Vertrouwen

Onlangs hoorde ik het verhaal aan van een collega die vertelde dat er op de werkvloer sprake is van een chronisch gebrek aan vertrouwen. Het is niet de eerste keer dat ik dit hoor. Ongeacht de aard van het werk en de filosofie van het bedrijf; gebrek aan vertrouwen is funest voor de (werk)relaties en de gezondheid van een bedrijf of organisatie.

Hoe vertaalt dat gebrek aan vertrouwen zich dan? Je krijgt een taak toebedeeld maar je "baas" kijkt voortdurend mee met wat je doet, hijgt in je nek en de beslissingen worden uiteindelijk, of door de baas genomen, of moeten altijd met hem worden overlegd.

Nu is vertrouwen niet iets dat je zomaar weggeeft want ik moet ook betrouwbaar blijken te zijn. Wat is daarvoor nodig? Stephen M.R. Covey heeft hierover een zeer inspirerend, praktisch en herkenbaar boek geschreven, "The Speed of Trust". Hij noemt vier eigenschappen, de kern die aanwezig dient te zijn en ontwikkeld dient te worden in de te vertrouwen persoon: 1) Integriteit (walk your talk), 2) Bedoelingen (motieven en gedrag), 3) Vaardigheden (talent, houding, vaardigheden, kennis) en 4) Resultaten (krijgen we dingen voor elkaar).

Zelf zou ik hieraan toe willen voegen dat, daar waar de opdrachtgever, chef, superieur of hoe je de beste man/vrouw ook wilt noemen, altijd op veilig wil spelen en niet bereid is om risico's te nemen (iemand vertrouwen draagt altijd een risico in zich), het vertrouwen als afwezig of op z'n hoogst als heel laag wordt beleefd.

Ik moest hieraan denken in de context van Jezus die zijn discipelen de opdracht geeft om voor "de kudde" te zorgen. Hij geeft minimale instructies, een hulplijn en draagt de zaak na een te korte inwerkperiode al aan hen over. Vervolgens vertrekt hij.

Zullen de discipelen succesvol zijn? Te allen tijden integer blijken te zijn? Altijd de beste bedoelingen hebben? Hebben ze de juiste opleiding en kunnen ze een blijk van in en door de praktijk geoefende vaardigheden tonen? Zijn de resultaten om over naar huis te schrijven? De geschiedenis leert dat ze op alle terreinen tekortschieten. Desondanks is er vandaag wereldwijd een zeer grote kudde.

Als we wachten tot wij vinden dat mensen voldoende betrouwbaar zijn om een taak of opdracht aan te delegeren, gebeurt er niet zoveel. Covey schrijft goede dingen en ik heb veel aan zijn boek, maar net als de talloze andere boeken over management en leiderschap wordt er een veel te rooskleurig beeld geschetst van de (mogelijke) werkelijkheid. De lat wordt meteen onneembaar hoog gelegd.

Ja, ik span me in om betrouwbaar te blijken maar ben ongelooflijk blij dat Jezus vanaf dag een me al een opdracht toevertrouwde. Getuige zijn. Ik kende "het bedrijf" nog helemaal niet, maar mocht het meteen al vertegenwoordigen. Dat in mij gestelde vertrouwen doet iets bijzonders met me. Het in mij gestelde vertrouwen werkt in mij uit dat ik het vertrouwen waard zal blijken te zijn. Het maakt me beretrots dat bij Jezus iedereen mag meedoen.