16 januari 2022

Jasje uit voor de held van de dag

Heb het altijd een wat merkwaardig verhaal gevonden, dat van Jezus die op een ezel Jeruzalem binnenrijdt onder een boel Hosanna geroep van een menigte fans die Hem zien als de nieuwe en veelbelovende machthebber (Marcus 11). Zullen sommigen zich afgevraagd hebben waarom dat nou op de rug van een ezel moet; een koning ongepast!  Maar dat zullen ze wellicht hebben gerelativeerd; ach, het is maar een voertuig. De zaak wordt wat gepimpt door het equivalent van de moderne rode loper uit te rollen; jassen gaan uit en samen met gebladerde takken ontvouwt zich het geïmproviseerde nieuwe wegdek waarop de geoormerkte koning zijn intocht in stijl kan voortzetten.

Het is duidelijk dat de fans Jezus zien voor wie zij willen dat Hij is en niet perse voor wie Hij werkelijk is. Dat laatste is en blijft een tamelijk forse opgave, ook voor de moderne mens die inmiddels terug kan grijpen op teksten, interpretaties, filosofieën en theologieën en daar vervolgens zelf wat van maakt en vindt.

Ben ik misschien te cynisch als ik meen dat gelovigen (en ongelovigen) bereid zijn om hun beste jas uit te trekken voor hun versie van Jezus en dat dit zomaar ten koste kan gaan van wie Hij werkelijk is? De hoogte, breedte, diepte en wijdte van wie Jezus is, laat zich niet zomaar tot woorden, ideeën en begrippen, of een jas, reduceren maar nodigt juist uit tot een voortdurend gesprek erover. En daar heb je elkaar voor nodig. Mijn Jezus tegenover jouw Jezus leidt vroeger of later tot afstand van elkaar, vooral in situaties waarbij de jasjes uit zijn getrokken en de mouwen opgestroopt. En dat we als volgelingen van Jezus begiftigd zijn met sterk polariserende vermogens, daarvan is 2000 jaar geschiedenis een stil en helder getuige waarvan we veel geleerd zouden moeten hebben....

Jezus neemt het allemaal schijnbaar gelaten in zich op en als de menigte fans is bijgekomen van de euforie van het moment – het stil is geworden – vertrekt Jezus  met zijn twaalf leerlingen stilletjes door de achterdeur, de ezel achterlatend.

14 januari 2022

Vaarwel menigte, hallo Bart.

Waar in de moderne tijd 'een grote menigte" aanleiding geeft om succes aan af te meten, een behoefte vast te stellen, een 'bediening' te beginnen of de vermeende grootheid van de initiatiefnemer op te pompen, is de menigte voor Jezus aanleiding om voor alle potentiële succesfactoren en schijnbare grotere effectiviteit weg te lopen. Wellicht dat het verhaal van de blinde Bartimeüs in Marcus 10"46-52 ook is bedoeld om de lezer te bepalen bij het belang van de individuele benadering; de aandacht voor het kleine, het onaanzienlijke, de niet meetellende en het schijnbaar onsuccesvolle. Als Jezus was meegegaan met, en opgegaan in de reuring die een menigte met zich meebrengt, zou Bartimeüs zomaar aan zijn aandacht ontsnapt kunnen zijn en de rest van zijn leven blind blijven.

Dit deed me denken aan het bijwonen van het 20 minuten durende ochtendgebed in de 900 jaar oude (nu) Anglicaanse kathedraal in Carlise, alweer heel wat jaren terug in juni 2013. Een imposant en kolossaal bouwwerk waar heel wat makke en minder makke schapen in kunnen. 

De gebedsleider was er, één gemeentelid en ik, de bezoeker. We baden ons zittend en dan weer staand een kleine twintig minuten door het voorgeschreven liturgisch gebed.

"Niet echt succesvol," was mijn eerste en voorlopig ook laatste gedachte die ik na afloop indirect deelde met de gebedsleider. En, wilde ik weten, waarom ze hiermee doorgaan. In mijn wereld zouden we er al lang de brui aan hebben gegeven - want onsuccesvol, en blijkbaar niet in een behoefte voorzienend.

"Dit doen wij al meer dan 500 jaar, iedere ochtend en het hele jaar door. Wij geloven dat dit een positief effect heeft op de stad, de levens van de mensen en de economie. Daarom gaan wij ermee door. Het aantal mensen dat deelneemt aan dit ochtendgebed is daarbij irrelevant."

Beschaamd besloot ik te zwijgen en de les voor de rest van mijn leven in mijn hart en verstand mee te dragen.

10 januari 2022

Dagboekaantekening: Rijk kindkameel

Als een kameel gemakkelijker door het oog van een naald gaat dan dat een rijke het koninkrijk van God binnengaat, voor wie is er dan nog hoop? De kinderen zijn er al, maar hoe zit het dan met andere mensen die wel zouden willen maar het niet lukt om te worden als een kind; de voorwaarde om het koninkrijk van God binnen te gaan.
Want, laten wel wel wezen, worden als een kind is niet een kwestie van even een knopje omzetten.

De leerlingen van Jezus stellen terecht de vraag wat er dan nog meer nodig is dan alles achterlaten om Hem te volgen. Voor zover ik het meen te begrijpen is het volgen van Hem feitelijk synoniem aan het koninkrijk van God binnengaan; je stellen onder Gods gezag en regering waarbij andere mores gelden dan onder andere regeringen.

Jezus geeft hen geen direct of helder antwoord maar stelt hen wel gerust; wat je nu hebt opgegeven valt in het niet bij wat je er voor terugkrijgt: In het heden een uitgebreide familie, spullen en vervolging, en later het eeuwige leven.

"Vele eersten zullen de laatsten zijn en vele laatsten de eersten"; zo sluit de evangelist de perikoop af en laat dus meer dan genoeg liggen ter verdere overdenking en bestudering.

Marcus 10:13-31

Samenvatting van de dag: "Pas op voor hen die zeggen 'het is eigenlijk heel simpel' waar het gaat om God en de Bijbel. Geketend aan oversimplificisme is hun wereld niet groter dan hun te lange neuzen"