Strategie is toch gewoon onzin

"Laat mij maar gewoon wat doen," is iets wat pragmatisch en praktische ingestelde mensen zeggen bij het uitzicht op een mogelijke "vergadering" waarbij mensen om een tafel, in rijtjes, in cirkels of in kleine groepen over dingen gaan praten. Probeer je in te beelden dat je een groep van vijftig leiders die op het puntje van hun stoel zitten om zo snel mogelijk iets te gaan doen, uit moet nodigen om een week lang op strategisch niveau te gaan praten en de vraag "waar willen we dat Human Resource in OM over drie jaar is" te beantwoorden.
Ik had de juiste groep mensen bij elkaar om hier over na te denken. Als je hen afzonderlijk zou vragen of ze op strategische niveau functioneren en denken zouden de meesten ontkennend hebben geantwoord. Dat heeft alles te maken met beeldvorming. Ze denken dat ze het niet kunnen maar zien niet dat ze het elke dag doen.
Ik zal aantonen dat zelfs de meest operationeel functionerende mens zich ook bezig houdt met strategie.
Feit: Alle vijftig deelnemers waren op tijd in Duitsland aangekomen en zaten keurig netjes op dinsdagmorgen om 08.30 te wachten op wat komen ging. Dit impliceert dat er strategische is nagedacht, gepland en gehandeld.
Om daar op dinsdagmorgen 08.30 in de zaal te zitten was het resultaat van een goed strategisch plan waarbij onder andere de volgende vragen zijn beantwoord:
1. Waarom ga ik naar Duitsland?
2. Wanneer moet ik daar zijn?
3. Hoe kom ik daar?
4. Welke stappen moet ik zetten om daar dinsdagmorgen om 08.30 te zijn?
5. Wat is de eerste stap die nodig is om dit proces uit te voeren?

Met andere woorden; iedereen is elke dag met dit soort strategische vragen bezig. Dat het antwoord zich vertaalt in operationele stappen die concreet, tastbaar en meetbaar zijn, moge helder zijn.

Je kunt op verschillende manieren tot een strategisch plan komen.
1. De leider ontwikkelt zo'n plan en verkoopt het aan zijn team. Dit is de zwakste optie omdat het het plan is van de leider. Net zoiets als een dichtgetimmerde drie punten preek; je kunt alleen maar amen zeggen of het verwerpen (je mompelt "amen" omdat iedereen het doet maar je weet nu al dat je er niets mee gaat doen, of het uiterste minimum om je "baas" te plezieren).
2. Je neemt je team mee op een reis en ontwikkelt het samen zodat ze mede eigenaar worden van het eindproduct. Dat is verreweg de betere optie omdat het hun ook hun plan is.

Strategie is zo slecht nog niet. Ik moet denken aan de strategie van de hemel. Vader, Zoon en Geest hadden  overeenstemming over het doel (het verlorene zoeken en behouden) en de route er naar toe (Golgotha). Ook over de waarom vraag bestond en bestaat overeenstemming (liefde).
Alle stappen die nodig zijn om dat plan uit te voeren zijn even belangrijk in het geheel. Sommige stappen spreken meer tot de verbeelding en grijpen dieper in. Neem bijvoorbeeld de "Paasstap" in Gods plan. Het lijden en de dood van Christus raakt de mens waarschijnlijk het diepst en is op het wereldtoneel het helderst zichtbaar. We zijn er echter nog niet. Gods plan is pas kompleet met de nieuwe hemel en de nieuwe aarde.
Een strategie is niet alleen bepalend voor wat er moet gebeuren maar ook voor helderheid over wat er niet moet gebeuren.
Als ik morgen om 9 uur in Duitsland moet zijn heeft bepaalt dat gegeven hoe mijn dag er vandaag uitziet en vooral wat ik niet kan of moet doen.
Ik ga over een uur richting Bleiswijk om daar te spreken. Wat ik vooral niet moet doen is doorgaan met deze blog, hoe graag ik dat misschien ook zou willen. Die beperking is echter niet negatief (ik word gehinderd in mijn bewegingsvrijheid) maar helpt me juist om mijn acties te plannen en uit te voeren. Mijn dag krijgt inhoud en betekenis. Dat voelt eigenlijk wel goed.
Strategische plannen? Als je er wat langer over nadenkt klinkt het helemaal zo gek nog niet.

O, voor het geval je het wilt weten. We hebben een strategische plan voor onze Internationale Human Resource Services voor de komende drie jaar. Het was keihard werken maar hun hebben we iets dat ons 'doen' van morgen betekenis en richting geeft. We gaan ergens naar toe.