Scherpstellen

Hoeveel kan een mens uit 'eigen kracht' doen?
'Eigen kracht' is een evangelische term die ontleed is aan de Bijbel waarin we onder andere lezen dat 'onze gerechtigheden als een bezoedeld kleed zijn'. Met andere woorden, als de mens al iets goeds doet dan is dat goeds nooit zuiver en staat gelijk aan een smerig vod. Een rot ei door het cakebelag maakt de hele cake rot. Zo zijn er meer passages waar we de nietigheid en het onbetekende van de mens tegenkomen. Als je alleen daar je mensbeeld aan ontleent, dan is er weinig reden tot optimisme. De mens is zo rot als een mispel, tot niets goeds in staat. Rechtvaardigheid en mensheid staan als vijanden tegenover elkaar.
Menig christen gelooft op basis van deze verzen dat wat hij/zij ook doet uit 'eigen kracht' niets voorstelt, weinig om het hand heeft en hoogstens op het misprijzen van de Allerhioogste kan rekenen.
Eigen kracht moet worden ingeleverd voor vertrouwen op God. Beide partijen (God en de mens) zijn dan weer blij met elkaar. Maar hoe doe je dat dan? Is een gebed waarin je je eigen kracht symbolisch belijdt of inlevert en je vertrouwen op God uitspreekt voldoende?

"Toch hebt Gij hem bijna goddelijk gemaakt", lezen we over de mens in Psalm 8. Zo'n uispraak hangt aan het andere uiterste van het Bijbelse spectrum waaraan we ons mensbeeld ontlenen.
De een blijft in het deprimerende "nog minder dan stof" hangen, waar de ander zich enthousiast optimistisch vergaapt aan een "bijna God" mensbeeld.
Balans is wat we nodig hebben. Onszelf overschatten, maar ook onszelf onderschatten; beide zijn ongezond en we zllen wat naar het midden moeten opschuiven. Onszelf niet teveel ophemelen maar onszelf naar beneden praten helpt ook niet.
Dat we een probleem hebben (met onszelf) wordt door de redelijk denkende mens wel erkend. Een enkeling, die lijdt aan een erstig vergrote blinde vlek, blijft vasthouden aan de eigen goedheid en rechtvaardigheid en gesprekken met deze lieden verlopen meestal vrij onaangenaam. Zelfingenomen als ze zijn, ademen ze de slechte lucht van arrogantie en superieriteit uit.

Christus maakt de twee een. In Christus zien we onszelf in een gezond perspectief. Dat gezonde perspectief leidt of tot overgave, of tot een grotere afstand tussen Hem en ons.
In de overgave ligt de belofte van herstel. In relatie tot God is de mens in staat tot grote dingen. Creativiteit, productiviteit, leven, werken, leren wordt in hersteld perspectief beleefd en is niet langer naar binnen gericht maar naar God en de buren.