet vrij is om te kiezen.
Morgen deel II