26 april 2010

God bevragen

Is het gepast voor de mens om God te bevragen? Hoe kan de mens, nietig als hij is, de confrontatie met God in al Zijn majesteit aan? Wordt die mens, met zijn beperkte inzicht in het grote verhaal dan niet door God terechtgewezen waarbij Hij zich beroept op Zijn alwetendheid? Het zou niet eens zo vreemd zijn als God zou zeggen
God maakt zijn besluit om Sodom en Gomorra te vernietigen aan Abraham bekend, waarop Abraham besluit om op God af te stappen. Hij loopt heel dicht naar God toe, blokkeert Hem als het ware de doorgang en vraagt "bent u werkelijk van plan de onschuldigen met de schuldigen om te brengen?" Hierop volgt een aantal onderhandelingsronden waarbij wordt overeengekomen dat, als er tien onschuldige mensen te vinden zijn in Sodom en Gomorra, God zijn vernietigingslan niet zal uitvoeren.
Het is, nog aan het begin van de oergeschiedenis van de mensheid, een belangrijk aspect aan het wezen van God dat we hier leren kennen. Er is ruimte bij God. De mens die Hem oprecht zoekt, wordt niet afgewezen of afgeserveerd als onbenul. In een eerder blog vroeg ik me af of de mens niet gereduceerd is als een pion in een groot kosmisch plan. Die vraag wordt hier beantwoord met een volmondig "nee." Angst om God te benaderen is niet gegrond. Abraham ziet het als onrecht als God zou besluiten om de rechtvaardigen met de onrechtvaardigen te vernietigen, "U bent rechter van de hele aarde. Zou u dan onrecht doen?" (18:25). Dat is nogal wat, Abraham die God herinnert aan wie Hij is. Gaat dat niet een beetje ver?
In de onderhandelingen vinden we in Gods antwoord geen enkel spoor van verwijt naar Abraham toe. Als je de hele geschiedenis leest krijg je onbewust het gevoel dat God naar Abraham toekwam en aanstuurde op deze confrontatie, er misschien wel op hoopte.
Voor mij persoonlijk is dit een belangrijke geschiedenis. Het aloude portret van God waarop Hij wordt voorgesteld als een onvermurwbare, boze God die liever met zwaard en vuur te werk gaat dan met liefde en genezing, is niet juist. het moet eerder een portret zijn waarop God wordt afgebeeld als de Schepper die in pijn en verdriet is om de morele afval die het gevolg is van een bewust weglopen uit een door Hem ontworpen liefdesrelatie.
Nu blijft het verhaal spannend. Zijn er in Sodom en Gomorra tien mensen te vinden die rechtvaardig zijn?

Marc Chagall (1889-1985)
Abraham Approaching Sodom with Three Angels


Geen opmerkingen:

Een reactie posten