17 september 2011

Gelijk hebben

Vanmorgen werd ik wakker en moest nog eens nadenken over de ruzie tussen Paulus en Barnabas. Vervolgens kon ik niet meer slapen en nu zit ik om 05:15 ergens in een staat van ontbinding verkerend hotel in Wigan (nabij Preston) mijn "complimentary" mok thee te drinken alvorens ik mijn boeltje inpak en naar het 50 kilometer verderop gelegen Liverpoolse John Lennon International Airport reis alwaar een toestel van KLM me naar Amsterdam zal vliegen.
De ruzie tussen deze twee mannen was eerder deze week ter sprake gekomen en ik hoorde de echo van een vraag die een mijner collega's stelde: "Ik zie er naar uit om daar met Paulus nog eens over door te praten. Met name de vraag 'wie had er nu gelijk,' houdt me bezig."
Opeens viel het, nog uit het gulden tijdperk stammende, kwartje bij me. Het gaat helemaal niet om wie er gelijk had! De Westerse mens heeft de bij genetische ingebakken behoefte om zaken in te delen in juist en onjuist, goed en fout en kan maar moeilijk met "grijs" leven. "Grijs" staat voor compromis, schimmigheid, onduidelijkheid: "grijs" is voor watjes. Nu blijkt in de praktijk dat we toch best wel plaats voor grijs hebben in ons leven, vooral als het om onszelf gaat. Daarover heb ik al eerder geblogd (wil niet zeggen dat ik er over uitgeblogd ben).
De westers dominante schuldcultuur dicteert mede het soort vragen dat we stellen.
De vraag wie er gelijk had, is in zekere zin zelfs irrelevant. Zowel Paulus als Barnabas hadden legitieme redenen waarom Johannes Marcus wel of niet mee op reis zou mogen. Paulus had moeite met het gebrek aan doorzettingsvermogen van JM terwijl Baranabas er pastoraler naar keek en misschien de hete adem zijn familie in de nek voelde (JM was familie van hem).
Hoe dan ook, het gaat niet om een competitie waarbij beide deelnemers punten scoren en degene met de meeste legitieme argumenten door mag naar de volgende ronde.

1) In het grote verhaal van God doet het er niet zo heel toe. Hij krijgt wat Hij wil: twee zendingsreizen, in plaats van een. De jongens waren na één zendingsreis al in een patroon terecht gekomen. Tel daarbij op het opvallende zwijgen (het niet ingrijpen) van God en we krijgen iets meer oog voor die kant van het mysterie. Het "niets" van God in menselijke dilemma's kan zomaar tot iets groters leiden.

2) De omvang van de verantwoordelijkheid die God bij de mens legt om zelf zaken uit te zoeken, beslissingen te nemen en met de gevolgen van die beslissing te leven. Kiezen tussen twee betekent niet altijd dat de een altijd beter is dan de ander. Dan heb ik het niet over duidelijke morele kwesties: zal ik wel of niet iemand zwartmaken. Het gaat over de verfijndere kwesties waar zelfs het scherpste onderscheidingsvermogen het niet helder krijgt. Twee in zekere zin gelijke opties leveren op termijn twee totaal verschillende verhaallijnen op. De keuze is daarbij aan ons. Het helpt om de mogelijke verhaallijnen uit te tekenen en te kiezen voor het verhaal dat de voorkeur heeft.

3) We zijn en blijven mensen. Hoezeer we ook trachten om in vrede en eenheid met elkaar op te trekken; er komt een moment dat we lijnrecht tegenover elkaar kunnen staan. Kunnen we dan ieder onze eigen weg gaan en toch vrienden blijven? We hebben daar niet al teveel informatie over in de Bijbel maar het lijkt erop dat ze niet meer samen hebben gewerkt (dat hoeft dus niet zo te zijn, maar we komen ze niet meer samen in het verhaal tegen). Onze gebrokenheid blijft van invloed op onze relaties en de manier waarop we samenwerken.

In OM komen we dagelijks voor dit soort dilemma's te staan. Op kleine schaal maar ook op grote schaal waarbij ongeacht welke mogelijke verhaallijn dan ook, de keuze die gemaakt wordt verstrekkende gevolgen heeft voor de organisatie zelf, en tot heel ver daarbuiten.
Daarbij bedacht ik ook dat naarmate we verder van een verhaal afstaan, het een stuk eenvoudiger is om een keuze te maken. Op het moment dat je zelf midden in het verhaal zit, is het opeens een stuk minder eenvoudig. Het leven is complex, mensen zitten maar raar in mekaar en dat ongeregelde zooitje moet er wat van zien te maken.

Het is al niet eenvoudig om God te gehoorzamen als Hij spreekt; om te horen wat Hij zegt als Hij niet spreekt vraagt om zeer geoefende oren.

1 opmerking:

  1. Mooie blog, Jan! We zullen ons hart moeten trainen.Dat kan, onder Zijn leiding.

    Groetjes en tot ziens, Arma.

    BeantwoordenVerwijderen