God de beste weerman van 't-heelal

Een enthousiaste gelovige gaf onlangs getuigenis van hoe wonderlijk goed God voor een groep was geweest en tussenbeide was gekomen in een wel zeer pernibele situatie. Tijdens een periode van een heleboel nattigheid was er een activiteit gepland en regen zou niet zo goed uitkomen. Daarom maar gebeden en God heeft in zijn oneindige goedheid het gebed verhoord. Tijdens de activiteit was het droog en er kon zowaar een vuurtje gestookt worden. Het getuigenis werd door een groot aantal aanwezigen beaamd met applaus: wat een geweldige God hebben we toch die zich bekommert om onze meest persoonlijke en basale wensen.

De orkaan die het afgelopen weekeinde huishield in Mozambique heeft tot nu toe 120 doden geeist en dit zou naar schattingen op kunnen lopen naar zo'n duizend slachtoffers.
De cynist in mij kan slechts concluderen dat er onder de slachoffers geen enkele oprecht gelovige geweest kan zijn. Anders zou het wel anders afgelopen zijn. God die een paar druppels water in Nederland tegenhoudt om een groepje gelovigen een leuke tijd te gunnen zou immers net zo goed in staat zijn om een orkaan tegen te houden?

Ik kan wel huilen om zo'n intens verwrongen, tot maatpak gereduceerd godsbeeld. Het is een geloof waarin het welzijn van de naaste plaats heeft gemaakt voor een god die onvoorwaardelijk mijn persoonlijk welzijn (en dat van de mijnen) bovenaan zijn agenda heeft staan.

Mozambique

Een orkaan!

Mensen roepen, schreeuwen, smeken

Om hun leven en dat van anderen

Tot God.

Tevergeefs. 

De orkaan slaat toe

Meedogenloos

Zonder te discrimineren

Dood, verderf, wanhoop

Gevloek, berusting en niets

De overlevenden begraven hun doden.

In Nederland bezingt een groepje

de goedheid van God

De regen week toen wij baden

Steekt een vuurtje.

Iemand nog een marshmallow?

In "onze" Westerse theologie zit het idee van voorspoed, als beloning op gebed en andere spirituele oefeningen, diep ingebakken. Met name de Evangelische theologie (als die er al is - probeer maar eens tot een eensluidende belijdenis te komen daar waar iedereen zijn eigen persoonlijke god heeft gecreëerd) leert het de kinderen al op jonge leeftijd.

Ik noem een voorbeeld dat model staat voor de algehele benadering.

Wat leren onze kinderen als ze het verhaal van David en Goliath naverteld krijgen? Conclusie van het verhaal is dat als je op God vertrouwt je alle vijanden en andere erge dingen in het leven aankan: God staat aan jouw kant en als je maar gelooft kunnen al deze erge dingen je niets doen. De kinderen worden geprogrammeerd door vertellers die zich ook hebben laten programmeren zonder ooit kritische vragen bij het programma te stellen. Gelukkig zijn er die dat wel doen.
Die algemeeen geaccepteerde toepassing is echter niet in het verhaal terug te vinden. De conclusie en toepassing is namelijk iets heel anders. Ik ga het hier niet uittypen maar zal je middels deze link naar de tekst leiden. Het antwoord staat aan het eind van 1 Samuel 17:46, achter de komma: "....zodat...."
Ik herinner me het liedje nog. Zit diep en vast in mijn geheugen en ik kom er nooit meer vanaf:

Reus Goliath, reus Goliath,
't is uit met jouw geweld,
want David heeft op God vertrouwd,
en David is een held.

De geloofspunten die David in zijn leven heeft opgespaard worden door God middels een overwinning op de vijand uitbetaald. Wat fijn dat David genoeg punten had gespaard! Hij had wel twee kaarten volgeplakt!

David's geloof wordt geroemd maar hoe verhoudt dat zich tot het veel grotere verhaal? Daar zingen we niets over. David wordt op het podium gehesen, maar waar het om gaat is wat we onder de streep van het verhaal vinden. Het gaat namelijk niet om David en zeker niet om de punten!

Vrijwel alle verhalen in het Oude Testament hebben een vergelijkbaar doel onder de streep staan.
Als dat inderdaad zo is en het niet zozeer gaat om wat ik er persoonlijk beter van word zullen we een generatie aan kleurplaten in de kliko moeten gooien en een kompleet nieuwe serie ontwikkelen die onze kinderen aan een nieuw programma blootstellen dat de topografie van hun geheugen gaat vormen naar een mijns inziens correctere vertelling en toepassing.

Met de nadruk  op de persoonlijke beleving die met de week meer aangewakkerd  en aangemoedigd wordt is er best wel wat werk te doen om het tij te keren. Pas als we oog krijgen voor het Grote Verhaal van God en onze bescheiden plaats daarin, krijgen zaken weer een beetje perspectief.
Het idee dat God te vergelijken is met een supergrote meldkamer waar miljarden dagelijks binnenkomende kleine en grote verzoekjes worden gesorteerd en eventueel worden ingewilligd op grond van de mate van het geloofsgewicht (of volgeplakte kaarten) dat aan het verzoekje hangt, is helaas net zo absurd als algemeen aanvaard.
De mens is niet het eindstation van de geloofsreis maar slechts een doorgeefluik.

Ik heb best wel geaarzeld alvorens deze blog te schrijven en publiceren. Lezers zouden zich persoonlijk aangevallen kunnen voelen. Het is geenszins mijn bedoeling om op de man te spelen of de indruk te wekken dat ik het allemaal wel op een rijtje heb. Ik blijf een zoeker. Vragen zijn er voldoende. Antwoorden zijn echter niet in evenredigheid te vinden.