Achteraan. Links. Bij de nooduitgang. Dat was nu al een jaar of twee hun vaste plek op zondagmorgen. De uitgang lonkte maar de drang om te blijven was sterker; je loopt niet zomaar weg van je verleden, je vrienden, je sociale kring en je geestelijk thuis. Daar is wel wat meer voor nodig dan de frustratie over oppervlakkige, circulaire, dogmabevestigende 30 tot 40 minuten durende monologe bespiegeling van de spreker. Daar valt voor een tijdje nog wel mee te leven want er is altijd nog de koffie achteraf waar je je vrienden ontmoet en de verbinding met hen bevestigt.
Nee, het was meer het gevolg van een lang proces waarbij ze rondliepen met vragen die, gezien hun reeds afgelegde best wel lange reis in het geloof, niet gesteld hoorden te worden. De keren dat ze deze vragen wel stelden wisten anderen daar maar moeilijk raad mee en deed sommigen zelfs twijfelen aan de zuiverheid van hun wandel met God.
De leiders van de geloofsgemeenschap reageerden empathisch op hun vragen. Sommigen vonden dat ze er iets mee moesten doen terwijl anderen teruggrepen op oude, vertrouwde, flinterdunne rethoriek: blijven vertrouwen, ga ermee naar God, God heeft het beste met je voor....
Het voelde als een bevrijding. Maar ook vreemd om zonder vaste ankerpunten of een gemeenschappelijk geloofsbelijdenis in het leven te staan en verder te moeten.
Ik heb geen onderzoek gedaan maar weet dat de groep links achteraan bij de nooduitgang in de Evangelische kringen groot en groeiende is. De een loopt vast op de voorspelbare vorm, de ander op de beleving en ego gerichte versjes waarvan er dertien in een dozijn gaan, weer anderen op een nieuw gevonden deelwaarheid die onvoldoende uit de verf zou komen of op schijnbare dogmatische zekerheden die het geloofsbelijden lekker compact en de geloofsreis meetbaar houden. Of men loopt vast op het juk van de beloofde geloofsverdieping, mits.
Zo lijkt het aan de oppervlakte. Daaronder zit echter een diepere laag van verlangen naar serieuze doordenking van de bestaansvragen, evenals filosofische en theologische fundamenten.
Die doordenking vraagt om een loslaten van gevestigde reformatorische-, evangelische-, pinkster-, volle evangelie, en andere denkbare kaders binnen de protestantse familie.
Bestaande groepen weten daar over het algemeen geen raad mee. Misschien omdat dat loslaten van kaders impliciet zou kunnen betekenen dat ze meteen en helemaal verdwijnen. Of omdat de groep links achteraan bij de nooduitgang betrekkelijk klein is en je al die gelovigen die voor in het midden zitten niet wil vervreemden en ze de bevestiging wil geven die ze zoeken en willen; "het was een fijne preek, broeder!"
Noem me een optimist maar ik geloof dat het mogelijk is dat bestaande kerken deze (noodzakelijke) doordenking kunnen faciliteren. Het vraagt onder andere om leiders die niet meteen van de leg raken als een schaap uit de kudde aan een dogma knabbelt en om leiders die zich identificeren met het proces dat zij die links achteraan bij de nooduitgang zitten doormaken en van harte daarin kunnen participeren.
Het is te simpel om de conclusie te trekken dat zij die verlaten, God de rug toekeren. Ze hebben vaak geen problemen met God maar eerder met wie de grootste groep heeft besloten dat Hij is en hoe het allemaal in elkaar zit.
God laat zich maar moeilijk duiden, behalve natuurlijk voor hen die vinden dat het zo klaar is als een klontje. Het gesprek over God, Christus, de Bijbel, ons bestaan, het leven en wat dies meer zij, moet constant in gang gehouden worden en zuurstof worden ingeblazen. Er mag nooit een laatse woord over gesproken zijn. De klontjesklaarders zullen zich daar niet thuis voelen.
Het door mij beschreven fenomeen is o.a. beschreven door Kathy Escobar in "Faith Shift" (isbn 9781601425430). Ik leen het graag uit!
"Faith Shift is a must-read for every doubter, misfit, or dreamer who has ever felt alone in the church."
Geen opmerkingen:
Een reactie posten