Kruiperigheid

De apostel Paulus roept in Kolossenzen de slaven op om hun meesters niet naar de ogen te zien. Dat is best wel een lastige opdracht omdat een slaaf (werknemer) in een afhankelijkheidsrelatie tot zijn heer (werkgever) staat. De slaaf doet voldoende z'n best om de werkgever te bewegen om de relatie in stand te houden. Geen relatie, geen brood. Dus slikt de slaaf dingen en zwijgt, of meet zich een kruiperige houding aan om bij de heer in een beter blaadje te komen staan. Mocht dit de goedgezindheid van de meester afdwingen, dan staan daar privileges tegenover. In Nederland hebben we het e.e.a. in CAO's geregeld en genieten zowel slaaf als heer een mate van bescherming en regulering van de relatie.
Toch menen velen dat het een betere optie is om niet voor een baas te werken en worden zelfstandig, gestimuleerd door een overheid die de illusie van economisch onafhankelijke individualiteit najaagt. De slaaf is uiteindelijk slechter af omdat enige mate van bescherming nu ontbreekt. De begeerde vrijheid mondt uit in een schijnvrijheid. Feitelijk is er ook niet zoveel veranderd. De slaaf is nu afhankelijk van de opdrachten die hij weet binnen te halen en daarvoor is een bepaalde mate van kruiperigheid gewenst. Je voegen naar de fratsen van een heer die weet dat hij iets heeft wat jij nodig heeft, vraagt om een redelijk groot slikvermogen.
Waar het goed werkt is als de heer behept is met een gezonde mate van weldoenerigheid en gelooft in een gelijkheidsbeginsel.
Dat gelijkheidsbeginsel is een van de kernwaarden die we in de Bijbel tegenkomen. We zijn allemaal gelijk en behoren elkaar ook als zodanig te behandelen. De heer misbruikt zijn slaven niet en de slaven doen niet aan kruiperigheid.
Het vraagt van betrokken partijen dat ze stevig in hun mensenschoenen staan en afgerekend hebben met alle manifestaties van afhankelijkheid die er in hun leven aanwezig kunnen zijn. De heer die verliefd is op zijn mach of geld, moet die liefde afleggen en de slaaf die zich meent te kunnen verheffen boven andere slaven door kruiperig te gaan lopen doen, kapt daarmee.
Het evangelie maakt de mens weer mens zoals God het heeft bedoeld. Dat maakt de opdracht van Paulus niet persé eenvoudiger maar het verschaft wel het juiste perspectief. Wanneer partijen die menselijk gezien een sterke afhankelijkheidsfactor kennen, de hang naar kruiperigheid en misbruik herkennen en erkennen en resoluut zijn in het elkaar behandelen als gelijken, is een gezonde werkrelatie opeens mogelijk.
De Bijbels schakelt nog een versnelling door (de overdrive) en dat is het principe dat de een de ander uitnemender acht dan zichzelf. Waar dat gepraktiseerd wordt, zien we een klein stukje hemel.