Raar jaar, tanden erin zetten en ongevraagd ingezonden

View this email in your browser Nieuwsbrief December 2024 (overpeinzingen, mijmeringen en nieuws) Een raar jaar. Althans, zo heb ik het tot nu toe ervaren. Onze jongste dochter Ellen die een paar maanden met haar drie kinderen bij ons introk totdat alles wat er bij een echtscheiding komt kijken geregeld was en ze in haar huis terechtkon. Dat moest flink worden aangepakt en ook nu zijn er nog behoorlijk wat kleine en grotere klussen die aangepakt moeten worden. Dan de langzame, voelbare manifestatie van het leven in een virtuele wereld; - meer en meer vergaderingen en trainingen online, YouTube als vervanger voor een predikant - de virtualisering doet pijn aan mijn ziel omdat deze ten koste gaat van de analoge, langzamere leven gevende dynamiek van ontmoetingen. Dat laatste is uiteraard duurder en tijdrovender en voor efficiëntie en kostenbesparing is best wel wat te zeggen. Als dit indruist tegen het idee dat de mens de ander nodig heeft om het menszijn ten volle te beleven,  heeft dat gevolgen voor het welbevinden. Mijn verhaal moet getoetst worden aan dat van jou en daarvoor moeten we elkaars verhalen horen en delen. De virtuele wereld waarin woorden gereduceerd worden tot polariserende soundbites en een avatar mijn tronie representeert, mag ik passen?   Martha en ik hebben het goed. We genieten van de kinderen en kleinkinderen die hun weg naar het (groot)ouderlijk huis graag en zeer regelmatig weten te vinden. Het werkt een beetje als een magneet en voor je het weet zit het huis weer vol en kook je voor een ploegje van 14 man, of meer. Het is een zegen als je kinderen en kleinkinderen graag bij je zijn. Afgelopen zomer was Moniek met haar drie kinderen zes weken bij ons (in Spanje gaan de scholen in de zomer drie maanden dicht). Man, we hebben wat afgefietst. Juni, toen nog vier jaar, zegt na een tochtje van 18 kilometer: "Opa, mijn benen doen zeer maar dat geeft niet want van het fietsen worden ze sterk".    Martha onderwerpt zich al weken aan een zichzelf opgelegd regime van één tot anderhalf uur buiten lopen per dag. Weer of geen weer. Stoer hoor. Ook is ze begonnen met het uitstallen van haar schilderwerk op een eigen Facebook pagina (Martha Thieme). Dat gaat druppelsgewijs en er liggen honderden werken geduldig te wachten tot ook zij op het publieke domein worden losgelaten. Het is allemaal (in overleg) te krijg of te koop: https://is.gd/MarthaThieme "Stel je voor dat we onze geloofsbelijdenis terugschroeven naar de drie woorden waar de vroege kerk het mee moest doen. Die drie woorden waren blijkbaar genoeg om de kerk te zien en doen groeien, vaak tegen verdrukking en vervolging in en op het gevaar af het volgen van Jezus met het leven te moeten bekopen. “Als alles in en om je leven af lijkt te brokkelen en je kunt vasthouden aan deze drie woorden, dan heb je een rijk geloof." Dat was zo'n beetje de strekking van mijn preek (waarom ik 30 minuten nodig had om dat te zeggen, snap ik zelf ook niet...). Na afloop verzuchtte iemand: "waar ik mee worstel is dat ik eigenlijk niet meer weet wat 'Jezus is Heer' betekent." Er zal vast wel een reden voor zijn waarom de mens over het algemeen toch op zoek gaat naar een ingewikkelder raamwerk waarbinnen het volgen van Jezus dient te worden getoetst, beleefd, beleden en uitgevoerd. In al z'n eenvoud is de belijdenis "Jezus is Heer" tegelijkertijd een van de meest ingewikkelde zoektochten; eentje die je niet alleen kunt ondernemen. Dat doe je met anderen. Voor de aanvang een kerkdienst waar ik zou spreken was ik ongewild getuige van een gesprek tussen een vrouw en een man. De vrouw vertelde over de verwarring die ze ervaarde: "Hier is A, hij volgt Jezus en gelooft dat we rechtsaf moeten. Daar is B, hij volgt Jezus en gelooft dat we linksaf moeten. Ze hebben volgens mij allebei gelijk en ik weet niet wat juist is". De man antwoordde dat het er niet om gaat wat A of B denkt of gelooft maar wat de Bijbel zegt: "we moeten gewoon Jezus volgen”. Dat ging zo eventjes over en weer, waarbij de afstand tussen de gesprekspartners voelbaar groter werd, met als gevolg dat de vrouw, nu lichtelijk overstuur, haar jas pakte met de woorden "ik trek dit niet meer, ik ga naar huis." Een klassiek voorbeeld van "hoe voer ik een constructief gesprek...." Ik besloot wijselijk mijn mond te houden. Dat lukte niet helemaal. De woorden van God die we tot ons nemen kunnen we slechts interpreteren. Die gaan door een zeer complex filter van gevoelens, kennis, cultuur, opvoeding, taalbegrip en een heleboel meer. Voorzichtigheid is dan ook geboden. Met het voortschrijden der jaren merk ik dat ik flink ben opgeschoven van een arrogant absolutisme naar een soms storend relativisme. Als ik het dan echt niet meer weet omarm ik mijn "Bij twijfel, heb lief" motto.   Waar wil en kan ik de komende jaren mijn tanden in zetten? Deze vraag houdt mij nu een aantal maanden bezig en ik ben er nog niet uit. Opties zijn er wel en hoe daarin de juiste keuzes te maken is een oefening die op papier met het nodige gummen en krassen nog wel te doen is maar het is ook een zaak van het hart en dat maakt het zoveel meer dan het oplossen van een complexe rekensom. Niet dat ik zit te lanterfanten maar ik wil mijn tijd, ervaring, talenten en vaardigheden zo zinvol mogelijk investeren.   De Sahel is een van de focusgebieden waar Operatie Mobilisatie werkzaam is. De afgelopen vier jaar hebben duizenden besloten om Jezus te gaan volgen, en zijn er een kleine 1000 (vaak kleine) kerken ontstaan. Dat gaat niet vanzelf in een gebied waar 99,7% van de bevolking moslim is. Bekijk deze kort video eens om een indruk te krijgen: https://is.gd/omsahel   De ABC eilanden. Daar moet je echt een keer geweest zijn of naar toe. Je kunt zomaar meer doen dan de eilanden verkennen en bruinbakken in de zon. De Logos Hope biedt een speciaal STEP programma van drie maanden (11 april tot 19 juli, 2025). Ben je tussen de 18 en 40 jaar en heb je tijd en gelegenheid? Gewoon doen. Klik op deze url of gaan naar https://is.gd/ikgasteppen   Samen met een vriend aten we samen met de voorganger van een kerk in Toronto. Ik had daar op de zondag ervoor gesproken en de voorganger haalde de aantekeningen die ze van mijn  preek gemaakt had tevoorschijn. Ze liet me zien wat ze omcirkeld had. Dat omcirkelde sloeg op de vraag hoe om te gaan met geliefden (partner, ouders, kinderen, familie en/of vrienden die niet op het padje lopen zoals wij denken dat de Bijbel het voorschrijft) en als alles wat er te zeggen valt, meerdere keren gezegd is: "Mond dicht en ontspan." Ziedaar het relativisme maar ik meen het oprecht. Er komt een tijd dat je gewoon je mond moet houden en ontspannen. Als de claim dat Jezus levens volkomen transformeert waar is, is die transformatie "het woord" dat zomaar een dieper werk in de ziel kan doen dan welk gesproken woord dan ook.   Ongevraagd ingezonden bericht:   Stel je voor. Je bent een topspits. Ronaldo, Messi, dat werk. Het publiek gaat uit zijn dak als jij de bal hebt. De bal vliegt in slow-motion jouw kant op. Een verdediger met een verbeten kop ziet het ook. Jullie wegen gaan elkaar op een gruwelijke manier kruisen. Bam! Een smerige beuk. Maar dan. Jouw teammaat ving de klap op en gaat keihard naar de grond. Bloed loopt uit zijn lip en hij grijnst. En jij kan door. Een zalig stiftje over de machteloze handen van de keeper volgt. Het stadion ontploft!  Jan is onze spits. Hij zoekt teammaten die af en toe een beuk voor hem willen opvangen. Jan heeft elke maand een gat van 500.- in zijn budget. Wij zitten in zijn team. Wij lossen dat op. Ik reken voor. 10 mensen geven 50.- per maand. Of 5 mensen geven vrolijk 100.- per maand. Let’s do this! Dat voelt goed toch? Let’s go!   -Een teamgenoot van Jan.   Ga naar: https://is.gd/teamjan   Het is deze maand 38 jaar geleden dat ik besloot om bij OM te gaan werken. Verbaasd, bevoorrecht en soms verrast dat ik dit werk nog steeds, meestal met plezier en voldoening, kan en mag doen. Zonder een groot team om ons heen zou dit nooit mogelijk zijn geweest. Daarvoor hartelijk dank.   Martha en ik wensen je Gods Shalom toe!   Jan en Martha den Ouden West-Sidelinge 270 3042 CX  Rotterdam Tel: 010-5115979 of  06-427.427.05 Email: jan@lifedirection.org  marthadenouden@gmail.com Blog: Jandereiziger.blogspot.com/   Giften kun je (aftrekbaar) overmaken op NL13 RABO 0114 2329 38 van OM Nederland in Nijkerk. Vermeld: Fam. den Ouden.   Regel je gift online   Copyright © 2024 Life Direction, All rights reserved. Je ontvangt deze mail omdat ik Mailchimp gebruik voor het verzenden van onze nieuwbrief Our mailing address is: Life Direction West-Sidelinge 270 Rotterdam, 3042CX Netherlands Voeg ons toe aan je adresboek Want to change how you receive these emails? You can update your preferences or unsubscribe from this list.

De leider moet wel een beetje god zijn

Bill Gaither en z'n vocal bandje bezingen waarschijnlijk onbewust het algemene (zelf)beeld van de mannelijke helft van de Amerikaanse en West Europese bevolking; de man als jager, leider en beschermer van huis, haard en nationale grenzen met in het kielzog de vrouw die beschermd dient te worden en bij voorkeur bleu in de luwte opereert. 

Daddy was a cowboy, hard as a rock.

Momma, she was quiet as a prayer

Daddy'd always tell me, "Son, you gotta be tough"

Momma'd kiss my cheek and say "Play fair"

Somewhere between Jesus and John Wayne (*)

A cowboy and a saint, crossing the open range, (Link naar de clip)

Onlangs heb ik een flink aantal boeken weggedaan. Met name boeken over leiderschap en management. Ik had er mijn kast en buik van vol. Het aanbod goeroes, coaches, mentors, trainers is zo groot en divers dat de ontwikkeling van leiders een lucratieve industrie lijkt te zijn. Goeroe John Maxwell alleen al heeft meer dan 100 boeken over leiderschap geproduceerd. Ik had er enkele maar heb ze allemaal weggedaan; als je er één van hem hebt gelezen heb je ze zo'n beetje allemaal gelezen.

De nieuwe leider - we hebben geleerd van het verleden - we hebben nu echt een goeie binnengehaald.

De golden boy/girl die ons bedrijf/team/bediening naar ongekende hoogten gaat leiden.

Groei, winst en iedereen fluitend naar het werk; dat ik toch voor hem/haar mag werken.

Ooit heb ik in een moment van zwakte gesolliciteerd naar de positie van voorganger bij een aanzienlijke evangelische kerk. Het idee van een zeer goed salaris, premievrij pensioen en enkele andere aantrekkelijke voordelen lokte. Tot mijn schrik werd ik uitgenodigd voor een gesprek. En ging ik.

Voor mijn gevoel zat ik tegenover een management tribunaal; de beroepingscommissie bestond uitsluitend uit zakenlui. Dan voel je al nattigheid; die zoeken een manager die de boel effe glad gaat trekken. Ze zoeken John Wayne met een vleugje Jezus.

Halverwege het interview stelde ik de vraag of iemand in één zin de opdracht aan de adspirant voorganger kon samenvatten. Vooruit dan: "We zoeken een voorganger die de hele gemeente mee kan nemen van (geestelijk) niveau 1 naar niveau 2".

Mijn reactie: dan zijn we wat mij betreft klaar met het interview en wens ik de man die hier "ja" tegen zegt, heel veel succes.
Overigens, die beste man heeft zijn termijn niet uitgezeten. Na drie jaar heeft de kerk "hem laten gaan".

En dit is ook de kern van het dilemma; het spanningsveld tussen verwachtingen die aan een leider worden gesteld en zijn/haar inspanningen om aan die verwachtingen te voldoen. Omdat we in het Westen het beeld hebben van een sterke leider en de verwachting van krachtig leiderschap ook als zodanig verwoorden, rest de leider weinig anders dan zich overeenkomstig te gedragen. Directief, Dienend, Coachend, Transformationeel, Laissez-fair, Autocratisch en nog een rits aan bepalingen; graag van dit een beetje meer en van dat een beetje minder. De leider rest weinig anders dan te leveren, te presteren en veel leiderschapslectuur is gericht op het optimaliseren van die prestaties.

De nog te vaak ontbrekende schakel, hoewel er heus wel aan gerefereerd wordt, is de aandacht voor de ontwikkeling van leider als persoon; als mens zoals jij en ik.

Een professor schreef een boek over dienend leiderschap en verhaalt daarin hoe hij op een dag besloot dat per direct zijn deur open zou staan voor iedereen; hij was immers een dienend leider... Een vriend van me die ten tijde van het verschijnen van dat boek onder de beste man studeerde zei daarover: "zijn deur stond dan wel open maar zijn hart niet." Studenten en staf liepen dus echt niet zomaar zijn kantoor binnen.

Maar hoe krijg je de geest van John Wayne met z'n dikke ego en stoerdoenerij -de werkelijke deur tussen de professor en zijn staf en studenten- terug in de fles?

Misschien moet ik daar maar eens een boek over schrijven....

Een sympathieke, alternatieve kijk op leiderschap is die van het Instituut voor Undefended Leadership. Op de website kun je het gratis e-book "Wat is Undefende Leadership" opvragen.

* John Wayne is het bekendst door zijn rollen in westerns en is symbool geworden voor de mythe rondom verwacht en geleverd leiderschap.

Onzinnig bidden voor Israël, Palestina en de rest van de wereld

In de verschillende kerken waar ik op de zondagen spreek, wordt vrijwel zonder uitzondering voor Israël gebeden. Wat niet uit die gebeden kan worden opgemaakt is waar men dan voor bidt. Wordt er gebeden voor de staat binnen de politieke en/of geografische grenzen, het volk (de mensen met een Israëlisch paspoort die binnen en buiten die grenzen leven), de Joden (Joden en Israëli's zijn niet hetzelfde), de tot staatburger gekozenen (overeenkomstig de wet op de terugkeer uit 1950)? Soms wordt er dan ook een beetje voor de Palestijnen gebeden en worden enkele actuele in oorlog met elkaar verwikkelde landen snel genoemd, om de Heer eraan te herinneren dat dit wellicht Zijn aandacht of interventie benodigd (uiteraard alleen als dat binnen Zijn voorgenomen raadsbesluit past).

Die onduidelijkheid waar dan precies voor gebeden wordt kom ik ook tegen op de website van Christenen voor Israël waar Roger van Oordt (honorair consul van de staat Israël) zijn zorg uitschrijft over het categorische gebrek in de kerken aan "echt bidden voor Israël": "In deze tijd is bidden voor Israël cruciaal. De Here Jezus is niet los van Zijn volk verkrijgbaar. Je kan Israël niet buiten de kerkmuren houden als je de Heiland binnen de kerkmuren wil dienen." (zie/lees hier).
Zonder duiding van dat "echt bidden" heb ik, naast de exclusieve plaats die Israël  in deze drie zinnetjes wordt toegedicht, geen idee waar Roger het over heeft.

Het voelt als danken en bidden voor het eten terwijl de Heer best wel weet dat je helemaal geen bloemkool en/of spruiten lust.

Twee buren die elkaar het licht in de ogen niet gunnen en pas tevreden zijn als een van de twee verhuist of ophoudt te bestaan. De buur die, om wat voor reden dan ook, mijn sympathie heeft, krijgt mijn steun.

Hoe die sympathie tot stand komt? Dat kan persoonlijke voorkeur zijn, een geloofssysteem, een wereldbeeld, ideeën over recht en gerechtigheid, eerlijkheid en oneerlijkheid. Die worden dan weer gevoed door vaak eenzijdige berichtgeving waarbij het gevaar bestaat dat men alleen ziet en hoort wat men wil zien en horen. Dat kan tegenwoordig vrij gemakkelijk. De sociale media bestaan immers om mij en mijn ideeën te bevestigen en die van anderen te ontkrachten.

Die twee buren. Mijn probleem is dat ik ze allebei even sympathiek en bij vlagen onsympathiek vindt. Beiden hebben evenveel recht om te bestaan maar als ze elkaar dat bestaan niet gunnen, rest mij weinig anders dan als onpartijdige derde buur toe te kijken. Ik kan gaan demonstreren; voor of tegen wie of wat maakt daarbij niet zoveel uit want uiteindelijk moeten de buren er samen uitkomen.

Onpartijdig. Wil ik dat zijn? Kan ik dat zijn? Natuurlijk heb ik een mening en, als er dan toch aan de Bijbel gerefereerd wordt dan verwijs ik graag naar de oerplek die de tempel in Jeruzalem wordt toegekend. En met die oerplek gaat het niet eens zozeer over de fysieke plaats maar veel meer over het hart en karakter van een volk.

Als Jezus het tot "wereldhandelscentrum" verworden tempelplein betreedt en de bezem er doorheen haalt, motiveert Hij zijn handelen met de woorden: 'Staat er niet geschreven: “Mijn huis moet voor alle volken een huis van gebed zijn”? Maar jullie hebben er een rovershol van gemaakt!’ (Marcus 11:17)

Het is vrijwel onmogelijk om seculiere, op macht beluste staatshoofden en bewindslieden te wijzen op een ten diepste geestelijke verantwoordelijkheid om de eigen deur open te zetten voor alle andere buren, daarmee uitvoering te geven aan de inclusieve oorsprong en praktijk van die plaats. Daar is een Godswonder voor nodig en dat zie ik nog niet zo gauw gebeuren. Maar dat is het kenmerkende aan Godswonderen. Die gebeuren ins Blaue hinein. Dan bid ik daar maar voor.

Ik zoek een nieuw systeem

Al jaren lees ik de Bijbel en heb daarbij lang de vrij populaire knip en plak benadering als strategie en tactiek gebruikt. Deze methodiek is handig als ik de Bijbel wilt laten zeggen wat ik wil en wanneer dat mij het beste uitkomt. “Draagt elkaars lasten”(Galaten 6:2) kan worden toegepast om het pastoraat te legitimeren en/of tijd en middelen te investeren om de last van een ander, die mij wel sympathiek lijkt, waar ik een klik mee heb of die “mijn hart heeft”, te verlichten.

Past andermans last echter niet in het door mij vastgestelde normatieve kader van betamelijkheid kan ik een paar verzen verderop in hetzelfde hoofdstuk “want ieder mens moet zijn eigen last dragen” (:5) heerlijk gebruiken.

Zo betrapte ik mezelf onlangs op weer een vers dat een geheel eigen leven is gaan leiden. De bevrijding die ons door Christus ten deel valt mag niet worden misbruikt om de eigen verlangens te bevredigen (Gal. 5:1, 13).

Wat ik al snel meekreeg op mijn geloofsreis was:

Eigen verlangens waren en zijn niet zo best. Punt.

Niet wat ik wil, maar wat God wil, waarbij voor het gemak, maar ook als logisch gevolg van de knip en     plak methode, de verschrikkelijke sarx (eigen verlangens) wordt gelijkgesteld aan het ego.

Gevolg: schuldgevoelens, berouw, bekering, zelfoordeel.

In de Galatenbrief gaat het Paulus maar om één zaak: niet de wet, maar geloof alleen.
De bijna onbeheersbare drang om zich vervolgens toch weer te onderwerpen aan een systeem is niets minder dan een menselijke eigenschap.

De vrijheid gebruiken (misbruiken) om jezelf een systeem aan te meten heeft aanvliegerij tot gevolg en kan zomaar uitmonden in verslinding. Die verslinding als gevolg van het zich aanmeten van een voor het gevoel passend systeem is overal terug te vinden en wellicht zonder het zelf door te hebben zet het de mens(heid) op ramkoers met zichzelf.

De vrijheid inzetten om lief te hebben is van een andere orde. Wie liefheeft, vervult de wet. Die liefde is geen systeem maar het antwoord op welk systeem dan ook. Niet het strijden tegen de sarx maar het liefhebben van de ander (door deze te dienen) is het devies en inzet van de volgeling van Christus.

En man, wat is dat moeilijk zeg. Als alles en iedereen een beetje mijn kant op beweegt, is er niets aan de hand en kan ik vanuit een serene kalmte als een wijze man links en rechts liefhebben. De weerbarstige werkelijkheid beweegt echter zelden mijn kant op en bepaalt mij bij een andere wetmatigheid die in mij werkzaam is: de liefde kent kantel- en breekpunten waarbij de met enthousiasme ingezette poging om de ander te dienen zomaar om kan slaan en zich weer op het eigen belang en verlangens richt.

Ik heb nog een lange weg te gaan.