16 september 2012

Zijn vrijwilligers anders?

Ik geef leiding aan vrijwilligers.Vrijwilligers die deel uitmaken van een organisatie die uitsluitend vrijwilligers kent. Ik ben er zelf een van. Al deze vrijwilligers menen op hun plek te zitten als antwoord op een roeping van, of leiding door God. Da's lastig. Hun baas is God en hun salaris worden ze geacht zelf mee te nemen. Kerken en individuen brengen dat gezamenlijk op. In zekere zin is deze groep dan werkgever.
Tussen mij en de werker waar ik geacht word om leiding aan te geven zitten feitelijk nog twee lagen: God en de financiële supporters.
Voorzichtig gezegd kun je stellen dat de dynamiek in de arbeidsverhoudingen anders is dan in een omgeving waarin iemand voor een bepaald aantal uren tegen een van te voren afgesproken financiële vergoeding een prestatie levert.
Hoewel we in OM goed kijken naar competenties die nodig zijn voor staf posities zijn we in grote mate afhankelijk van het aanbod aan vrijwilligers dat zich veel te spaarzaam aan voor- of achterdeur meldt.
We hebben niet de luxe dat we een ton hier en een ton daar aan een vacature kunnen plakken. Daar staat tegenover dat we over het algemeen met gemotiveerde en gepassioneerde werkers te maken hebben; je gaat niet zomaar aan de slag voor een organisatie die van je vraagt dat je je eigen salaris bij elkaar sprokkelt.

Nu zou ik gemakkelijk in de illusie kunnen geloven dat als je nu maar je eigen team kunt rekruteren, waarbij competenties optimaal worden ingezet, het allemaal geweldig zou gaan.
Het ontwikkelen van een team is een dynamiek die, ongeacht waar mensen vandaan komen of hoe ze beloond worden, overal hetzelfde is. Mensen zijn mensen. Christenen zijn mensen en overal waar je met mensen werkt krijg je te maken met zeer menselijke eigenschappen. Iedereen neemt zijn eigen rugzakje met verleden, trauma's, onhebbelijkheden, hebbelijkheden, gekke dingetjes en wat al niet meer mee.
Misschien dat een christen het liefhebben van de ander aspireert; daar waar je intensief met elkaar optrekt lijkt dat niet al teveel verschil te maken. Van een afstandje liefhebben gaat nog wel, maar als je tot elkaar bent veroordeeld, wordt alles anders.

Een team bouwen en ontwikkelen is gewoon keihard werken.Of het nu vrijwilligers zijn of niet. Dat maakt namelijk niet zoveel uit want in principe zitten ze er allemaal omdat ze ervoor hebben gekozen.
Het alternatief voor team is dat iedereen zijn of haar dingetje doet (wat een afschuwelijk concept: "je ding doen"). Voor een succesvol team gaat op dat de som meer is dan het geheel van de afzonderlijke delen. Daarom is "Team" van groot belang. "Team" is goed rentmeesterschap en slim werken en maakt deel uit van Gods oorspronkelijke ontwerp voor de mens. Maar om tot een team te komen moet werk worden verzet. Zeker in een samenleving waar zo de nadruk ligt op het individu en het "uitdrukken van iemands individualiteit."
Ik zeg: het is het alle moeite waard!

10 september 2012

Sublimale beinvloeding

Creativiteit komt niet zomaar uit de lucht vallen. Voor zover ik weet is er slechts een iemand die ooit iets uit niets maakte. Verleden en nu levende creatieve geesten kunnen 'slechts' putten uit het iets dat er al is. Vernieuwende kunst is daarom relatief.
Vernieuwend denken bestaat in zekere zin ook niet. Denken kan eigenzinnig, vrijzinnig, buiten de kaders of wat dan ook zijn maar het is nooit nieuw.
Ik verbaas me er trouwens telkens weer over hoe schrijvers, denkers, kunstenaars en muzikanten telkens weer in staat zijn het bestaande zo te herschikken dat er iets 'nieuws' ontstaat.
Denken en doen zijn onlosmakelijk. Mijn denken kan tot doen leiden. Mijn doen zal altijd mijn denken vormen.
Dat denken wordt voor een belangrijk deel gevormd door alle prikkels die ik tot me neem. Zowel bewuste als onbewuste signalen. Een mooi voorbeeld vinden we in de eerste episode van Derren Brown's  "Mind Control" serie waarin twee grafisch ontwerpers denken dat ze iets uit niets creëren. Later blijkt dat alle elementen die in hun eindproduct voorkomen tijdens de tocht naar de studio onbewust in hun hoofd geplant en verankerd werden.

Gisterenavond liet ik het stukje zien aan een groep jongeren om de gedachte te onderstrepen dat waar ik me aan blootstel mijn denken vormt en uiteindelijk gevolgen heeft voor mijn handelen.

Paulus roept in zijn brief aan de Filippenzen op om alles wat waar, edel, rechtvaardig, zuiver, lieflijk en eervol is te bedenken (4:8). Deze deugden komen niet uit de lucht vallen en helaas kom ik er maar weinig van tegen als ik over straat loop. Eerder het tegenovergestelde.
Hoe kan ik deze deugden ontwikkelen? Allereerst moet ik me eraan blootstellen (bedenken) zodat het me bewust en onbewust kan beïnvloeden.
Ook al zal het vooral mijn handelen zijn dat mij verandert, het begint met informatie dat de basis vormt voor de handeling. Die informatie kan ik beïnvloeden. Daar kan ik keuzes in maken.
De wereld mag dan een mening hebben over God, de Bijbel, Jezus Christus; ik kan me maar moeilijk voorstellen dat er iemand is die tegen waar, edel, rechtvaardig, zuiver, lieflijk en eervol is. Daar krijgen we toch geen genoeg van? En dan te bedenken dat het allemaal begint bij informatie over mijzelf, de ander en God.
Als de besmetting ten gevolge van mijn omgaan met het woord van God leidt tot karaktervorming waarbij genoemde deugden zich meer en meer in mijn leven gaan manifesteren  weet ik wat mij te doen staat.
Ik ga nog een stukje lezen!

07 september 2012

Gaat een kwinkslag de verkiezingen winnen?

Hoeveel van de 43% zwevende kiezers heeft zich gebogen over de partijprogramma's van de kiesbare partijen? Ik vermoed dat het er maar weinigen zijn. Je vraagt namelijk nogal wat van jezelf: een document lezen dat tussen de 40 (VVD) en de tachtig (CU) bladzijden telt.Het programma's van de SP (50 pagina's) en de PVV (53 bladzijden) bevatten foto's zodat het oog ook wat krijgt.
Vervolgens moet je zelf nadenken over wat je nu zelf vindt. Dan kom je terecht bij de basiskeuzes die je in het leven maakt. Welke waarden zijn voor mij belangrijk? Welke normen passen daarbij (normen zijn die dingen die jij vindt als je zegt dat iemand 'normaal' moet doen)?
Ik geloof dat het feit dat we met 43% zwevende kiezers te maken hebben alles te maken heeft met gegeven dat we nog maar moeilijk weten wat we met die waarden en normen moeten.
Is het te pessimistisch om te zeggen dat we de weg kwijt zijn sinds de mens zichzelf tot norm heeft verkozen. Ik zal het uitleggen. Sjaak heeft bepaalde ideeën over wat normaal rijgedrag is. De automobilist die voor hem met 132 kilometer hardnekkig op de linkerrijstrook blijft rijden moet normaal doen: slakken horen rechts te rijden. De automobilist achter hem die irritant met z'n lichten seint moet ook normaal doen en Sjaak blijft op z'n plek: je gaat op de snelweg toch geen 150 rijden. Om de automobilist achter hem een lesje te leren blijft Sjaak zo lang mogelijk 135 voor het potentiële snelheidsmonster rijden. Alleen Sjaak rijdt normaal. Sjaak's norm is niet tot stand gekomen door een fundamentele keuze voor een bepaalde waarde, tenzij het "eigengelijk" (het gelijk omdat ik gewoon gelijk heb) een waarde is.

Normen die niet verankerd zijn in een helder mens-, gods-, en wereldbeeld zijn zwevende normen. En zwevende normen produceren zwevende kiezers. Politici proberen met hun debatten, one-liners en andere verkiezingsretoriek de zwevende kiezer over te halen om op zijn of haar partij te stemmen.
Kan ik mijn stem weggeven op basis van wat een welbespraakt politicus op de teevee of radio meldt? In dat geval wint de beste kwinkslag die nog net op het netvlies of in de gehoorgang van de zwever is blijven hangen. Wat men krijgt te zien is slechts het topje. Daaronder hangt een programma dat op termijn de kiezer in veel facetten van het leven zal raken. Om dan achteraf te moeten zeggen "ik had geen idee dat 'mijn' partij ook hiervoor stond,"is dan wel heel erg zuur.

Download de programma's van de partij(en) waar je sympathie naar uitgaat en lees dit weekend eens door waar ze echt voor staan. Dan kun je volgende week een weloverwogen hokje inkleuren. Als bonus heb je dan ook weer eens nagedacht over wat waardevol voor jou is en wat je diep van binnen echt vindt en gelooft. Mijns inziens is dat normaal.

05 september 2012

Heilige Tijd

De zichzelf agnost verklaarde A.V. Jacobs, auteur van "Een jaar leven volgens de Bijbel," heeft na zijn jaar durende experiment een aantal veranderingen in zijn leven doorgevoerd. Hoewel zijn jaar, waarin hij zo nauwgezet mogelijk alle geboden, verboden en voorschriften die de Bijbel opsomt na probeerde te leven, hem niet in een devote gelovige heeft veranderd, houdt hij nu wel een soort van sabbat: een heiligdom in tijd. Hij houdt eraan vast omdat gebleken is dat het goed voor hem en zijn gezin is.

Eugene Peterson noemt Jezus in een van zijn boeken "een notoire sabbatter." Naast de voorgeschreven sabbat pakte Jezus wanneer Hij de kans zag een "sabbatmoment." Hij trok zich regelmatig terug om tijd met de Vader door te brengen.

Contemplatie, tijd nemen om zaken te doorworstelen, verbaast staan over de grootheid en het mysterie van God, de eigen nietigheid en kleinheid zien en gewoon niets doen; Heilige Tijd is een gepaste titel voor die momenten. Ik heb ze nodig en zoek ze bewust op. Of we dat allemaal op dezelfde tijd en in eenzelfde ruimte moeten doen, daar mogen de moderne Schriftgeleerden zich over uitspreken; die discussie is ondergeschikt aan het principe. Een principe dat onderdeel is van Gods ontwerp voor de mens.

In het Westen heeft tijd uitgedrukt in geld, productie of kwaliteit, prioriteit gekregen. Tijd moet optimaal benut worden. Tijd moet gevuld worden. Daarom bestaat het bijna niet dat je met je visite in de kamer zit en en er een stilte van twee minuten valt.
Samen met een vriend ging ik op bezoek bij een Indiase vriend, die een vriend van mijn vriend was, maar nog niet van mij. Het bezoek duurde uren. Er vielen stiltes. Grote stiltes. En het was prima. Op een gegeven moment viel ik in slaap. Dat was ook prima en een nare gewoonte van me. Ik val nogal eens in slaap als ik een half uur of langer stilzit. Daarom loop ik liever.

Dat de niet westerse beleving en praktijk van "tijd" naast z'n charmes ook z'n irritante kanten heeft, moge duidelijk zijn. De charme ervaar je vooral als je er eventjes bent en aspecten ontdekt die we verloren zijn geraakt. De irritatie ervan ervaar je als je zaken probeert te doen, of een afspraak wilt maken en na wilt komen: "Jullie in het Westen hebben horloges, wij in het Oosten hebben tijd." Maar die tijd hoeft niet persé heilige tijd te zijn.
Heilige tijd gaat in essentie om plaatsbepaling en een herijking van de verhoudingen tussen God en mij, m'n omgeving en mijn relaties.Het is de tijd waarin ik zo klein ben en Hij zo groot is.


04 september 2012

Je woord stelt niets voor; je liegt

Lees hier onze nieuwsbrief

Een van de grootste teleurstellingen van het dagelijkse leven in onze huidige samenleving is dat je woord niets meer waard is. Mensen geloven mij niet en ik moet ervan uitgaan dat vrijwel niemand de waarheid spreekt (verborgen gebreken niet melden is ook liegen). Waarheid ontmoeten is een toevalstreffer geworden. Je moet het treffen. Zo heb ik onlangs een kast gekocht via Marktplaats. De kast was te goedkoop om waar te kunnen zijn. Wat bleek is dat het wel waar was! Bovendien kreeg ik bij aankomst nog een extra kast aangeboden. Voor nop. Het is een zeldzaamheid om mensen tegen te komen die een eerlijk verhaal hebben en niet persé de hoofdprijs hoeven te hebben. Zo ben ik nu de gelukkige eigenaar van een wonderschone boekenkast.

Nu overkwam me vorige week toch iets wonderbaarlijks. Met enkele collega's ging ik in Enschede uit eten. Auto geparkeerd. Twee uur parkeergeld in de hongerige en gulzige parkeerautomaat gestort en het betaalbewijs keurig achter de voorruit geplaatst. Toen we anderhalf uur later terugkeerden konden we onze verbazing maar moeilijk verhullen, en deden dat dus ook maar niet. Achter de ruitenwisser pronkte een frisse naheffing wegens het niet zichtbaar plaatsen van een betaalbewijs. Het schikkingsvoorstel is een kleine 60 euro. Misschien was de beambte overijverig en/of had het dagquotum niet gehaald, of negeert stoïcijns de reclame-uiting van Specsavers. Wat nu?
Een keurige brief geschreven en de situatie uitgelegd en het betalingsbewijs als bijlage meegestuurd. Toch schrijf ik zo'n bezwaar met weinig enthousiasme omdat de uitkomst vrijwel al vaststaat: betalen!
Ook de twee getuigen die ik opvoer zullen weinig indruk maken. Dat wordt al gauw uitgelegd als een vriendengroep die samenzweert om Twente te tillen. Nee, ik maak me weinig illusies. Het is mijn, of ons woord tegen de zogenaamde feitelijke constatering van een verlichte beambte die in dat licht van de ons dienende overheid het voordeel van elke twijfel krijgt. Het is immers dat licht tegen mijn licht. En mijn licht is natuurlijk iets minder licht. Het idee dat zijn lichtje het even niet deed kan natuurlijk niet bestaan.

Mocht het op een of andere wonderlijke wijze anders uitpakken, dan zal ik dit uiteraard op deze blog melden, en de melding doen vergezellen van een publieke spijtbetuiging van mijn kant aan het adres van Twente. Vooralsnog ga ik ervan uit dat mijn woord niet telt.
We leven helaas in een doodzieke wereld waarin quota, hoofdprijzen en sjoemelen met de waarheid regeren.

Gelukkig hebben we in Nederland betrouwbare politici die nooit met de waarheid sjoemelen of ronduit liegen. Vooral dat laatste woord is veel te groot voor politici. Nee, we kunnen met een gerust hart naar de stembus. Politici maken hun woord altijd waar.
Om die reden zal ik waarschijnlijk niet stemmen volgende week. Ik heb het wel zo'n beetje gehad. Ik geloof er niets meer van.

Een eerlijke kast voor een schappelijke prijs.
Het bestaat gelukkig nog!

03 september 2012

De Maranatha Generatie

Lees hier onze nieuwsbrief.

Het lijkt een beetje een uitstervend ras omdat het vrijwel zonder uitzondering oudere gelovigen zijn die zich zorgen maken over het lage Maranathagehalte van de gemiddelde zondagspreek. Onlangs werd ik na een dienst benaderd door een seniore gelovige die me meldde dat dit de negende preek op rij was waarin zelfs een spoortje van een heenwijzing naar de wederkomende Christus ontbrak. Dat dit hem ernstig verontrustte was van zijn gezicht af te lezen. Als het daarbij was gebleven dan was de kous daarmee ook af. Kritiek van de ontvangers van de preek op zondag is mij niet vreemd. Het zou ook onmogelijk zijn om alle individuele stokpaardjes in een preek te bevestigen.
Maar hij moest en zou zijn zorg onderbouwen: "zoals we weten zei Jezus dat er twee op het land zouden werken waarvan de een zou worden meegenomen en de ander achtergelaten" (Mat. 24). Dat had hij niet moeten doen. Ik stelde voor dat het zeer wel mogelijk is dat dit specifieke doemscenario al in 66 AD is vervuld toen de Joodse opstand in de kiem werd gesmoord en de tweede tempel werd vernietigd. Volgens Josephus werden er in deze periode 1.1 miljoen Joden gedood en een kleine honderdduizend als slaven weggevoerd.
Probeer je eens voorstellen dat de toen levende gelovigen toevallig Matteus 24 lazen. Weinigen zouden ook maar enige twijfel hebben dat dit scenario zich voor hun neus afspeelde.
Tegen beter weten in voerde ik dit als tegenargument op in mijn korte ontmoeting. Zoals ik had kunnen voorzien werd de gedachte weggewuifd en met een enigszins verwrongen blik verliet de broeder het pand.

Regelmatig hoor ik medegelovigen zeggen dat we nu "echt" in de eindtijd leven: "kijk maar," voegen ze er dan aan toe. Dat de eindtijd al ruim 2000 jaar echt is, ontgaat hen. Maar ook hebben ze gelijk. Als de eindtijd een einde heeft, zitten we daar altijd dichterbij dan gisteren.
Zoiets als "Jan gaat dood" 51 jaar geleden waar was en vandaag nog net zo waar. Alleen wordt het actueler naarmate ik ouder word.

Ik vraag me vaak af wat eindtijdbevestiging zoekende en -vindende gelovigen bezielt. Waarom bevestiging zoeken voor iets dat al een feit is? Is het niet slimmer om met een groepje verwante zoekers, in plaats van steeds maar op zoek te zijn naar bewijzen voor het feit dat Anton Kraaistem niet kan zingen, geld op te halen zodat hij, of zanglessen kan gaan nemen, of de opgehaalde som als zwijggeld wordt aangewend.

Wat mij vooral verontrust is dat het erop lijkt dat complete volksstammen met gelovigen zich bezighouden met allerlei bijzaken terwijl de wereld hard op weg is naar een definitief einde zonder ooit de boodschap van hoop, verandering en vernieuwing te horen. De wereld heeft het harder nodig om de Maranatha boodschap voorgeleefd te zien en te horen dan de christenen. Die weten dat allang.