Clinic dag 1

Martha mailde me al met de vraag of ik misschien hoofdpijn had omdat ik niet had geblogd. Niets van dat alles. Ik voel me zelfs prima maar heb geen tijd gehad om te bloggen. Mensen, mensen en mensen vanaf zaterdagochtend. Nu zijn we met de clinic begonnen met 21 deelnemers. Moet weer gaan. Foto's volgen. Niet veel te melden nog. Ben een beetje down vandaag en ik begon ook nog met een 'devotion' over Prediker 4:7-9, "Ik vestigde mijn aandacht op nog iets anders onder de zon, en ook dat is leegte. Iemand is helemaal alleen. Hij heeft zelfs geen zoon of broer, maar toch zwoegt hij almaar door en wordt zijn dorst naar rijkdom nooit gelest. Voor wie beult hij zich zo af en ontzegt hij zich de genoegens van het leven? Ook dat is enkel leegte en een trieste zaak." Daar word je niet veel vrolijker van. Een "waar doe ik het allemaal voor" ochtend.

16.45 We zijn nu een aantal uren verder en de melancholie is aardig verdampt.

Gaatje in de ozonlaag

Volgens mij kun je het gaatje in de ozonlaag hier zien. In ieder geval voelen. Anderhalf uur in de zon en verbrand! Dat lukt me in Nederland niet. Morgen vertrekken we richting de bergen alwaar de verwachting is dat het kwik naar de 40 graden stijgt. De faciliteiten hebben geen Air Conditioning dus dat wordt lekker zweten. Vannacht bij David en Ruth Cummings geslapen en de komende nacht bij Jon en Claire Seeley. Die ken ik al heel erg lang van hun tijd bij OM in Oost Europa. Jon is nu directeur van de Alpha cursus in Australië. Vandaag dus een rustig dagje. Morgenochtend 10 kilometer hardlopen, afspoelen met koud water en dan een kwartier in de Spa. Althans, dat is het plan.

Krijsende kinderen

Wat doen vaders en moeders hun zuigelingen toch aan door ze in een vliegtuig te stoppen. Een krijsende Chinese baby en luidruchtige Hollanders bevolkten de stoelen direct achter ons. Het volume van de koptelefoon op maximaal zetten mocht niet baten. Ruben had het na drie, vier uur al gezien en werd ongeduldig. Maar je kunt er niet uit en je moet gewoon je tijd uitzitten. Elf en een half ur naar Hong Kong en nu nog negen en een half uur naar Melbourne. Stand: drie en een halve film en een uur slaap, drie bananen en een McDonalds menu.

Reiskoorts

Ik ben niet zo'n reiziger. De dag voor vertrek gaat m'n hartslag omhoog, krijg ik een lichte uitslag in mijn gezicht en vraag me af waarom ik zo nodig moet reizen. Als ik eenmaal in het vliegtuig zit gaat het wel weer maar ga pas genieten als ik op de bestemming ben aangekomen. Het verblijf op de bestemming is dus niet het probleem. Het gaat om de reis van A naar B. Ik kan de toetsencombinatie niet vinden die zou kunnen leiden tot een rustige, kalme en volkomen ontspannen staat waarbij ik het allemaal met een serene glimlach op m'n gezicht (en in mijn hartje) beleef en onderga.

Ruben gaat deze reis mee en dat maakt het allemaal een stuk aangenamer. Hij loopt al dagen met een grijns op z'n gezicht en telt de uren die nog resten voordat we eindelijk die kant op kunnen; "nog zoveel uur en dan vliegen we, gaaf hè?"

Als we over 29 uur in Melbourne landen ben ik alle 'leed' in een mum van tijd vergeten en kan ik me concentreren op de taak die voor me ligt:

Maandag 31 t/m Vrijdag 4 Feb. Mentoring Clinic

Zaterdag 5 t/m dinsdag 8 Feb. Zeven toespraken/studies met Eltham Baptist Church.

Woensdag 9 t/m Woensdag 16 Feb. Jongeren en volwassen kamp in Tumby Bay.

Over 22 dagen hopen we weer thuis te zijn.

Nu ga ik mijn koffer maar eens pakken.

Het Lekkere Laster Preekje

"Lasterpraat slikt men als zoete koek, het raakt immers de donkere hoeken van het hart"(Spreuken 18:8).

Op enkele uitzondering na, zijn Westerlingen suikerverslaafd. Deze geraffineerde zoetstof geeft voor korte tijd energie, maar wekt vooral meer trek op. Vandaar dat een koekje, zeker als het een lekker koekje is, naar meer smaakt. Het doosje Ferrero Rocher, dat Martha regelmatig van een van haar klanten meekrijgt, staat vaak dagenlang onaangeroerd totdat ik het zegel verbreek en er een neem. De kans is groot (en wordt door de praktijk gestaafd) dat de 16 mierzoete bolletjes mijn spijsverterende organen en systemen een uur later in de overdrive hebben gedwongen. Suiker zit trouwens bijna overal in; een bewuste keus van de voedselindustrie om ons meer te laten consumeren; het is in hun belang om ons verslaafd te houden.

De donkere hoeken van het hart behoeven ook aandacht en onderhoud. Laster is als een dunne olie die zelfs de kleinste en meest verborgen hoekjes van het hart weet te bereiken en te vullen.

Het vraagt zelfdiscipline om niet aan laster toe te geven; er aan mee te doen of het in je op te nemen.

Moddergooien is als een primitieve sport waar je niet al te veel voor hoeft te oefenen. Iedereen kan het in zeer korte tijd leren. Wat vaak vergeten wordt is dat iemand die met modder gooit, zelfs voordat hij of zij gooit, al vuile handen heeft. Het is dan ook een rotsport omdat iedereen die in de buurt is uiteindelijk onder de modder zit.

Is er een alternatief voor het vullen van de donkere hoeken van het hart met zoete koek? Is God, de schepper in staat om die donkere hoeken te verlichten? Ik dacht het wel. De erkenning dat ik donkere hoeken in mijn hart heb is de eerste stap naar genezing. Ten tweede is het van belang dat dat licht blijft schijnen en die hoeken vult met Zijn tegenwoordigheid. Dat is mogelijk door, als vervolg op de erkenning dat ze er zijn, deze te belijden, of benoemen. En als een probleem is herkent, erkent en beleden, geeft dat uitzicht op herstel. En dan kun je niet om Christus heen die de mens wil en kan verlossen van elk denkbaar donkere hoekje. Volgens mij is dat Goed Nieuws.

De dwaze zwijger

Als iemand z'n mond houdt, kom je moeilijk te weten wat voor vlees je in de kuip hebt. Het kan zijn dat je nieuwe vriend een wijs man is, maar ook een dwaas. Het blijft giswerk maar vooralsnog krijgt hij het voordeel van de twijfel en schat je hem als 'redelijk tot best wel wijs' in. Zwijgen is immer goud en kostbaarder dan het sprekende zilver.

Waarom schatten we zwijgers volgens Spreuken 17:28 in als wijzen? Ik moest daar even over nadenken en observeerde het volgende. Een dwaas etaleert, over het algemeen zijn wijsheden breeduit, en vooral luid. Terwijl de meesten in zijn omgeving allang in de gaten hebben dat er spul uit z'n nek druipt, bazelt de dwaas maar; de omgevingssignalen deren hem niet en bovendien, hij ziet ze niet.

In zwijgen schuilt een potentiële bewustwordende deugd. En dat kan zomaar goed zijn voor de mens. Zelfreflectie, door sommige hard-core evangelicalen streng veroordeeld omdat de enige reflectie op het leven Christus zou moeten en mogen zijn, is een gezonde oefening zolang deze niet ontaard in zelfabsorptie waarbij de reflector zo met zichzelf ingenomen raakt (zowel ten goede als ten kwade) dat hij denkt dat het allemaal om hem draait.

Gezonde zelfreflectie stuwt tekorten naar de oppervlakte. Een te kort wereldbeeld, een te kort Godsbeeld, een te kort zelfbeeld en een te kort anderbeeld. Dat is niet zo erg als het klinkt. Dat tekort doet je realiseren dat je niet alleen bent en anderen nodig hebt. In de verlorenheid waartoe zelfreflectie kan leiden hebben miljoenen God gevonden. Het tekort leidde tot een roepen waarop God zich liet vinden. Het is juist vanuit dat ontdekte tekort dat de mens om hulp roept.

Ik kan me zomaar voorstellen dat de zwijgende, voor zich uit starende, op het koude bankje in het kale bos zittende dwaas daar over aan het nadenken is. Best wel wijs eigenlijk.

Ruzie!

Volgens Spreuken 17:19 zijn er mensen die van ruzie houden. Ik kon en kan me daar moeilijk iets bij voorstellen. Dacht ik. Zouden ze echt bestaan; mensen die van ruzie houden? Ben ik echt zo naïef als ik in de veronderstelling verkeer dat niemand ruzie wil? Ik denk het wel.

Zelf raak ik betrokken bij ruzie(tjes). Gisteren nog, een kleintje met Martha. Toen ik gisteren om half drie terugkwam uit Eindhoven waren de twee bananen waarop mijn lijf sinds de vroege ochtend had moeten teren wel zo'n beetje verbrand. Een te laag bloedsuikerspiegel maakt mij knorrig en toen ik bij het opentrekken van de voorraadkast tot de ontdekking kwam dat "mijn" Unox bruinebonensoep door anderen was opgegeten en dat er slechts een blik veel te zoute erwtensoep van de Lidl restte. Bovendien waren alle eieren (op een na) er in ochtend doorheen gejast. Mijn reactie was, kort samengevat, enigszins knorrig en verre van beminnelijk. Na twee uur ebt het allemaal wel weer weg en is de harmonie in huize de Ouden herstelt.

Weet je wat het is? Als nou iedereen van "mijn" soep en eieren afblijft, hoef ik niet knorrig te doen en is er dus ook geen aanleiding voor ruzie. Dat is toch logisch. Als iedereen nou eens 'normaal' zou doen?!

Nu is de inzet van veel ruzies wel wat meer dan een blik soep en kippenproducten maar het principe is hetzelfde. Wat anders dan opgeblazen ego's, 'heb, heb heb' of 'mijn, mijn, mijn' zijn de aanleiding voor ruzies?

Spreuken meldt nog een aspect: iemand die van ruzie houdt, bemint ook de misdaad. Die gaat met blikken gooien om zijn gelijk te halen. Probleem is dat het blik leeg is en blijft. Een ruzie kan zo'n blik niet vullen. De stap van ruzie naar daden die mis en misselijkmakend zijn is klein. Een getergd ego en aangetaste bezittingen is een potentiële lont in een kruitvat. Omdat we allemaal een ego hebben en dingetjes hebben schuilt in ieder van ons een potentiële liefhebber van ruzie.

Dacht ik.

Vanavond: Professor Koerts in "Cafe de Bovenwereld" over Sartre.

Niemand ziet het

Het "Onze Vader" blijft fascineren. Wat het zo fascinerend maakt is de context waarin het geschreven is. In Matteus 5, 6 en 7 vinden we de regeringsverklaring van de koning van het Koninkrijk der Hemelen. Het "Onze Vader" maakt deel uit van dit grotere verhaal en krijgt diepere betekenis als we het binnen de kaders van Jezus' verklaring lezen. Je zou kunnen zeggen dat het "Onze Vader" een korte samenvatting is van waar Jezus voor staat. Het was in die tijd gewoon dat geestelijke leraren hun discipelen een korte samenvatting van hun leer gaven in de vorm van een gebed. In een van de evangelieen vinden we het Onze vader als Jezus antwoord op de vraag van zijn disciepelen "Heer, leer ons bidden" (Lucas 11). Met andere woorden, ze vroegen hem om de samenvatting die zijn leer kenmerkte en het handelsmerk van zijn discipelen zou moeten zijn; dat waaraan de omgeving zou moeten merken en zien dat ze bij Rabbi Jezus hoorden. De vraag van de discipelen heeft dan ook minder te maken met de vaak gehoorde verklaring dat ze echt niet wisten hoe ze moesten bidden (dat wisten ze echt wel) of dat ze het zat waren om met hun verstand te bidden en dat ze Jezus hiermee indirect vragen of hij hen wilde leren hoe ze met hun hart moesten bidden. Deze 'vergeestelijking' kan ons makkelijk op een dwaalspoor leiden. Matteus 5, 6 en 7 zijn namelijk uitermate practisch en beantwoord voor een belanmgrijk deel de vraag hoe we ons leven behoren te leiden, met name in relatie tot God en tot elkaar. Het gaat over staatsinrichting en het accent ligt op de uitvoering daarvan met de juiste motieven. Die motieven krijgen van Jezus behoorlijk de aandacht omdat, onder andere gebed en het geven van giften een nogal showachtig karakter had gekregen waar met name de invloedrijken schuldig aan waren. Ze lieten hun komst vooruitbazuinen zodat op het dorpsplein zoveel mogelijk publiek getuige kon zijn van het uitdelen van repen Zwitsere chocola. Een item in het journaal was vervolgens de slagroom op de goede daad. Zelfingenomen en zeer tevreden trok de weldoener vervolgens huiswaarts. "Niet zo," zegt Jezus.

Geven vanuit het verborgene en bidden in eenzaamheid en stilte; als iemand dat van harte kan doen, begint het koninkrijk te dagen. En dat is mooi en mogelijk. Grote harten groeien in de stilte.

Over een kwartier ga ik naar Eindhoven om hierover te praten. Wat een voorrecht! Ik heb er zin in.

Zonder leugen is zo kaal

Vier dagen geen Blog. Dat is een record, denk ik. Ik was gewoon een paar dagen een beetje zielig met griepachtige verschijnselen. Ik ben echter alweer omhoog aan het klimmen. De afgelopen dagen heb ik enkele malen de wereld gered. Ik heb onder andere bedacht hoe de aanval op de Twin Towers (9/11) voorkomen had kunnen worden en, mocht deze oplossing niet echt werken, dan voorzag plan B in de redding van alle in het gebouw aanwezige zielen ten tijde van de aanval. Nu ik weer helderder ben, geloof ik niet dat mijn oplossingen echt zouden hebben gewerkt. Ik kan uitleggen wat mijn beoogde oplossing was maar het is nogal gecompliceerd. Dus, laat maar. Ook heb ik bedacht hoe je kunt voorkomen dat twee op elkaar af denderende treinen frontaal met elkaar in botsing komen: Een van de twee treinen wordt stilgezet en vervolgens duwt men handmatig de wagons en locomotief omver. Die liggen dan wel op z'n kant maar dat is een stuk minder erg. Handmatig terugzetten gaat echter moeilijker. Bizar eigenlijk wat er in ons hoofd en lijf gebeurd als onze lichaamstemperatuur iets afwijkt van de standaard.

Even iets anders. In Spreuken 17 treffen we de vergelijking aan van een leugen met een dambreuk. Die breuk moet gedicht worden om overstroming te voorkomen.

Hoe creëer je een overstroming in werkrelaties? Heel eenvoudig: bedenk een leugen over de ander en ga dicht bij dit kunstmatig veroorzaakte gat in de dam staan. Voed het, koester het en probeer de stroom water die door het gaatje loopt onder controle te houden. Dat gaat eventjes goed. Op een gegeven moment wordt het gat zo groot dat je dekking moet zoeken. De kracht van het water doet vervolgens z'n werk.

Ik maak het echt mee. Onlangs begon iemand een beetje gif te verspreiden over iemand anders. A zou B in de kou hebben laten staan. Althans, volgens G, de gifverspreider. Dat was heel slecht van A maar G had niet anders verwacht want "zo zit A nu eenmaal in elkaar." B, in G's lezing, was nu zielig en of ik A eens aan wilde pakken.

Ik dacht, "kom, laat ik eens met B gaan praten."

"B, heeft A jou zo laten zitten?"

Zegt B: "Niets is minder waar, A heeft z'n werk naar behoren gedaan en er is geen sprake van nalatigheid."

G maakte een gaatje omdat hij A niet aardig vindt en eigenlijk van hem af wil. En het zure van het verhaal is dat G in zijn eigen leugen blijft geloven. Die heeft echt hulp nodig!

In een programma zoals "Het familiediner" waarvan ik gisteren een samenvatting in 20 seconden zag in DWDD (lang genoeg naar mijn smaak), zien we dit principe terug. Ik denk dat mensen naar het programma kijken omdat ze het principe van de leugen aan het werk zien en dat is zo heerlijk herkenbaar. De gestage waterstroom wordt voor velen een vriendje en men kan niet meer zonder. Het vasthouden aan het eigen gelijk is zo lekker. Ook al is dat eigen gelijk geconstrueerd door de leugen. Zonder eigen gelijk is zo kaal. en wie wil er nu kaal zijn?

En dan is het opeens op

Vanmorgen wakker geworden in een enigzins ranzig hotel in Dalfsen (met Martha naast me). De griep had me al enigzins in haar greep. Met een dubbele dosis Paracod en Ibuprofen richting Ommen om te spreken. Daarna gauw naar huis. Ik dnek dat de griep nu echt toeslaat. Ik bedoel, als het twintig graden in huis is en je zit nog steeds te klappertanden, dan is dat denk ik een teken dat m'n lijf in strijd is met zichzelf. Dus, vroeg naar bed en hopen dat het niet echt "de griep" is.

Tja, de kracht van dit moment biedt geen enkele garantie voor morgen. Gezondheid is een bijzondere zegen.

De twee toespraken in Eersel tijdens het discipelschapsweekend gingen aardig maar ik merkte dat mijn lijf me niet helemaal steunde.

Het blijft een voorrecht om een schakeltje te zijn in het proce van verandering in de levens van mensen. We streven allemaal naar geluk en voldoening en God's woord heeft daar zoveel over te zeggen. Ik vertrouw erop dat God alle tijd die ik erin heb gestopt gebruiken zal. Nu snel ter bedde!

Een discipel die niet volgt

Kan dat? Bestaan ze?

Jezus had volgelingen, leerlingen die nog zoekende waren. Wil dat zeggen dat een hardcore leerling van Jezus uitgezocht is?

Kun je een discipel van Jezus zijn en tegelijk Hem niet als Heer over je leven hebben gemaakt?

Deze vragen gaven gisterenavond aanleiding tot een vruchtbare discussie. Zoveel mensen, zoveel meningen.

Waar we het over eens zijn is dat we een discipel van Jezus associëren met een bekeerling. Maar is dat terecht? Er zijn mensen die zeggen Jezus te volgen omdat hij hen mateloos inspireert, of een geweldig voorbeeld is.

Discipelschap en de heerschappij van Christus mogen niet aan elkaar gelijkgesteld worden. Het verwatert de voorwaarden die Jezus stelt aan zijn volgelingen. Ik durf te stellen dat het mogelijk is om Jezus te volgen zonder dat iemand zich onder zijn heerschappij stelt.

Slechts aan de vrucht herkent men de boom. De boom zelf ontleent zijn bestaansrecht slechts aan zijn (te verwachten) vrucht. Niet aan de capaciteit om er een boomhut in te bouwen.

Lerende Leerlingen

Jezelf inschrijven bij een opleidingsinstituut is vrij makkelijk. Als je voldoet aan de acceptatienormen en je rekeningen op tijd betaalt, ben je binnen. Je mag jezelf dan student noemen en aan je vrienden vertellen dat je hier of daar studeert. Echter, het zegt helemaal niets over je eigenlijke leren. Vroeger kende men het karikatuur van de eeuwige student; die stond ingeschreven en stortte zich vervolgens in het studentenleven, de collegebanken slechts zelden betredend. De overheid heeft daar uiteindelijk een stokje voor gestoken en als je heden te dagen niet presteert is het al gauw schluss, plus dat je de rekening gepresenteerd krijgt.

Vanavond en morgen spreek ik op een discipelschapsweekend waar een grote groep jongeren en jongvolwassenen (en enkele medium-, en zelfs oudere volwassenen) uit dezelfde kerk aan deelneemt. Ik geloof dat de teller op 80 deelnemers staat. Een aantal mannen uit deze kerk besloot een tijd geleden dat discipelschap meer aandacht moest krijgen en is aan de slag gegaan met een discipelschapstraject. Met succes.

Wat spreekt mensen hierin aan? Ik geloof dat steeds meer volgelingen van Jezus het "in de kaartenbak opgenomen gevoel" zat is en concreet met dat volgelingschap aan de slag wil. Men wil zakendoen. Men wil leren!

Leren houdt o.a. in dat je tot inzichten komt die ertoe leiden dat je leven gevormd en hervormd wordt. Zo'n discipelschapsweekend wil dat proces faciliteren.

Dit weekend gaan we in op de vraag hoe het komt dat veranderen zo vreselijk moelijk is en wat er voor nodig is om tot verandering te komen.

Een van de verwachtingen die een leerling van Jezus heeft, is dat verandering mogelijk is. De harde realiteit leert ons echter dat een veranderingsproces maar langzaam tot stand komt en dat we onder druk terugvallen op onze "fabrieksinstellingen."

Er komt ook van alles bij kijken. Verandering kan niet alleen geestelijk geduid worden. Antropologie, sociologie, theologie en zelfs economische factoren spelen een rol.

De uitdaging voor mij is om het zo eenvoudig mogelijk te houden. En, mijn boodschap zal hoopvol zijn: in Christus is verandering mogelijk. Dat is de kern van het Evangelie.

Trots

De trots van de kinderen zijn hun ouders. Althans, dat wordt beweerd in Spreuken 17:6. Niet iedereen zal met trots over hun ouders spreken. Voor mijn moeder gaat dit echter zeker op. Vandaag zou ze 78 jaar zijn geworden. Ik mis haar nog vaak. Een ouder waar je trots op bent hoort ook gemist te worden. Een eervol gemis, noem ik het. Missen spreekt van een tekort aan iets eervols. Mijn moeder had daar veel van. Ik ben er trots op als ik denk aan hoe ze zich een weg wist te banen door een moeilijk huwelijk en het vrijwel alleen opvoeden van zes opgroeiende kinderen. Naast haar sterke karakter, het willen en kunnen luisteren naar al onze verhalen, het altijd plaats bieden voor iedereen, haar open hart en huis, zijn het ook de meer basale dingen.

• De zes kleine tupperware containers (in zes verschillende kleuren) die iedere maandag werden gevuld met snoepjes die op de markt waren gekocht. Daar moesten we dan een week mee doen.
• De zelfgebakken Cake (toch wel een van haar handelsmerken).
• De anijsmelk.
• Haar "welterusten" als we ons langs haar kamer richting onze eigen slaapkamer begaven (pas als iedereen thuis was kon ze echt slapen).
• De band in het geloof die onze relatie alleen maar versterkte nadat we besloten hadden om Christus te gaan volgen.

En zo zou ik nog wel even door kunnen gaan maar omdat het om mijn moeder gaat en niet om die van de lezer van dit Blog, moet er nu worden weggeklikt.

Ik mis haar nog steeds en wens iedereen een moeder zoals "Moe" toe. Vandaag eer ik haar gedachtenis.

Vijftien jaar

Gisterenavond tegen tienen werd ik gebeld met de vraag of ik wilde komen spreken in Hoogeveen. "Ik heb je vijftien jaar geleden horen spreken in Emmen en ik heb toen het besluit genomen om Jezus te gaan volgen."

Emmen.

Vijftien jaar geleden.

Nu vergeet ik heel erg veel maar "Emmen, vijftien jaar geleden" ben ik en kan ik niet vergeten. Deze samenkomst waarin een aantal jeugdgroepen van verschillende gemeentes bijeenkwamen, staat nog aardig op m'n netvlies gegrift. Tijdens het gebed vooraf wist ik te melden dat we niet hoefden te bidden voor beslissingen. Die gebeden waren al verhoord en met een snel kloppend hart, maar met volle overtuiging wist ik dat die avond vijftien jongeren het radicale besluit zouden nemen om Jezus te gaan volgen. Ik zie nog hoe een aantal leiders me vreemd aankeken en zich waarschijnlijk in stilte afvroegen of die den Ouden het allemaal nog wel op een rijtje had. Maar het was te laat om me naar huis te sturen. De termijn waarbinnen redelijkerwijs nog een andere spreker gevonden kon warden was al lang verstreken. Overigens weet ik vrijwel nooit van tevoren wat er gaat gebeuren, dus dit was een redelijk unieke gebeurtenis.

Ik deed m'n praatje en koppelde daaraan een oproep om Jezus te volgen.

Vijftien jongeren kwamen naar voren.

In de afgelopen vijftien jaar word ik regelmatig herinnerd aan die avond. De meeste van die vijftien jongeren zijn nu leidinggevenden in verschillende gemeentes.

Het is bijzonder bemoedigend om hier regelmatig aan herinnerd te worden.

We hebben een datum afgesproken en ik zie uit naar wat de Heer op zondagmorgen 27 Maart in de Beth-El gemeente in Hoogeveen gaat doen.

Het is een jongerendienst en hoewel resultaten in het verleden geen garantie geven voor de toekomst, ben ik hoopvol en geloofsvol gestemd!

Ik zal de aanwezigen waarschijnlijk met dikke ogen aanstaren omdat ik dan net terugkom van drie weken in Azië en ik had die datum eigenlijk opengehouden om een vrij weekend te hebben maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan.

De Vorm Vasthouden

Hoewel men het er over het algemeen over eens is dat boodschap en vorm twee verschillende grootheden zijn, waarbij de vorm slechts de verpakking is voor een boodschap, vindt men het toch moeilijk om de vorm los te laten. De fabrikant van een goed lopend product ziet geen reden om de verpakking van dat product te veranderen. Als iets goed loopt; houden zo.

Maar als iets nu niet goed loopt terwijl er met het product helemaal niets mis is? Dan zou je mogen verwachten dat men de uiterste best gaat doen om een vorm te vinden die het product recht doet.

Er is op zich niets mis mee als groepen gemotiveerde mensen die bij een bepaalde kerk horen wensen, hopen, bidden en actie plegen teneinde meer mensen naar de door hen georganiseerde bijeenkomsten te zien komen. Door hippere, eigentijdsere verpakkingen te introduceren hoopt men het tij te keren en vollere zalen te zien.

Het succes van veel groeiende kerken is hieruit te verklaren dat men een welsprekend en helder boegbeeld weet aan te trekken en/of een klimaat weet te realiseren dat de bezoeker doet merken dat hij/zij er mag zijn en er ruimte is voor participatie. De groei die deze kerken meemaken wordt vooral gegenereerd door doorstromers vanuit andere groepen en/of mensen die zich al in de periferie van de kerk bevinden (feitelijk gezien zijn dat de meeste Nederlanders).

Kerkbezoek is en mag geen doel op zich zijn. Kerkbezoek is een gevolg van iets wat zich in het hart van de mens afspeelt: een zoektocht naar of een confrontatie met de Waarheid. De vorm die men kiest zou deze zoektocht en confrontatie moeten faciliteren en is altijd secundair. Waarom dan toch zo hardnekkig vasthouden aan die bestaande vormen, of, als er al een nieuwe, redelijk succesvolle vorm is gevonden, deze meteen vast te leggen als format?

Vormen geven zekerheid, vastigheid en voorspelbaarheid. De mens blijkt dat nodig te hebben in het leven. Tegelijk kan die vorm daardoor het grootste obstakel zijn of worden in de openbaring van, en confrontatie met de waarheid. Het vraagt moed om zo losjes met de vorm om te gaan dat het kerkplein, of de aula, die plaats is waar het naar waarheid en leven hunkerende hart bevredigd wordt en Christus zichtbaar wordt.

Een kwastje verf voldoet niet

Vanmorgen in Lemmer gepreekt. Het orgel is weg, de preekstoel gesloopt, de muren gewhitewashed en de steunbalken in stemmig grijs geverfd. veder veel hetzelfde, de zaal vult van achter naar voren op, de jongeren zitten nog steeds rechtsachter en het kruis hangt nog op dezelfde plaats. "Glorie, glorie, Halleluja" stond gewoon op het programma. Deze confrontatie op het snijvlak van heden en verleden deed me opnieuw realiseren hoe geweldig moeilijk het (voor mij) is om diep van binnen te veranderen. Het exterieur gaat met de tijd mee; het interieur is moeilijker aan te pakken.

Zometeen naar Nieuwkoop. Een jeugddienst in de Hervormde Kerk. Een 190 jaar oud gebouw dat de tand des tijds fier doorstaat. De paradox van onze geschiedenis is hier te vinden. De fundering van deze "nieuwe" kerk bevat 48.000 stenen van de vroegere, van oorsprong katholieke, kerk. Er zou geen protestantisme zijn zonder katholicisme en zonder protestantisme geen evangelicalisme. Ondanks de vaak enorme verschillen willen we samen maar een ding en dat is Jezus begrijpen, volgen en proclameren.Aan die inhoud kan en mag niets veranderen. Wat ik wil zeggen dat een kwastje verf, waar vaak een ware kerkstrijd aan vooraf gaat, heel erg betrekkelijk is. Waar ik me op wil richten is de verandering van het hart en daar is meer voor nodig dan een kwast.

Door Johannes heenfietsen

Aangekomen bij de laatste hoofdstukken van het Johannes evangelie, zette ik de leesfiets in een hogere versnelling. Het is allemaal zo bekend, zo uitgekauwd, zo gewoon...

Zo het zo kunnen zijn dat het verhaal van Jezus zo gewoon is geworden dat het bijna saai is?

Afgestompt? Het Goede gewoon geworden en het Nieuws, nou ja, oud? Het zou toch niet? God verhoede.

Ik kan me herinneren dat mijn vader minstens een keer per week het oliepeil van z'n auto checkte. Daarbij sjoemelde hij een beetje met de instructie omdat daarin werd aangegeven dat men het oliepeil voor iedere rit diende te controleren. Dat moest toen. Die oude motoren lekten en verbranden een deel van die olie. Bij moderne auto's hoeft dat niet meer zo nodig. Een periodieke controle volstaat.

Ik kan het me niet permitteren om voor mijn geestelijke gezondheid afhankelijk te worden van periodieke controle. Het is wel een beetje van deze tijd: retraitetje doen, conferentietje doen, opwekkingssamenkomstje meepikken, lekker uit je dak en geest gaan tijdens een worshipgebeuren, vervolgens thuiskomen en verblijdt roepen dat je dat echt nodig had. Als het voor mij daarvan zou afhangen, was het kaarsje al lang geleden uitgegaan.

Ik heb het nodig om iedere dag olie te verversen. Ik heb nog zo'n oude motor die dagelijkse en intensieve controle behoeft om gezond en groeiend te blijven. En zelfs dan kan de sleet erin komen, de routine toeslaan. Vandaag gebeden om extra verse olie omdat ik even leek te vergeten hoe uniek het Goede Nieuws is. Zonder dat Goede Nieuws zou geen enkele motor meer aanslaan!

Allemaal gelijk en ik iets meer

Veralgemenisering is een goede techniek om gesprekken over schuld, onschuld, gelijk of ongelijk binnen 12 seconden af te ronden. De "Ach, iedereen heeft wel eens iets," en "Niemand is volmaakt" -achtige opmerkingen werken als effectieve blusdekens.

Wie had er bijvoorbeeld meer schuld in de tragedie rondom het verraad, de uitlevering, het lijden en de dood van Christus? Een te lezen en te horen veralgemenisering in deze context is wel dat het niet zoveel uitmaakt want aan het eind van de dag hadden we allemaal hetzelfde gedaan. Dit besef van algemene schuld neemt niet weg dat er ook zoiets als individuele schuld bestaat. Ik kan binnen de relatieve grenzen van de vermeende vrijheid waarbinnen ik me beweeg, door mijn keuzes een keten van oorzaak en gevolg in gang zetten die anderen "dwingt" tot het nemen van beslissingen die ze zonder mijn actie niet zouden hebben (hoeven) nemen. Ik kan bijvoorbeeld mijn vrouw aanklagen voor huiselijk geweld. Uiteindelijk zal een rechter daarover een uitspraak moeten doen aan de hand van de informatie die hij krijgt van de aanklager en verdediger.

Zo wordt Pilatus geconfronteerd met de gevolgen van het verraad van Judas. Pilatus moet uit hoofde van zijn plaats in het verhaal iets met die informatie doen en zwicht uiteindelijk onder de druk van de massa. Jezus meldt dat de man die hem uitleverde echter de grootste schuld heeft (Joh. 19). Judas had beter kunnen weten. Die was immers "verlicht" maar kiest desondanks voor de weg van verraad.

Wegkruipen achter generalisaties (iedereen doet het) lijkt veilig maar is onvolwassen omdat het de eigen verantwoordelijkheid naar de achtergrond schuift. De grijpstuivers die ons leven zouden moeten verrijken leiden uiteindelijk naar leegte, schaamte en doffe ellende. Daar kan Judas over meepraten. De waarheid kennen en desondanks tegenovergesteld handelen kan nooit met een generalisatie worden bedekt. Leven met een leugen is dan ook slecht voor de gezondheid; die van de betrokkene zelf maar ook voor de levens van hen die in de keten, die zo'n leugen voortbrengt, verstrikt raken.

Vertrouwen goede bodem voor de leugen

Tegen beter weten in ben ik geneigd om mensen op hun woord te vertrouwen. Eigenlijk is dat dom en naïef. Ik koop veel boeken tweedehands (via Amazon.co.uk of Betterworldbooks.com). Daar staat dan aangegeven in wat voor staat het boek zich bevindt: Als nieuw, Goed, Redelijk enz.. Ik ga er dan vanuit dat als iemand aangeeft dat een boek "Zo Goed Als Nieuw" is, dat dan ook is. Zo viel onlangs het "Zo Goed Als Nieuwe" Training in Organisations op mijn deurmat. Het boek was volgekliederd met diverse kleuren markeerstiften, bevatte etensresten en ook talloze ezelsoren. Een berichtje naar Betterworldbooks met mijn klacht was voldoende om een terugbetaling te krijgen. Bovendien mocht ik het boek houden en krijgt de aanbieder van het boek een reprimande of mag geen boeken meer via de site aanbieden. Deze twee boekenaansites zijn gerenommeerd, gerespecteerd en vooral hele groot. Omdat ze zo groot zijn kijken heel veel mensen mee naar hun doen en laten. Hun reputatie is alles voor hen in een competitieve markt en daarom is eerlijk zaken doen een must. Iedereen wil eerlijk zaken doen en krijgen wat de verkoper beloofd.

Wat nu als er niemand meekijkt en ik wil van iets af? Is liegen dan geoorloofd, bijvoorbeeld door zaken te verzwijgen?

Al een paar maanden ben ik passief zoekend naar een klassieke auto, na hiervoor eerst geld te hebben gespaard. De klassieker die ik al heb is prima in orde, daar kan ik nog jaren in rijden. In de zomer plekjes bijwerken (het is tenslotte een heel oude auto) maar vooralsnog geen problemen. Daar rijdt Ruben in. Naar z'n werk en terug (OV is geen optie, er rijden om vijf uur 's-morgens nog geen bussen naar Bleiswijk), en daarmee ben ik een deel van mijn mobiliteit kwijt.

Dus uiteindelijk een klassieker gevonden (na anderen te hebben bezichtigd), afspraak gemaakt en gaan kijken. Ja, er zat best wel wat werk aan, maar zo op het oog niets dat niet verholpen kon worden. De beste man had een aardig verhaal (waarom ben ik toch geneigd om die verhalen te geloven; er moet iets mis met me zijn) en uiteindelijk de knoop doorgehakt. Toen ik na het overschrijven erachter kwam dat de APK verlopen was, deed hij nog eens 100 euro van de prijs af (ja, en toen had ik onraad moeten ruiken en de koop ongedaan moeten maken); die APK zou geen enkel probleem zijn; auto is "hard".

Ondertussen staat de auto bij de garage en zal daar nog wel even staan. Er moet aan gelast worden (delen van carrosserie en subframe). Pak ik nu mijn verlies en breng hem naar de sloop of ga ik er nog iets van maken met de kans dat het financieel ook een eindeloos verhaal wordt?

Ik voel me ongelooflijk dom en ben dat ook. Talloze fora wijzen op en onderstrepen het belang van een keuring voordat tot een aankoop wordt overgegaan. Na vijftig jaar op deze aarde te hebben geleefd zou ik toch moeten weten hoe het werkt en dat de leugen regeert? De verkoper lacht waarschijnlijk in zijn vuistje of pocht publiekelijk hoe hij een domme Rotterdammer beet heeft genomen.

Deze litanie heeft een aanleiding. In Johannes 18 gaat Jezus zijn oordeel tegemoet omdat Hij voor het koninkrijk van de waarheid staat. We weten dat de waarheid in Christus zou overwinnen en dat de leugen niet kon bevroeden tot welk een ontknoping deze situatie zou leiden.

Wat kan de waarheid in mijn situatie nog doen? Ik heb sterk de indruk dat de leugen heeft gewonnen.

Ik kan de auto namelijk niet verkopen voor het bedrag waarvoor ik deze heb gekocht omdat ik niet kan en wil liegen over de werkelijke staat ervan. En dat zal potentiële kopers niet echt aanmoedigen.

Vraag: wat zou de winst voor de waarheid in dezen kunnen zijn?

De Sturker

Stugge Urkers te zien op tevee. Een briljante documentaire "Tussen Storm en Stilte," over het Urker Mannenkoor Hallelujah, uitgezonden door de VPRO. Ik ben niet zo korig maar houd wel van een goed verhaal. Dit is zo'n verhaal. Het zingen opent de deur naar de harten van deze schijnbaar stugge mannen die naar buiten toe gesloten en ontoegankelijk lijken te zijn.

Iemand die zijn of haar verhaal vertelt komt wat dichter naar je toe en je kunt weinig anders voelen dan bewogenheid en iets van verbondenheid.

Opgroeiend in een omgeving waarin je niet over je geloof praat, visserij, zware shag en gouden oorbellen(*) cultuurgoed zijn, is het bijzonder om te zien dat zo'n koor een plaats creëert waar het geaccepteerd is om over de diepere dingen van het leven te zingen, en zelfs een beetje te praten (en een traantje te laten). Blijken de Sturkers toch ook gewone mensen te zijn.

Een aanrader om te bekijken!

Eigenlijk zijn we allemaal Sturkers. Het ontbreekt zovelen aan een intieme plaats waar ze over gevoelens, verdriet en vreugde kunnen praten. Iemand die zich verliest in werk, hobby, geld of goed heeft die plaats ook niet gevonden. Je bent rijk als je die plek wel hebt; waar je kunt praten over dat wat je werkelijk beweegt en bezighoudt.

(*) Een eeuwenoude Urker traditie was dat de Urker vissers gouden oorringen droegen.Het doel hiervan was een soort uitvaart-verzekering voor de visserman. Wanneer een verdronken visserman aanspoelde, kon van de opbrengst van de gouden oorbel(len) een uitvaart en grafsteen betaald worden. Soms kon ook aan de hand van

eventuele tatoeages de identiteit van het slachtoffer vastgesteld worden.

Heerlijke helderheid

Wat is eeuwig leven? Heb ik het? Hoe kan ik het krijgen?

"Meneer van Nazareth, wat is volgens u eeuwig leven?"

"Wel meneer de interviewer, ik zal het zo helder mogelijk samenvatten. Eeuwig leven is dat de mensen de Vader kennen, de enige ware God, en Jezus Christus, die door Hem gestuurd is (Joh. 17:3)."

"Wacht even, meneer van Nazareth, ik meen ergens te hebben gelezen dat u zo af en toe claimt Christus te zijn. Wilt u nu zeggen dat de som van het kennen van u, en de enige ware God het eeuwige leven is?"

"Meneer de interviewer, dat heeft u goed begrepen. Niemand komt tot de vader dan door mij."

De definitie die Jezus geeft is heerlijk helder en dat heeft verder niets te maken met een bekend biermerk. Was alles in de Bijbel maar zo duidelijk.

Toch leidt deze heldere definitie niet tot een globaal "aha, nu weten we eindelijk hoe het zit en wat ons te doen staat. Hoe kan ik die God en die Christus beter leren kennen?" Juist het exclusieve karakter van deze definitie roept tegenstand en vijandigheid op.

Later gaat de apostel Paulus hierop in en onderstreept het exclusieve karakter van de weg tot God: "Natuurlijk, er zijn in de hemel en op aarde wel zogenaamde goden - velen worden 'god' of 'heer' genoemd -. Maar voor ons niet!

Er is maar één God:

de Vader, de bron van alles,

onze bestemming.

Er is maar één Heer:

Jezus Christus, door wie alles is,

door wie wij leven" (1 Kor. 8:6).

Nu kunnen we ons blindstaren op dat eeuwige leven en dat is vaak de inzet bij evangeliserende en missionaire activiteiten. Het handelsmerk van de opwekkingsgeschiedenis is toch wel het accent op het uit het vuur rukken van zondaars die op weg naar de hel zijn. De hel wordt in al zijn eeuwige pijn; leegheid en afschuw geschetst. Een positieve reactie op de daarop volgende oproep om het eeuwige leven te kiezen door te geloven in Jezus Christus, stelt een plaatsje in de hemel veilig. Aan dit onderdeel van de waarheid valt weinig af te dingen.

Maar is is meer. Als het kennen van de Vader en Jezus Christus gereduceerd wordt tot een oefening die men uitvoert om dat plekje veilig te stellen, zal dat tot weinig vrucht in het leven leiden.

Het idee van "bestemming" waar Paulus over schrijft, maakt het geloof zoveel rijker. Een prachtige uitspraak van diezelfde apostel Paulus maakt duidelijk wat ik bedoel: "Maar thans, vrijgemaakt van de zonde en in de dienst van God gekomen, hebt gij tot vrucht uw heiliging en als einde het eeuwige leven (Rom. 6:22).

Het eeuwige leven waar Jezus het over heeft, is meer dan een verzekerde plaats in de hemel na onze dood. Dor en in het kennen van de vader en Jezus Christus komen we tot onze bestemming. En leven vanuit deze nieuwe bestemming leidt onvermijdelijk tot gevolgen of, vrucht. Tot mijn bestemming gekomen (in het me uitstrekken naar het kennen en beter leren kennen van de Vader en de Zoon), ga ik stukje bij beetje het karakter en gedrag vertonen dat God zo graag in zijn schepselen wil zien: liefhebbers van God en mensen.

Ik zal me daar dit jaar met frisse en heldere moed aan toewijden: Hem te kennen!

Jezushaat

Jezushaat bestaat. Nog altijd. Miljoenen kunnen het niet verdragen dat het niet een systeem is dat verlossing en hoop biedt, maar een persoon. Miljoenen die hunkeren naar liefde: geliefd worden en liefde kunnen geven. Systemen falen. Een systeem kan geen liefde produceren. Daarvoor is een veranderd, een getransformeerd hart nodig.

Sinds Juni vervolgt de Afghaanse overheid de volgelingen van Jezus actiever dan eerder. Gisteren ontving ik een mail waarin gebed gevraagd wordt voor Shoaib uit Mazar, die sinds October gevangen zit. Vrienden hebben eergisteren telefonisch contact met hem gehad. Hij vertelde dat hij nog dezelfde Shaoib was als toen hij werd opgepakt, hetgeen betekent dat hij sterk in zijn geloof is. Wereldwijd wordt gebeden voor vanavond, het moment dat de rechter zijn oordeel zal uitspreken. Shaoib is er vrijwel zeker van dat hij de doodstraf zal krijgen. Tijdens zijn vorige verschijning voor de rechter gaf deze Shaoib een week om zijn geloof te herroepen. Zoniet, dan zou hij opgehangen worden. Shaoib stelde in het gesprek dat hij zijn leven volledig in de hand van de Heer had gelegd en zij ook dat hij dankbaar was voor deze geestelijke strijd – “Zonder mijn geloof zou ik niet kunnen leven.” Op dat moment werd de verbinding verbroken.

Vandaag spreek ik o.a. over het liefhebben en realiseer me dat ik dat niet op kan brengen. Ik heb eerder een heel sterk honkbalknuppelgevoel. Maar ik weet dat dat niet echt werkt. Er komt een zwaardere knuppel voor terug. Liefde kan maar op twee manieren worden beantwoord: liefde of haat. het is onmogelijk om er stoïcijns onder te blijven.

Spijt en Bitterheid

Jerry Sittser stelt in zijn indrukwekkende boek "Waar Gods wil is, is Gods weg," dat er minstens twee manieren zijn waarop we ons door ons verleden laten beheersen. De ene manier is door te leven met spijt: "omdat we niet bij machte zijn zijn het verleden te veranderen, zoeken we onze toevlucht tot een ware litanie van 'had ik maars.' Spijt heeft dan ook te maken met met onze eigen verkeerde keuzes. Een tweede manier heeft te maken met de gevolgen van keuzes die anderen hebben gemaakt: 'verbittering steekt de kop op wanneer ten diepste tot ons doordringt dat ons onrecht is aangedaan.

In mijn vorige blog schreef ik over het belang van terugkijken. Iedereen die terugkijkt vindt 'had ik maars' en 'ik heb recht op bitterheid'. We kunnen het verleden echter niet veranderen en het zal een blijvende invloed houden in ons leven. Het maakt ons tot wie we zijn. Zolang het bij beïnvloeden blijft is er niet zoveel aan de hand. We hebben echter een probleem als we ons door spijt en bitterheid laten beheersen. Dan kunnen we namelijk niet verder. We blijven steken in het verleden en worden mensen die maar een of twee liedjes kunnen zingen. Het lied van spijt en/of het lied van bitterheid. Beiden klinken melodramatisch.

Het zijn een soort 'doodsbanden' die de mens omknellen en waarvan we verlost dienen te worden. Het goede nieuws is dat dat kan. Een van Jezus meest spraakmakende volgelingen, Simon Petrus, had alle reden om te blijven hangen in zelfbeklag nadat hij Jezus in de steek had gelaten. Hij had zichzelf enorm teleurgesteld en waarschijnlijk ook anderen die hem een grote keel hadden horen opzetten over hoe "alle anderen Jezus misschien in de steek zouden laten, maar ik niet. Nooit." Of Paulus, door wiens handen zeer waarschijnlijk velen de marteldood stierven omdat ze Christus volgden. Nadat Paulus zelf een volgeling van Jezus was geworden moest hij met dat verleden leven. Beide mannen leerden de kracht van de verlossing kennen. God verlost ons van het gewicht van ons verleden zodat het ons niet langer naar beneden trekt maar door Hem wordt gebruikt om nederigheid en karakter te vormen.

Ik wens alle lezers een vruchtbaar 2011 toe, los van spijt en bitterheid.

De bekering van Paulus zoals afgebeeld in een raam in Melton Mowbray's Parish Church

Petrus ontkent Jezus te kennen. Afbeelding uit Ethiopisch manuscript uit de 17e eeuw