26 maart 2009

God versus Mens

Erasmus en Luther waren geen dikke vrienden. Eerder academische rivalen. Beiden bestudeerden naarstig de Bijbel om te ontdekken wat er nu wel en niet aan absolute uitspraken over God en de mens gedaan konden worden. Het grootste struikelblok was dat Erasmus ontdekte dat aspecten met betrekking tot God voor ons verborgen blijven en dat de Bijbel over die aspecten geen waterdicht uitsluitsel biedt.
Luther daarentegen geloofde hartstochtelijk dat de openbaring van God in en door Zijn woord voor iedereen toegankelijk en te begrijpen was. Later kwam Luther daar enigszins op terug.
Die strijd is nog niet gestreden. Een indirect gevolg van Luther's denken is de minimalistisch theologie van de evangelicalen: de Bijbel kan en mag niet ingewikkeld zijn. Vervolgens leggen we alles wat we lezen uit vanuit ons zeer beperkte referentiekader.

Erasmus moest de kritiek verhapstukken dat hij de aandacht van God afleidde en de mens een centralere positie toedichtte in het Verhaal.
Luther en de zijnen meenden dat alles alleen maar om God draait en dat de wil van de mens buiten zijn weten om door God werd en wordt bestuurd. Het gesloten calvinistische geloofssysteem dicteert dat we niet anders kunnen dan geloven dat God in zijn genade (want waarom zou Hij zich überhaupt nog met de mens willen bemoeien nadat de mens Hem de rug toekeerde) moeite, lijden, strijd, onrecht, misbruik en af toe enkele goede dagen en momenten, of toelaat, of zelfs bestuurt!
Erasmus meende dat de Bijbel aanleiding gaf om de mens meer waarde toe te kennen dan slechts een kosmische pion. Het humanisme van Erasmus had zeker niet als doel om God te verbannen maar om een gebalanceerder, en naar hij geloofde, een Bijbelser mensbeeld te ontwikkelen.
Ik verwacht dat deze blog reacties van beiden kampen op zal roepen, daarmee het bewijs leverend dat de strijd nog niet gestreden is en niet zal zijn.

2 opmerkingen:

  1. Gelukkig is het niet God versus mens. Maar Luther versus Erasmus, Pelagius versus Augustinus, Gomarus versus Arminius. We babbelen wat af over wat Gods geheimen! "O diepte van rijkdom, van wijsheid en van kennis Gods, hoe ondoorgrondelijk zijn zijn beschikkingen en hoe onnaspeurlijk zijn wegen! R11:13" Als dit babbelen in concilies, doctrines en leerregels, anderen als Oldenbarnevelt doet sneuvelen, hebben we zichtbare liefde vervangen door zichtbare trots, omdat we nog te graag aan ons gestelde grenzen overschrijden, door te eten van die boom van kennis van goed en kwaad!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. zo eens met de vorige schrijver ,
    Wat een gepraat en vaak nagepraat ,natuurlijk is geschiedenis belangrijk,ik merk dat vooral jonge mensen daar nog maar weinig van weten ,de goede niet te na gesproken : ze blaten wat af.Ga eens te raden bij die oude schrijfers jongelui ,doe is je best om hun drive te ontdekken waarom ze zo vol waren van God ,waarom ook nu nog over hen wordt gesproken ,Calvijn jaar !daarin ook God aan het woord te zien ,niet met grote belevingen : diepte ! gewoon ...lezen en laten bezinken,stil te zijn ,bij Hem die, in zijn oneindige goedheid ons Zijn Zoon Zijn Woord heeft gegeven stil zijn....kan dat nog ....????
    M

    BeantwoordenVerwijderen